Donuk omuz, tıbbi olarak “adhesive kapsülit” veya “omuzda sertleşme” olarak da bilinen bir durumdur. Donuk omuz, omuz eklemi etrafındaki kapsülün kalınlaşması ve sıkışması sonucu omuz hareketlerinin kısıtlandığı bir durumdur.
Donuk omuz genellikle üç aşamadan oluşan bir seyir izler:
- İnflamasyon Aşaması: Bu aşamada omuz kapsülü iltihaplanır ve sertleşmeye başlar. Bu süreçte omuz ağrısı artar ve hareketler kısıtlanır.
- Donma Aşaması: İnflamasyon süreci sona erdikten sonra, omuz daha da sertleşir ve hareketleri daha da kısıtlanır. Omuzdaki ağrı genellikle azalır, ancak hareketler zorlaşır.
- Çözülme Aşaması: Bu aşamada omuz yavaş yavaş esnekliğini geri kazanır ve hareketlerin kısıtlılığı azalır. Ancak, tam iyileşme süreci uzun sürebilir.
Donuk Omuz Nedenleri Nelerdir?
Donuk omuzun kesin nedenleri tam olarak anlaşılamamış olsa da, bazı faktörlerin donuk omuz gelişimine katkıda bulunduğu düşünülmektedir. İşte donuk omuzun olası nedenleri:
- İltihaplanma: Omuz eklemi etrafındaki kapsülün iltihaplanması donuk omuza yol açabilir. İltihaplanma, omuz kapsülünün kalınlaşmasına ve sertleşmesine neden olur.
- Kapsül Kalınlaşması: Omuz kapsülü normalde esnek bir doku iken, bazı durumlarda kalınlaşabilir. Bu durum omuz hareketlerini kısıtlar ve donuk omuza yol açabilir.
- Omuz Yaralanmaları: Omuz bölgesindeki yaralanmalar veya travmalar, donuk omuz riskini artırabilir. Örneğin, omuz çarpma, düşme, kırık veya omuz dislokasyonu gibi durumlar donuk omuza zemin hazırlayabilir.
- Kalıcı İmmobilizasyon: Omuz bölgesinin uzun süreli immobilizasyonu veya hareketsiz kalması, donuk omuz gelişimine katkıda bulunabilir. Örneğin, kolda alçı veya atel kullanımı sonucunda omuzun hareketsiz kalması donuk omuza yol açabilir.
- Altta Yatan Sağlık Durumları: Bazı sağlık sorunları donuk omuz riskini artırabilir. Örneğin, diyabet, tiroid problemleri, kalp hastalığı ve Parkinson hastalığı gibi durumlar donuk omuz gelişimini tetikleyebilir.
- Hormonal Faktörler: Hormonal değişikliklerin donuk omuza katkıda bulunduğu düşünülmektedir. Özellikle menopoz dönemindeki kadınlarda donuk omuz daha sık görülebilir.
Donuk Omuz Belirtileri Nelerdir?
Donuk omuzun belirtileri zamanla gelişebilir ve genellikle üç aşamada ortaya çıkar. İşte donuk omuzun yaygın belirtileri:
İnflamasyon Aşaması:
- Omuzda ağrı: Omuzun dış veya iç kısmında sürekli veya tekrarlayan bir ağrı hissi oluşabilir. Bu ağrı genellikle kolda aşağıya doğru yayılır.
- Hareket kısıtlılığı: Omuzun hareket etmesi zorlaşır ve kapsülün sertleşmesi nedeniyle omuzun normal hareket aralığı azalır.
- Gece ağrısı: Özellikle uyurken omuzda şiddetli ağrı hissedebilirsiniz.
Donma Aşaması:
- Omuz sertliği: Omuz eklemi daha da sertleşir ve hareket etmesi giderek zorlaşır. Omuzun hareket aralığı büyük ölçüde kısıtlanır.
- Kuvvet kaybı: Omuzun normal gücünü kullanmakta zorlanabilirsiniz.
- Günlük aktivitelerde zorluk: Örneğin, saç tarama, giyinme veya sırt çantası takma gibi basit günlük aktiviteleri yaparken güçlük yaşayabilirsiniz.
Çözülme Aşaması:
- Hareket aralığının geri kazanılması: Omuz hareketleri yavaş yavaş daha serbest hale gelir ve hareket aralığı genişler.
- Ağrının azalması: Ağrı genellikle azalır ve zamanla ortadan kalkar.
- Esneklik kazanma: Omuzun esnekliği geri gelir ve günlük aktiviteleri daha rahat bir şekilde yapabilirsiniz.
Donuk Omuz Tedavileri Nelerdir?
Donuk omuz tedavisi genellikle konservatif yöntemlerle başlar ve semptomların hafifletilmesi, hareket aralığının artırılması ve fonksiyonun yeniden kazanılması hedeflenir. İşte donuk omuz tedavisinde sıkça kullanılan yöntemler:
- İlaç Tedavisi: Doktorunuz, ağrıyı ve iltihabı azaltmaya yardımcı olması amacıyla ağrı kesiciler, nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar (NSAİİ) veya kortikosteroid enjeksiyonları önerebilir.
- Fizik Terapi: Fizik terapi, donuk omuzun tedavisinde önemli bir rol oynar. Fizyoterapistiniz, omuz kaslarını güçlendirmek, hareket aralığını artırmak ve ağrıyı azaltmak için özel egzersizler ve manüel terapi teknikleri uygulayabilir.
- Isı ve Soğuk Uygulama: Sıcak veya soğuk kompresler, omuzdaki ağrıyı ve inflamasyonu hafifletebilir. Doktorunuzun önerisine göre sıcak veya soğuk uygulama yöntemlerini kullanabilirsiniz.
- Germe Egzersizleri: Donuk omuzun tedavisinde germe egzersizleri önemlidir. Omuz kaslarının ve kapsülün esnekliğini artırmak için düzenli olarak germe egzersizleri yapmanız önerilir.
- Manipülasyon veya Mobilizasyon: Bazı durumlarda, doktorunuz omuz eklemine yönelik manipülasyon veya mobilizasyon gibi manüel terapi tekniklerini kullanabilir. Bu teknikler, omuz hareketliliğini iyileştirmeye yardımcı olabilir.
- Cerrahi Müdahale: Konservatif tedavi yöntemlerine rağmen semptomlarınız devam ederse veya şiddetlenirse, cerrahi seçenekler değerlendirilebilir. Cerrahi müdahale, omuz kapsülünün gevşetilmesi veya serbest bırakılması amacıyla gerçekleştirilebilir.