Aort Anevrizması Nedir ?
Aort anevrizması, aort adı verilen büyük atardamarın anormal bir şekilde genişlemesi veya balonlaşması durumudur. Aort, kalpten çıkan ve vücuda oksijenli kanı taşıyan en büyük atardamardır. Aort anevrizması genellikle aortun belirli bir bölgesinde oluşur ve zamanla büyüyebilir
Aort anevrizması genellikle belirti vermez ve fark edilmez. Ancak anevrizma büyüdükçe, bazı belirtiler ortaya çıkabilir. Bunlar arasında göğüs veya karın bölgesinde ağrı veya rahatsızlık, sırt ağrısı, nefes darlığı, sesli solunum, çarpıntı veya düzensiz kalp atışı bulunabilir. Anevrizma büyükse veya yırtılırsa, hayati tehlike oluşturabilecek ciddi sonuçlara yol açabilir. Anevrizmanın yırtılması durumunda iç kanama oluşabilir ve bu durum acil tıbbi müdahale gerektirir.
Aort anevrizmalarının birkaç türü vardır. En yaygın olanları abdominal aort anevrizması (karın aort anevrizması) ve torasik aort anevrizması (göğüs aort anevrizması) olarak adlandırılır. Risk faktörleri arasında ileri yaş, sigara içme, yüksek tansiyon, ailede anevrizma öyküsü, bazı genetik bozukluklar ve bazı bağ dokusu hastalıkları bulunur.
Aort anevrizmaları genellikle tıbbi görüntüleme yöntemleri, özellikle ultrason veya bilgisayarlı tomografi (BT) taraması ile teşhis edilir. Anevrizmanın boyutuna, büyüme hızına ve hastanın sağlık durumuna bağlı olarak, tedavi seçenekleri arasında takip edilme, ilaç tedavisi veya cerrahi müdahale bulunabilir.
Cerrahi tedavi genellikle anevrizmanın boyutu, büyüme hızı ve risk faktörleri dikkate alınarak değerlendirilir. Cerrahi seçenekler arasında açık ameliyat ve endovasküler stent grefti gibi minimal invaziv girişimler yer alır. Ameliyat, anevrizmanın çıkarılmasını veya onarılmasını içerebilir.
Aort anevrizmaları ciddi bir durum olabilir, bu nedenle erken teşhis ve uygun tedavi önemlidir. Anevrizmanın boyutunu, büyüme hızını ve risk faktörlerini belirlemek için düzenli kontroller yapılması önerilir.
Aort Anevrizması Belirtileri Nelerdir ?
Aort anevrizması belirtileri başlangıçta genellikle hafif veya hiç fark edilmeyebilir. Ancak anevrizma büyüdükçe veya yırtıldığında, aşağıdaki belirtiler ortaya çıkabilir:
- Göğüs veya karın bölgesinde ağrı veya rahatsızlık: Anevrizma genellikle göğüs veya karın bölgesinde ağrı veya rahatsızlık hissiyle ilişkilendirilebilir. Göğüs aort anevrizmaları göğüs ağrısına yol açabilirken, karın aort anevrizmaları karın ağrısı veya sırt ağrısına neden olabilir.
- Sırt ağrısı: Anevrizmanın büyümesi veya yırtılması durumunda sırt ağrısı ortaya çıkabilir. Bu ağrı genellikle bel veya sırtın alt bölgesinde yoğunlaşabilir.
- Nefes darlığı: Anevrizma büyüdükçe, akciğerlere baskı yapabilir ve nefes darlığına yol açabilir.
- Sesli solunum: Anevrizmanın büyümesiyle birlikte sesli solunum veya hırıltılı solunum gibi solunum problemleri ortaya çıkabilir.
- Çarpıntı veya düzensiz kalp atışı: Aort anevrizması bazen çarpıntı veya düzensiz kalp atışı hissiyle ilişkilendirilebilir.
- Baş dönmesi veya bayılma: Anevrizma yırtıldığında veya kanama meydana geldiğinde, kan basıncında ani bir düşüş olabilir, bu da baş dönmesi veya bayılma hissine neden olabilir.
Belirtiler anevrizmanın boyutuna, büyüme hızına, yeri ve yırtılması durumuna bağlı olarak değişebilir. Bazı anevrizmalar uzun süre boyunca belirti vermezken, diğerleri ani ve şiddetli semptomlara neden olabilir. Aort anevrizmasının tanısı ve tedavisi için bir doktora danışmak önemlidir, çünkü erken teşhis ve tedavi yaşamı kurtarabilir.
Aort Anevrizması Tedavileri Nelerdir ?
Aort anevrizması tedavisi, anevrizmanın boyutuna, büyüme hızına, hastanın genel sağlık durumuna ve anevrizmanın yırtılma riskine bağlı olarak belirlenir. Aşağıda yaygın olarak kullanılan tedavi seçenekleri bulunmaktadır:
- Takip edilme: Küçük boyutlarda ve yavaş büyüyen anevrizmalar genellikle düzenli takip altında bırakılır. Bu takipler, anevrizmanın boyutunun ve büyüme hızının izlenmesini içerir. Doktorunuz, takip periyodunu ve görüntüleme testlerini belirleyecektir.
- İlaç tedavisi: Bazı durumlarda, yüksek tansiyonu kontrol altında tutmak veya anevrizmanın büyüme hızını yavaşlatmak için ilaçlar kullanılabilir. Bu ilaçlar genellikle beta blokerleri veya ACE inhibitörlerini içerir.
- Cerrahi onarım: Anevrizmanın büyüklüğü veya yırtılma riski yüksekse, cerrahi onarım seçeneği değerlendirilebilir. Cerrahi seçenekler arasında açık ameliyat ve endovasküler stent grefti bulunur.
- Açık ameliyat: Bu yöntemde, anevrizma genellikle çıkarılır ve anormal genişlemiş aort bölümü onarılır. Bu açık kalp cerrahisi gerektirebilen daha invaziv bir yöntemdir.
- Endovasküler stent grefti: Bu minimal invaziv bir yöntemdir. Anevrizmaya stent grefti adı verilen bir tüp yerleştirilir. Stent grefti, anevrizmanın kan akışını düzeltir ve anevrizmayı korur. Bu işlem genellikle bir artere küçük bir kesik yapılarak gerçekleştirilir.
- Anevrizma tamiri veya kateter tabanlı işlemler: Bazı durumlarda, endovasküler yöntemlerle anevrizmanın tamir edilmesi mümkün olabilir. Örnek olarak, kateter tabanlı köprüleme (bridging) prosedürleri veya embolizasyon (anevrizmanın kan akışını durdurmak için bir madde enjekte etmek) gibi yöntemler kullanılabilir.
Tedavi seçeneği, hastanın durumuna ve anevrizmanın özelliklerine bağlı olarak bireysel olarak değerlendirilmelidir. Bu nedenle, aort anevrizması teşhisi konduğunda, bir kalp cerrahı veya kardiyologla danışarak en uygun tedavi seçeneğini belirlemek önemlidir.
Aort Anevrizması Hangi Bölüm İlgilenir ?
Aort anevrizması ile ilgilenen tıbbi uzmanlık alanı genellikle Kalp ve Damar Cerrahisi (Kardiyovasküler Cerrahi) veya Kardiyoloji’dir. Bu uzmanlık alanlarındaki doktorlar, aort anevrizması teşhisi, tedavisi ve takibi konularında uzmanlaşmışlardır.
Kalp ve Damar Cerrahisi (Kardiyovasküler Cerrahi) uzmanları, açık kalp cerrahisi veya minimal invaziv cerrahi yöntemleri kullanarak aort anevrizmalarının onarılmasını veya çıkarılmasını gerçekleştirebilirler. Ayrıca, endovasküler stent grefti gibi kateter tabanlı işlemleri de uygulayabilirler.
Kardiyoloji uzmanları ise aort anevrizması teşhisi ve tedavi sürecinde hastaları takip ederler. Anormal genişlemiş aortun boyutunu, büyüme hızını ve hastanın genel kardiyovasküler sağlığını değerlendirebilirler. İlaç tedavisi ve risk faktörlerinin yönetimi konusunda da yardımcı olabilirler.
Eğer aort anevrizması şüphesi varsa, birinci basamak sağlık kuruluşuna başvurmak ve bir doktordan tavsiye almak önemlidir. İlk muayene ve teşhis süreci genellikle bir genel pratisyen veya iç hastalıkları uzmanı tarafından yapılır. Ardından, spesifik bir uzmanlık alanına yönlendirme yapılabilir ve gerektiğinde Kalp ve Damar Cerrahisi veya Kardiyoloji uzmanına başvurulabilir.
