Ürtiker nedir?
Ürtiker, ciltte aniden ortaya çıkan, kaşıntılı, kabarık döküntüdür. Halk arasında “kurdeşen” olarak da bilinir. Ürtiker, genellikle birkaç saat veya gün içinde kendiliğinden geçer. Ancak, bazı durumlarda birkaç hafta veya ay boyunca da sürebilir.
Ürtikerin belirtileri nelerdir?
Ürtikerin en yaygın belirtisi, ciltte kaşıntılı, kabarık döküntüdür. Döküntüler, genellikle kırmızı veya pembe renktedir ve farklı boyutlarda olabilir. Döküntüler, genellikle vücudun herhangi bir yerinde ortaya çıkabilir.
Ürtikerin diğer belirtileri şunlardır:
- Yorgunluk
- Ateş
- Baş ağrısı
- Kas ağrısı
- Mide bulantısı
- Kusma
Ürtiker neden olur?
Ürtikerin kesin nedeni tam olarak bilinmemektedir. Ancak, aşağıdaki faktörlerin ürtikere neden olabileceği düşünülmektedir:
- Alerjiler: Ürtikerin en yaygın nedeni alerjilerdir. Alerjik reaksiyonlara neden olabilecek maddeler şunlardır:
- Gıdalar: Avokado, çilek, balık, kabuklu deniz ürünleri, süt ürünleri, yumurta
- İlaçlar: Aspirin, ibuprofen, antibiyotik
- Bitkiler: Lateks, çam iğneleri
- Hayvanlar: Kedi, köpek, at
- Enfeksiyonlar: Ürtiker, bazı enfeksiyonlar nedeniyle de ortaya çıkabilir. Bu enfeksiyonlar şunlardır:
- Soğuk algınlığı
- Grip
- Mantar enfeksiyonu
- Bakteriyel enfeksiyon
- Diğer faktörler: Ürtikere neden olabilecek diğer faktörler şunlardır:
- Stres
- Fiziksel travma
- Bazı ilaçlar
- Bazı gıda katkı maddeleri
Ürtiker tedavisi nasıl yapılır?
Ürtikerin tedavisi, altta yatan nedene bağlı olarak değişir.
Alerjik ürtiker
Alerjik ürtikerin tedavisinde, altta yatan alerjinin tespit edilmesi ve bu alerjinin önlenmesi veya tedavisi önemlidir. Alerjik ürtikeri tedavi etmek için kullanılan ilaçlar şunlardır:
- Antihistaminikler: Antihistaminikler, ürtikerin neden olduğu kaşıntıyı ve şişmeyi azaltmaya yardımcı olur.
- Kortikosteroidler: Kortikosteroidler, ürtikerin şiddetli vakalarında kullanılan ilaçlar olup, iltihaplanmayı azaltmaya yardımcı olur.
Enfeksiyöz ürtiker
Enfeksiyöz ürtikerin tedavisinde, altta yatan enfeksiyonun tedavisi önemlidir. Enfeksiyöz ürtikeri tedavi etmek için kullanılan ilaçlar şunlardır:
- Antibiyotikler: Bakteriyel enfeksiyonlarda kullanılan ilaçlar
- Antifungaller: Mantar enfeksiyonlarında kullanılan ilaçlar
Diğer faktörler nedeniyle oluşan ürtiker
Diğer faktörler nedeniyle oluşan ürtikerin tedavisinde, altta yatan nedene yönelik tedavi uygulanır. Örneğin, strese bağlı ürtikerde, stresin azaltılması veya kontrol altına alınması önemlidir.
Kronik ürtiker
Kronik ürtiker, 6 haftadan uzun süren ürtikerdir. Kronik ürtikerin tedavisi, genellikle zordur. Kronik ürtikeri tedavi etmek için kullanılan ilaçlar şunlardır:
- Omalizumab: Omalizumab, immünoterapi adı verilen bir tedavi yöntemidir. Bu tedavi yönteminde, vücudun kendi ürettiği bağışıklık sistemini baskılayan bir antikor kullanılır.
- Tasvirine göre tedavi: Kronik ürtikerin nedenini belirlemek için yapılan testler sonucunda, altta yatan bir neden tespit edilirse, bu nedene yönelik tedavi uygulanabilir.
Kronik ürtiker, kişinin yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle, kronik ürtikeri olan kişilerin, tedavi için bir doktora başvurmaları önemlidir.
