Astigmat Nedir ve Nasıl Tanımlanır?

Astigmatizma, gözün kornea veya mercek yüzeyinin düzensiz bir şekle sahip olması durumudur. Normalde, göz yüzeyi düz ve düzenli bir şekilde eğrilmiş olmalıdır, ancak astigmatizmada bu yüzey düzensiz bir eğrilik gösterir. Bu durum, ışığın göze odaklanmasını zorlaştırabilir, nesnelerin bulanık veya çift görünmesine neden olabilir.

Astigmatizm, gözdeki düzensiz eğrilik nedeniyle gelen ışığın farklı noktalarda odaklanmasından kaynaklanır. Bu durum, miyopi (uzağı görememe) veya hipermetropi (yakını görememe) gibi diğer göz bozuklukları ile birlikte görülebilir.

Astigmatizmanın tanısı, bir göz doktoru tarafından yapılan bir göz muayenesi sırasında konulur. Bu muayene genellikle göz küresinin kornea yüzeyinin haritasını çıkaran bir cihaz olan keratometre ile yapılır. Ayrıca, bir refraktometre veya phoropter gibi araçlar kullanılarak gözün net görüntü alıp alamadığı değerlendirilir. Göz doktoru, astigmatizmanın derecesini ve yönlendirmesini belirleyerek uygun gözlük veya kontakt lens reçetesi yazabilir.

Astigmatın Belirtileri Nelerdir?

Astigmatizmanın belirtileri genellikle şu şekilde ortaya çıkabilir:

1. Bulanık Görme: Nesnelerin bulanık veya karışık görünmesi, özellikle uzak veya yakın görmede sorun yaşanması.
2. Göz Yorgunluğu: Gözlerde aşırı yorgunluk hissi, uzun süreli okuma veya bilgisayar kullanımı sonrasında artabilir.
3. Baş Ağrısı: Astigmatizma, gözlük veya lens olmadan net bir görüntü elde etmek için göz kaslarının aşırı çaba sarf etmesine neden olabilir, bu da baş ağrılarına yol açabilir.
4. Çift Görme: Astigmatizma, ışığın göze düzensiz bir şekilde odaklanması nedeniyle çift görme sorunlarına yol açabilir.
5. Göz Kuruluğu: Astigmatizma olan kişilerde gözlerde kuruluk hissi olabilir.
6. Işığa Duyarlılık: Astigmatizma, ışığa karşı duyarlılığı artırabilir, özellikle gece görüşünde sorunlar yaşanabilir.

Astigmat Neden Olur?

Astigmatizma, gözdeki kornea veya lensin düzensiz bir şekle sahip olmasından kaynaklanan bir optik kusurdur. Göz, normalde düz ve simetrik bir şekle sahip olan kornea ve lens aracılığıyla ışığı retinaya odaklar. Ancak astigmatizmada, kornea veya lensin yüzeyi düzensiz bir eğriliğe sahiptir, bu da ışığın göze düzensiz bir şekilde odaklanmasına neden olur.

Astigmatizmanın nedenleri şunlar olabilir:

1. Kornea Şekli: Gözdeki astigmatizmanın büyük bir kısmı, korneanın düzensiz bir şekle sahip olmasından kaynaklanır. Kornea, gözün ön kısmındaki saydam dokudur. Normalde, düzgün bir eğriliğe sahip olmalıdır, ancak astigmatizma durumunda kornea düzensiz bir şekilde eğrilidir.
2. Lens Şekli: Lens, göz içindeki bir diğer optik elemandır ve astigmatizma lensin düzensiz bir şekle sahip olmasından kaynaklanabilir. Ancak, genellikle kornea astigmatizması daha yaygındır.
3. Genetik Faktörler: Astigmatizma, genetik yatkınlık sonucu ortaya çıkabilir. Eğer aile üyelerinde astigmatizma varsa, bireyde de gelişme olasılığı artabilir.
4. Göz Yaralanmaları veya Cerrahiler: Göz yaralanmaları veya cerrahiler sonucunda kornea veya lensin şeklinde değişiklikler meydana gelebilir, bu da astigmatizmaya neden olabilir.

Astigmat Nasıl Teşhis Edilir?

Astigmatizmanın teşhisi, genellikle bir göz doktoru tarafından gerçekleştirilen kapsamlı bir göz muayenesi sırasında konulur. İşte astigmatizmanın teşhisinde kullanılan bazı yöntemler:

1. Göz Muayenesi: Göz doktoru, önce genel bir göz muayenesi yapar. Bu muayene sırasında gözün genel sağlığı ve görme yeteneği değerlendirilir.
2. Refraksiyon Testi: Refraksiyon testi, göz doktorunun kişinin net görmesini değerlendirmek için kullandığı temel bir testtir. Bu test sırasında kişi, belirli bir mesafedeki harf veya nesneleri okumaya çalışırken farklı lensler denetilir. Böylece, göz doktoru kişinin miyopi, hipermetropi veya astigmatizma gibi görme kusurlarını belirleyebilir.
3. Keratometre ile Kornea Ölçümü: Keratometre, göz doktorunun korneanın yüzey eğriliğini ölçmesine yardımcı olan bir cihazdır. Bu ölçüm, astigmatizmanın varlığını ve derecesini belirlemede önemlidir.
4. Astigmatizma Testleri: Göz doktoru, özel astigmatizma testleri kullanabilir. Bu testlerde, çeşitli şekillerdeki ve yönlendirmelerdeki çizgiler veya desenler kullanılarak astigmatizmanın derecesi belirlenebilir.
5. Göz Bebeği Genişletme: Göz doktoru, göz bebeğini genişletici damlalar kullanarak göz içindeki lensin ve retinanın daha iyi görülebilmesini sağlayabilir. Bu, astigmatizma ve diğer göz sorunlarını daha ayrıntılı bir şekilde değerlendirmeye yardımcı olabilir.

Astigmat Tedavisi ve Düzeltilmesi Nasıl Yapılır?

Astigmatizmanın tedavisi genellikle gözlük, kontakt lens veya refraktif cerrahi yöntemlerini içerir. Hangi tedavi seçeneğinin kullanılacağı, astigmatizmanın tipi, derecesi ve bireyin genel sağlık durumu gibi faktörlere bağlı olarak belirlenir. İşte astigmatizmanın tedavi ve düzeltilmesi için kullanılan yöntemler:

1. Gözlük ve Kontakt Lens: En yaygın astigmatizma düzelme yöntemlerinden biri, özel olarak tasarlanmış gözlük veya kontakt lens kullanmaktır. Bu lensler, düzensiz kornea veya lens şeklini düzeltmek ve ışığın göze düzgün bir şekilde odaklanmasını sağlamak için özel bir şekle sahiptir.
2. Toric Kontakt Lensler: Astigmatizması olan kişilere özel olarak tasarlanmış torik kontakt lensler, düzensiz kornea eğriliğini düzelerek net görüş sağlar.
3. Refraktif Cerrahi: Astigmatizma, lazer cerrahisi gibi refraktif cerrahi prosedürlerle düzeltilabilir. LASIK (Lazer-Assisted In Situ Keratomileusis) ve PRK (Fotorefraktif Keratektomi) gibi yöntemler, korneanın şeklini değiştirerek astigmatizmayı düzeltebilir. Ancak, refraktif cerrahi herkese uygun olmayabilir ve kişinin genel sağlık durumu göz önüne alınmalıdır.
4. Astigmatik Gözlük Lensleri: Astigmatizmanın belirli bir tipi olan miyopik astigmatizma veya hipermetropik astigmatizma için özel tasarlanmış gözlük lensleri de kullanılabilir.
5. Limpet Yöntemi: Limpet, yumuşak bir kontakt lensin göz yüzeyine yerleştirilmesini içeren bir tedavi yöntemidir. Bu yöntem, korneanın şeklini geçici olarak düzeltebilir.