Mide kanaması, mide veya üst gastrointestinal sistemdeki diğer organların kanamasından kaynaklanabilen bir durumdur. Mide kanaması, mide astarı veya duvarındaki bir yaralanmadan, ülserlerden, tümörlerden veya yemek borusu veya mide yırtılmasından kaynaklanabilir.
Mide Kanaması Nedenleri Nelerdir ?
Mide kanaması, mide veya üst gastrointestinal sistemdeki diğer organların kanamasından kaynaklanabilir. Bazı yaygın nedenleri şunlardır:
- Ülser: Mide veya onikiparmak bağırsağı ülseri, en yaygın mide kanaması nedenlerinden biridir. Bu yaralar, mide asidi ve diğer sindirim sıvılarının mide ve bağırsağı tahrip etmesi sonucu oluşur.
- Gastrit: Mide astarının iltihaplanması olan gastrit, mide kanamasının diğer bir nedenidir.
- Yemek borusu yırtılması: Yemek borusunun üst kısmında bir yaralanma veya yırtılma, mide kanamasına neden olabilir. Bu yaralanmalar genellikle alkol tüketimi veya yabancı bir nesnenin yutulması sonucu oluşabilir.
- Tümörler: Mide veya bağırsaklarda bulunan tümörler, kanamaya neden olabilir. Bu tümörler kanserli veya kanser olmayan olabilir.
- Gastrik antral vasküler erozyon (GAVE): GAVE, mide astarında kanamalara neden olan bir durumdur. Genellikle kronik karaciğer hastalığı veya portal hipertansiyonu olan kişilerde görülür.
- Mallory-Weiss sendromu: Aşırı kusma veya öksürme sonucu yemek borusunun alt kısmında bir yırtılma oluşabilir. Bu da mide kanamasına neden olabilir.
- NSAID’ler: Bazı ağrı kesiciler, özellikle uzun süreli kullanımda, mide astarında ülser veya diğer yaralanmalara neden olarak mide kanamasına yol açabilir.
Mide Kanaması Belirtileri Nelerdir ?
Mide kanaması belirtileri, kanamanın şiddetine ve kaynağına bağlı olarak değişebilir. Bazı yaygın belirtiler şunlardır:
- Mide ağrısı: Hafiften şiddetliye kadar değişebilir ve genellikle midenin üst kısmında veya göğüs bölgesinde hissedilir.
- Kusma: Mide kanamasının şiddetine bağlı olarak kanlı kusma veya kahverengi, kahverengi-kırmızı gibi renkli kusmalar görülebilir.
- Siyah dışkı: Kan, sindirim sisteminden geçerken siyah renkte dışkıda görünebilir. Bu durum, mide kanamasının belirgin bir işaretidir.
- Halsizlik: Kan kaybı, anemiye neden olabilir ve bu da halsizlik hissine yol açabilir.
- Hızlı nabız: Kan kaybı nedeniyle nabız hızlanabilir.
- Baş dönmesi veya bayılma: Ciddi mide kanaması durumunda, kan basıncı düşebilir ve bu da baş dönmesi veya bayılma hissine yol açabilir.
- Soluk cilt: Kan kaybı, cildin soluk görünmesine neden olabilir.
Mide Kanaması Nasıl Anlaşılır ?
Mide kanaması, ciddi bir tıbbi durumdur ve belirtileri açıkça ortaya çıkmayabilir. Mide kanaması teşhisi için birçok yöntem vardır. Bunlar arasında:
- Fizik muayene: Doktorunuz, kan kaybına bağlı olarak düşük kan basıncı veya hızlı nabız gibi belirtiler arayacaktır. Ayrıca, mide bölgesinde ağrı, hassasiyet veya şişkinlik gibi belirtiler de gözlemleyebilir.
- Kan testleri: Kan testleri, kanama nedeniyle oluşan anemi veya diğer kan değişikliklerini tespit etmek için kullanılır.
- Endoskopi: Bu işlemde, ince bir tüp ve kamera ile mideye veya bağırsağa erişilir. Bu, kanamanın kaynağını bulmak ve tedavi etmek için kullanılan en yaygın yöntemdir.
- Radyolojik tetkikler: X-ışını, manyetik rezonans görüntüleme (MRI) veya bilgisayarlı tomografi (BT) taramaları, mide veya bağırsaklarda kanamaya neden olan tümörler veya diğer anormallikleri tespit etmek için kullanılabilir.
- Gaitada gizli kan testi: Bu test, sindirim sistemindeki kanama nedeniyle dışkıda kan izleri aramak için kullanılır.
Mide Kanaması Risk Faktörleri Nelerdir ?
Mide kanaması için birçok risk faktörü vardır. Bazıları şunlardır:
- Mide ülseri veya gastrit: Mide kanamasının en yaygın nedeni, mide ülseri veya gastrittir. Bu durumlar, mide duvarında yaralar veya hasarlar oluşmasına neden olabilir ve kanama riskini artırır.
- Aspirin veya diğer ağrı kesiciler: Aspirin ve diğer ağrı kesiciler, mide kanaması riskini artırabilir.
- Kan pıhtılaşma bozuklukları: Kan pıhtılaşması ile ilgili sorunlar, mide kanaması riskini artırabilir.
- Alkol tüketimi: Aşırı alkol tüketimi, mide kanaması riskini artırır.
- Tütün ürünleri: Tütün ürünleri kullanmak, mide kanseri ve diğer mide sorunları da dahil olmak üzere çeşitli sağlık sorunlarına neden olabilir.
- Yaş: Yaşlı kişiler, mide kanaması için daha yüksek risk altındadır.
- Steroid ilaçları: Uzun süreli steroid ilaçları kullanımı, mide kanaması riskini artırabilir.
- Helikobakter pilori enfeksiyonu: Helikobakter pilori bakterisi, mide ülserlerinin ve bazı kanser türlerinin nedenlerinden biridir.
- Ciddi yaralanmalar: Ciddi yaralanmalar, mide kanaması riskini artırabilir.
Mide Kanaması Tedavileri Nelerdir ?
Mide kanamasının tedavisi, kanamanın nedenine ve şiddetine bağlıdır. Tedavide amaç, kanamanın kontrol altına alınması ve kan kaybının önlenmesidir. Tedavi yöntemleri şunları içerebilir:
- Endoskopi: Kanamanın kaynağının tespit edilmesi ve kanamayı durdurmaya yönelik işlemlerin yapılması için mide veya bağırsaklara ince bir tüp ve kamera yerleştirilir.
- Kan transfüzyonu: Kan kaybının neden olduğu anemiyi tedavi etmek için kan transfüzyonu yapılabilir.
- İlaçlar: Kanama nedeniyle oluşan mide ülserleri veya gastrit gibi durumları tedavi etmek için ilaçlar kullanılabilir.
- Cerrahi: Kanamayı kontrol altına almak için bazı durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir.
- Kanama kontrolü için diğer yöntemler: Endoskopik tedavi başarısız olursa, embolizasyon (kanamanın kaynağına doğrudan tıkanıklık malzemesi uygulama), radyoterapi veya yüksek enerjili ışınlarla tedavi gibi diğer yöntemler de kullanılabilir.
Mide kanaması tedavisi, kanamanın şiddetine ve nedenine bağlı olarak değişebilir. Bu nedenle, mide kanaması belirtileri gösteren kişilerin derhal bir sağlık uzmanına başvurması önemlidir.
Mide Kanaması Cerrahi İşlemler Nelerdir ?
Mide kanaması durumunda cerrahi müdahale, kanamanın kaynağına bağlı olarak gerekebilir. Cerrahi seçenekler şunları içerebilir:
- Gastrektomi: Mide kanseri gibi nedenlerle oluşan kanamalar için, mide tamamen veya kısmen çıkarılabilir.
- Mide ülseri için vagotomi: Bu prosedürde, sinirlerin kesilmesiyle mide salgılanması azaltılır ve mide ülserinin iyileşmesi teşvik edilir.
- Perfore mide ülseri için onarım: Bazı durumlarda, mide ülserleri derinleşerek mide duvarını deler ve bu durum ciddi kanamalara neden olabilir. Bu durumda, delinme bölgesi onarılmalıdır.
- Laparotomi: Bazı durumlarda, mide kanaması ile ilişkili nedenler, mide veya bağırsağın ameliyatla çıkarılmasını gerektirebilir.
Mide kanaması cerrahisi, genellikle endoskopik tedavi veya ilaç tedavisi gibi diğer yöntemler başarısız olduğunda veya kanamanın kaynağı tam olarak tespit edilemediğinde gereklidir. Ancak, cerrahi müdahale, mide kanaması için kullanılan diğer tedavi yöntemlerine göre daha riskli olabilir. Bu nedenle, cerrahi tedavi seçeneği, kişinin durumuna ve risk faktörlerine bağlı olarak belirlenir.
Mide Kanaması Sonrası Nelere Dikkat Edilmelidir ?
Mide kanaması sonrası iyileşme sürecinde dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar şunlardır:
- Dinlenmek: Kan kaybı nedeniyle vücut zayıf düşebilir. Bu nedenle, uygun dinlenme ve yeterli uyku sağlanmalıdır.
- Sıvı alımı: Kan kaybı, dehidrasyona neden olabilir. Bu nedenle, bol miktarda sıvı tüketmek önemlidir. Ancak, aşırı miktarda sıvı tüketmek de zararlı olabilir, bu nedenle doktorunuzun önerilerine uymalısınız.
- Diyet: Mide kanaması sonrası birkaç gün süreyle hafif yiyecekler tüketmek önemlidir. Sıcak ve baharatlı yiyeceklerden kaçınmak ve yavaş yavaş yemek yemek önerilir.
- İlaç kullanımı: Doktorunuzun önerdiği ilaçları kullanmak önemlidir. Bu ilaçlar, kanamayı durdurmaya, mide ülserini veya gastriti tedavi etmeye veya diğer semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir.
- Takip randevuları: Tedavi sonrası düzenli olarak doktorunuzla görüşmek önemlidir. Kanamanın tekrar etmemesi için uygun önlemler alınabilir ve iyileşme süreci izlenebilir.
- Sigara ve alkol kullanımından kaçınmak: Sigara ve alkol, mide kanamasına neden olabilen faktörlerdir. Bu nedenle, tedavi sonrası sigara ve alkol kullanımından kaçınmak önerilir.
