Narsist Ne Demek?

Narsist, kendini diğer insanlardan üstün gören kişilere denir. Bu kişiler, abartılı bir özgüvene sahiptir. Sürekli ilgi ve hayranlık beklerler. Başkalarının duygularını ve ihtiyaçlarını önemsemezler.

Narsist insan özellikleri bazen herkeste görülebilir. Ancak bu davranışlar sürekli olursa, sorun yaratır. Bu durumda "Narsistik Kişilik Bozukluğu" NKB" denir. Bu, bir psikolojik rahatsızlıktır.

Narsist Özellikleri:

DSM-5 kriterlerine göre narsist kişilik özelliklerini şöyle sıralayabiliriz:

• Büyüklenmecilik (Grandiosity)
• Sürekli Hayranlık İhtiyacı
• Empati Eksikliği
• Haklılık Duygusu
• Başkalarını Sömürme
• Kıskançlık
• Kibirli ve Küstah Davranışlar
• Başarı, güç, zeka, güzellik veya ideal aşkla ilgili fanteziler kurma.
• Sadece kendileri kadar "özel" veya yüksek statülü kişilerle ilişki kurmak isteme.
• Eleştirilere karşı aşırı hassasiyet gösterme.
• Mükemmeliyetçilik eğilimi.
• Rekabetçi tutum. Her durumda kazanmak isterler.
• Duygularını ve davranışlarını yönetmede zorluk çekme.
• Stresle başa çıkmada ve değişime uyum sağlamada sorunlar yaşama.
• Sık sık yalan söyleme ve manipülasyona başvurma.
• Öfke kontrolü sorunları yaşama.

Narsistik kişilik bozukluğunun (NKB) kesin nedeni tam olarak bilinmiyor. Ancak, biyolojik, psikolojik ve çevresel faktörlerin etkileşimi sonucu ortaya çıktığı düşünülüyor.

• Genetik Yatkınlık: Ailede NKB veya diğer kişilik bozukluklarının görülmesi, genetik faktörlerin rol oynayabileceğini düşündürmektedir.
• Çocukluk Deneyimleri:
  • Aşırı övgü veya hayranlık: çocuklukta sıkça yaşanabilir. Çocuklar, gerçekçi olmayan bir şekilde övüldüklerinde kendilerini çok özel hissedebilirler.
  • Aşırı Eleştiri veya İhmal: Sürekli eleştirilmek veya ihmal edilmek, çocuğun kendini değersiz hissetmesine neden olabilir. Bu durum, çocuğun bu duyguları bastırmak için narsistik savunma mekanizmaları kullanmasına yol açar.
  • Travmatik Yaşantılar: Çocukluk döneminde yaşanan travmatik olaylar, bireyin kişilik gelişimini olumsuz etkileyerek NKB riskini artırabilir.
• Nörobiyolojik Faktörler: Beynin bazı bölgelerindeki yapısal ve işlevsel farklılıkların NKB gelişiminde rol oynayabileceği düşünülmektedir.
• Çevresel Etkiler: Kültürel ve sosyal faktörler, bireyin narsistik eğilimler geliştirmesinde etkili olabilir. Örneğin, bireyci ve rekabetçi toplumlarda narsistik özelliklerin daha yaygın görülebileceği düşünülmektedir.

Narsist Kişilik Bozukluğu Belirtileri, Narsist kişiler, derinlerde yatan değersizlik ve sevgisizlik duygularını aşırı bir özgüven maskesiyle gizlerler. Kişilerin Kendilerini eleştirilerin üzerinde görürler ve sürekli manipülatif davranışlar sergileyerek çevrelerini kontrol altında tutmaya çalışırlar. Diğer insanları kendi kazanımları için kullanmaktan çekinmezler ve sadece kendileriyle aynı statüdeki kişilerle ilişki kurma eğilimindedirler. Ancak, bu ilişkilerde bile sürekli bir yarış halindedirler ve önde olma dürtüsüyle hareket ederler.

Kendi yetenek ve başarılarını abartarak, kendilerini herkesten üstün görürler ve sürekli onaylanma ihtiyacı duyarlar. Bu nedenle, sürekli haklı çıkacakları ortamlar yaratırlar ve övgü beklerler. Diğer insanları kendilerinden daha yeteneksiz, başarısız, az zeki ve daha az güzel olarak değerlendirirler.

İnsanlar, kendilerine hizmet edilmesi gerektiğini düşünürler. Toplumda olsalar bile, kendilerini özel muamele görmesi gereken en önemli kişi olarak görürler.

Başkalarıyla var olmaya çalışırlar. İçlerindeki kırılgan özgüven eksikliğini saklamaya çalışırlar. Bu, onların en büyük korkusudur.

Narsistik kişilik bozukluğu (NKB) olan, bireyin yetişkinlik döneminde sosyal ilişkilerini, iş yaşamını ve genel yaşam kalitesini olumsuz etkiler. Narsist Kişiler ile Başa Çıkmak için Bilmeniz Gereken Narsist belirtileri şunlardır:

• Büyüklenmeci Kendilik Algısı: Kişi, yeteneklerini ve başarılarını abartır, kendini herkesten üstün görür.
• Sürekli Hayranlık İhtiyacı: Bireyler kendilerine Başkalarının sürekli olarak hayranlık duymasını bekler, ilgi odağı olmak ister.
• Empati Eksikliği: Başkalarının duygularını ve ihtiyaçlarını anlamakta zorlanır, onlara karşı duyarsızdır.
• Kıskançlık: Başkalarının başarılarını kıskanır veya başkalarının kendisini kıskandığına inanır.
• Haklılık Duygusu: Her zaman haklı olduğuna inanır, özel muamele bekler.
• Başkalarını Sömürme: Kendi çıkarları için başkalarını kullanır, onları manipüle eder.
• Kibirli ve Küstah Davranışlar: Başkalarına karşı küçümseyici, aşağılayıcı veya kibirli davranışlar sergiler.
• Eleştiriye Tahammülsüzlük: Eleştirildiğinde öfkelenir, aşağılanır veya saldırganlaşır.
• İlişkilerde Sorunlar: İlişkileri yüzeysel ve sömürücü olabilir, yakın ilişkiler kurmakta zorlanır.

Bu belirtiler, bireyin günlük yaşamında ve ilişkilerinde önemli sorunlara yol açabilir. Narsistik kişilik bozukluğu olan kişiler, genellikle kendi davranışlarının farkında değildirler ve yardım almayı reddedebilirler.

• Açık ve Agresif Büyüklenmecilik: Başarılarını, güçlerini ve zekalarını daha belirgin ve iddialı bir şekilde sergileyebilirler. Rekabetçi ve dominant olma eğilimleri daha belirgin olabilir.
• Kontrolcü ve Otoriter Davranışlar: İlişkilerinde ve sosyal çevrelerinde kontrolü elde tutmaya çalışabilirler. Kendi fikirlerinin ve kararlarının üstünlüğüne inanırlar.
• Duygusal Mesafe ve Bastırma: Duygusal ihtiyaçlarını ve zayıflıklarını göstermekte daha isteksiz olabilirler. Empati eksiklikleri daha belirgin bir şekilde kendini gösterebilir.
• Çapkın ve İlgi Odaklı Olma: Sürekli ilgi odağı olma ve hayranlık toplama ihtiyaçları romantik ilişkilerinde çapkın davranışlara veya sürekli onay arayışına dönüşebilir.
• Eleştiriye Öfkeyle Tepki Verme: Eleştirildiklerinde daha kolay öfkelenebilir, saldırganlaşabilir veya savunmacı bir tutum sergileyebilirler.

• Örtülü Büyüklenmecilik: Kendilerini üstün görme eğilimleri daha dolaylı yollarla ifade edilebilir. Örneğin, "mütevazı" bir şekilde başarılarından bahsedebilir veya başkalarının yeteneklerini küçümseyebilirler.
• Manipülatif ve Çekici Davranışlar: İsteklerini elde etmek için daha manipülatif ve çekici davranışlar sergileyebilirler. Duygusal oyunlar oynama veya mağduru oynama eğilimleri olabilir.
• Yoğun İlgi ve Onay Arayışı: Sosyal medyada veya yakın ilişkilerinde sürekli olarak beğeni, onay ve ilgi bekleme ihtiyaçları daha belirgin olabilir.
• Eleştiriye Duygusal Tepkiler Verme: Eleştirildiklerinde daha çok kırgınlık, üzüntü veya küskünlük gibi duygusal tepkiler gösterebilirler. Ancak bu tepkilerin altında öfke de yatabilir.
• Görünüşe Aşırı Önem Verme: Fiziksel görünümlerine, giyimlerine ve imajlarına aşırı derecede önem verebilirler.

Narsist olup olmadığınızı anlamak için kendinizi gözlemleyerek narsist testi sorularını dürüstçe yanıtlamanız önemlidir. İşte narsistik eğilimleriniz olabileceğini gösteren bazı işaretler:

• Aşırı Kendini Beğenmişlik: Sürekli olarak kendinizi başkalarından üstün görüyor musunuz? Başarılarınızı ve yeteneklerinizi abartıyor musunuz?
• Sürekli Hayranlık İhtiyacı: Başkalarının sürekli olarak size hayranlık duymasını bekliyor musunuz? İlgi odağı olmaktan hoşlanıyor musunuz?
• Empati Eksikliği: Başkalarının duygularını ve ihtiyaçlarını anlamakta zorlanıyor musunuz? Onlara karşı duyarsız mısınız?
• Kıskançlık ve Haset: Başkalarının başarılarını kıskanıyor musunuz? Başkalarının sizi kıskandığına inanıyor musunuz?
• Haklılık Duygusu: Her zaman haklı olduğunuza inanıyor musunuz? Özel muamele bekliyor musunuz?
• Başkalarını Sömürme: Kendi çıkarlarınız için başkalarını kullanıyor musunuz? Onları manipüle ediyor musunuz?
• Kibirli ve Küstah Davranışlar: Başkalarına karşı küçümseyici, aşağılayıcı veya kibirli davranıyor musunuz?
• Eleştiriye Tahammülsüzlük: Eleştirildiğinizde öfkeleniyor, aşağılanıyor veya saldırganlaşıyor musunuz?
• İlişkilerde Sorunlar: İlişkileriniz yüzeysel ve sömürücü mü? Yakın ilişkiler kurmakta zorlanıyor musunuz?

Eğer bu soruların çoğuna "evet" yanıtı veriyorsanız, narsistik eğilimleriniz olabilir. Ancak, bu sadece bir göstergedir ve kesin bir teşhis için bir uzmana başvurmanız gerekir.

Narsistik kişilik bozukluğu (NKB), karmaşık bir durum olduğu için tedavisi de zorlu ve uzun bir süreç gerektirebilir. Narsistler, genellikle sorunlarının farkında olmadıkları veya yardım almaya direnç gösterdikleri için tedaviye başlamak zordur. Ancak, doğru yaklaşımlarla ve sabırla, NKB'nin belirtileri hafifletilebilir ve kişinin yaşam kalitesi artırılabilir.

• Psikoterapi: NKB'nin tedavisinde en etkili yöntem psikoterapidir. Özellikle bilişsel davranışçı terapi (BDT) ve psikodinamik terapi, narsistik eğilimleri olan bireylere yardımcı olabilir. Terapi sürecinde, bireyin kendilik algısı, empati becerileri ve ilişkisel sorunları üzerinde çalışılır.
• Grup Terapisi: Grup terapisi, narsist bireylerin sosyal becerilerini geliştirmelerine ve başkalarıyla etkileşimde bulunmayı öğrenmelerine yardımcı olabilir. Grup ortamında, bireylerin davranışlarının diğer insanlar üzerindeki etkilerini gözlemlemeleri ve geri bildirim almaları sağlanır.
• İlaç Tedavisi: NKB'nin doğrudan tedavisi için spesifik bir ilaç bulunmamaktadır. Ancak, eşlik eden depresyon, anksiyete veya diğer psikiyatrik sorunlar varsa, bu durumları tedavi etmek için ilaçlar kullanılabilir.
• Aile Terapisi: Narsist bireylerin aileleriyle olan ilişkileri genellikle sorunlu olduğu için, aile terapisi de faydalı olabilir. Aile terapisi, aile üyelerinin birbirleriyle daha sağlıklı iletişim kurmalarına ve sorunları çözmelerine yardımcı olabilir.

Narsistik kişilik bozukluğu olan bireylerin tedaviye yanıt vermesi zaman alabilir ve sabır gerektirir. Tedavi sürecinde, terapistin deneyimli ve sabırlı olması, güvenli ve destekleyici bir ortam sağlaması önemlidir.