Diz kapağı ağrısı, diz kapağı etrafındaki dokularda (kemik, kıkırdak, kas, tendon, bağlar) hissedilen ağrıya verilen genel bir isimdir. Bu ağrı, dizde oluşan travma, aşırı kullanım, yaşlanma, iltihaplanma veya başka bir durumdan kaynaklanabilir.
Diz kapağı ağrısı, dizin ön, arka, yan veya iç kısmında hissedilebilir. Ayrıca, bükme, doğrultma veya yürüme sırasında daha da kötüleşebilir. Bazı yaygın nedenler arasında menisküs yaralanmaları, çıkık veya burkulma, patella çıkığı, kondromalazi patella, osteoartrit, romatoid artrit ve tendonit sayılabilir.
Eğer diz kapağı ağrısı şikayetiniz varsa, bir doktor veya fizyoterapist ile görüşmeniz önemlidir. Doğru teşhis ve tedavi, ağrının azaltılmasına yardımcı olabilir ve daha ciddi sorunların önlenmesine yardımcı olabilir.
Diz Kapağı Neden Ağrır?
Diz kapağı ağrısı, birçok farklı nedenle ortaya çıkabilir. Bazı yaygın nedenler şunlardır:
- Yaralanmalar: Diz kapağı yaralanmaları, düşmeler, darbeler, çarpışmalar, spor aktiviteleri sırasında meydana gelebilir. Yaralanmalar sonucu menisküs yaralanmaları, bağ yaralanmaları, çıkık veya kırık oluşabilir ve bunların hepsi diz kapağı ağrısına neden olabilir.
- Aşırı kullanım: Dizlerinizi aşırı kullanmak veya tekrarlayan hareketler yapmak da diz kapağı ağrısına neden olabilir. Özellikle koşucular, bisikletçiler veya diğer sporcular, dizlerinde aşırı stres ve yüklenmeye maruz kalırlar.
- Yaşlanma: Yaşlandıkça, diz kapağındaki kıkırdaklar aşınabilir ve incelir. Bu, osteoartrite neden olabilir ve ağrıya yol açabilir.
- Patella çıkığı: Patella (diz kapağı kemiği), çıkık durumuna gelebilir veya patella çıkığı yaşanabilir. Bu, diz kapağı ağrısına neden olabilir.
- Kıkırdak yaralanmaları: Diz kapağındaki kıkırdak dokusu, yaralanmalar veya aşınma sonucu hasar görebilir. Bu da diz kapağı ağrısına neden olabilir.
- Romatoid artrit: Bu, vücudun bağışıklık sistemi, eklemlerde iltihaplanmaya neden olacak şekilde yanlışlıkla saldırır. Bu da diz kapağı ağrısı gibi semptomlara neden olabilir.
- Bursit: Diz kapağı etrafındaki bursa adı verilen sıvı dolu kesecikler, iltihaplanabilir ve ağrıya neden olabilir.
Diz Kapağı Neden Kireçlenir?
Diz kapağı, zamanla doğal bir aşınma süreci yaşar ve bu da kıkırdak dokusunun incelmesine, yıpranmasına ve hasar görmesine neden olabilir. Kıkırdak dokusu, eklem yüzeylerini kaplayan ve darbeyi emerek eklem hareketlerinin pürüzsüz olmasını sağlayan bir dokudur. Kıkırdak hasarlı olduğunda, eklem yüzeyleri sürtünür ve tahriş olur. Bu süreç, diz kapağında kireçlenme olarak adlandırılan bir duruma yol açabilir.
Diz kapağı kireçlenmesi, kemiklerin eklem yüzeylerinde anormal bir büyüme oluştuğunda ve bu büyüme, eklemin hareketliliğini kısıtladığında ortaya çıkar. Bu durum genellikle yaşlanmayla ilişkilendirilse de, diz kapağı kireçlenmesi, aşırı kilo, aşırı yüklenme, yaralanmalar, eklem iltihabı (artrit) veya genetik faktörler gibi diğer faktörlerden de kaynaklanabilir.
Diz kapağı kireçlenmesi, eklem sertliği, ağrı, şişlik ve hareket kısıtlılığı gibi semptomlara neden olabilir. İlerleyen durumlarda, hareketlerde daha fazla ağrı ve hatta dinlenirken bile ağrı görülebilir. Tedavi seçenekleri arasında ilaçlar, fizik tedavi, enjeksiyonlar, cerrahi müdahale veya bir dizi diğer alternatif tedavi yöntemi yer alır. Ancak, kireçlenmenin ilerlemesini önlemek için, erken teşhis ve tedavi çok önemlidir.
Diz Kapağı Ağrılarının Belirtileri Nelerdir?
- Ağrı: Diz kapağı etrafındaki dokularda, keskin, batıcı, rahatsız edici veya sürekli bir ağrı hissedebilirsiniz. Ağrı, bükme, doğrultma veya yürüme sırasında artabilir.
- Şişlik: Diz kapağı etrafında şişlik veya şişmiş bir görünüm fark edebilirsiniz.
- Hassasiyet: Diz kapağına dokunduğunuzda veya üzerine baskı uyguladığınızda hassasiyet hissedebilirsiniz.
- Sıcaklık: Diz kapağı etrafında ısı artışı veya sıcak bir his olabilir.
- Hareket kısıtlılığı: Diz kapağı ağrısı, dizinizi tamamen doğrultmanızı veya bükmenizi zorlaştırabilir.
- Çatırtı veya tıkırtı: Bazı kişiler, diz kapağı hareket ettiklerinde, çatırtı veya tıkırtı sesleri duyabilirler.
- İstirahat ağrısı: Diz kapağı ağrısı, istirahat halindeyken bile hissedilebilir ve uyku kalitesini etkileyebilir.
Diz kapağı ağrısı, tek bir semptomla sınırlı olmayabilir. Ayrıca, herkesin semptomları farklı olabilir ve herhangi bir semptomun şiddeti değişebilir. Eğer diz kapağınızda ağrı veya herhangi bir semptom fark ederseniz, doktorumuzla görüşmeniz önerilir.
Diz Kapağı Ağrılarında Uygulanan Cerrahiler Nelerdir?
- Artroskopik cerrahi: Bu, bir artroskop adı verilen bir cihaz kullanılarak gerçekleştirilen minimal invaziv bir cerrahi işlemdir. Bu yöntem, menisküs yaralanmaları, kondromalazi patella veya hasarlı kıkırdak dokusu gibi bazı durumların tedavisinde etkilidir.
- Diz kapağı yerleştirme cerrahisi: Bu işlem, hasarlı veya aşınmış diz kapağı eklemi yerine bir protez yerleştirilmesini içerir. Bu işlem, osteoartrit veya romatoid artrit gibi durumlarda kullanılabilir.
- Osteotomi: Bu işlem, diz kapağı kemiklerinde yapılan bir kesme işlemidir. Bu, diz kapağı ağrısının kaynağı olan bozuk eksenli veya kötü hizalı kemikleri düzeltmek için kullanılabilir.
- Tendin tamiri: Diz kapağı etrafındaki tendonlar, aşırı kullanım veya yaralanma sonucu hasar görebilir. Bu durumlarda, tendonların onarılması veya yeniden yapılandırılması gerekebilir.
