Tüberküloz Nedir?
Tüberküloz, Mycobacterium tuberculosis bakterisi tarafından oluşan bulaşıcı bir hastalıktır. Tüberküloz, genellikle akciğerlerde görülür, ancak vücudun diğer organlarını da etkileyebilir.
Tüberküloz, dünyanın en yaygın bulaşıcı hastalıklarından biridir. Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) 2022 yılı verilerine göre, dünya genelinde yaklaşık 10 milyon kişi aktif tüberküloz hastası olarak yaşamaktadır.
Tüberkülozun Belirtileri Nelerdir?
Tüberkülozun belirtileri, hastalığın yerine ve şiddetine göre değişir. Tüberkülozun en yaygın belirtileri şunlardır:
- Öksürük: Tüberkülozun en yaygın belirtisidir. Öksürük genellikle kuru ve tahriş edicidir.
- Halsizlik: Tüberkülozlu kişilerde halsizlik ve yorgunluk hissi yaygındır.
- Aşırı terleme: Tüberkülozlu kişiler geceleri aşırı terleme yaşayabilir.
- İştahsızlık: Tüberkülozlu kişilerde iştahsızlık ve kilo kaybı görülebilir.
- Gece terlemeleri: Tüberkülozlu kişilerde geceleri aşırı terleme görülebilir.
- Ateş: Tüberkülozlu kişilerde ateş görülebilir.
Tüberküloz, vücudun diğer organlarını etkilediğinde, aşağıdaki belirtiler de görülebilir:
- Baş ağrısı
- Bulantı ve kusma
- Karın ağrısı
- İshal
- Sırt ağrısı
- Eklem ağrısı
- Baş dönmesi
- Halüsinasyonlar
Tüberküloz Nasıl Bulaşır?
Tüberküloz, enfekte bir kişinin öksürmesi, hapşırması veya konuşması sırasında havaya yayılan damlacıklar yoluyla bulaşır. Bu damlacıklar, başka bir kişinin solunum yollarına girerek enfeksiyona neden olur.
Tüberküloz, özellikle kalabalık ve havalandırması yetersiz ortamlarda daha kolay bulaşır.
Tüberküloz Teşhisi ve Tedavisi Nasıl Yapılır?
Tüberküloz teşhisi, hastanın öyküsü, fizik muayenesi ve laboratuvar testleri ile konulabilir. Laboratuvar testleri arasında balgamda tüberküloz basilinin saptanması, kan testleri ve görüntüleme testleri (röntgen, bilgisayarlı tomografi, manyetik rezonans görüntüleme) sayılabilir.
Tüberküloz tedavisi, genellikle antibiyotiklerle yapılır. Antibiyotikler, tüberküloz basilini öldürerek enfeksiyonu tedavi eder. Tüberküloz tedavisi genellikle 6-9 ay sürer.
Tüberküloz tedavisinin başarısı, hastanın tedaviyi düzenli olarak almasına bağlıdır. Tedaviyi yarıda bırakmak, tüberküloz basilinin dirençli hale gelmesine ve hastalığın tekrarlamasına neden olabilir.
Tüberkülozdan Korunmak İçin Nelere Dikkat Edilmelidir?
Tüberkülozdan korunmak için alınabilecek önlemler şunlardır:
- Aşı yaptırın. Tüberküloz aşısı, tüberküloz enfeksiyonu riskini azaltır.
- Enfekte kişilerden uzak durun. Enfekte bir kişi ile yakın temas halindeyseniz, maske takın.
- Sağlıklı bir yaşam tarzı benimseyin. Sigara içmeyin, sağlıklı beslenin ve düzenli egzersiz yapın.
Tüberkülozun Önlenmesi
Tüberkülozun önlenmesi için en etkili yöntem, BCG aşısı ile aşılanmaktır. BCG aşısı, tüberküloz enfeksiyonu riskini azaltır.
Tüberkülozlu bir kişi ile yakın temas halindeyseniz, maske takarak enfeksiyon riskini azaltabilirsiniz. Ayrıca, düzenli olarak egzersiz yapmak, sağlıklı beslenmek ve sigara içmemek gibi sağlıklı bir yaşam tarzı benimseyerek de tüberküloz riskinizi azaltabilirsiniz.
Tüberküloz, erken teşhis ve tedavi ile tamamen tedavi edilebilen bir hastalıktır. Bu nedenle, tüberküloz belirtileri yaşıyorsanız, bir doktora başvurmanız önemlidir.
