Nefroloji Hastalıkları ?

İçindekiler

AdobeStock 206033864 scaled

Nefroloji, birçok farklı böbrek hastalığını içeren geniş bir uzmanlık alanıdır. Bazı yaygın nefroloji hastalıkları şunlardır:

  • Böbrek yetmezliği: Böbreklerin yeterince çalışamaması sonucu vücuttaki atık maddelerin ve sıvıların birikmesine neden olan bir durumdur.
  • İdrar yolu enfeksiyonları: Böbreklerin, idrar yollarının, mesane ve üretra gibi idrar sistemini oluşturan organların enfeksiyonlarıdır.
  • Glomerülonefrit: Böbreklerdeki glomerül adı verilen küçük kan damarlarının iltihaplanması sonucu oluşan bir böbrek hastalığıdır.
  • İdrar yolu taşları: İdrar yollarında biriken minerallerin ve tuzların kristalleşmesi sonucu oluşan ve idrar akışını engelleyen taşlardır.
  • Polikistik böbrek hastalığı: Böbreklerde kistlerin oluşması sonucu oluşan genetik bir hastalıktır.
  • Böbrek tümörleri: Böbreklerde kanserli hücrelerin büyümesi sonucu oluşan tümörlerdir.
  • Sistemik lupus eritematozus: Bağışıklık sistemi tarafından vücudun kendi dokularına saldırması sonucu oluşan bir otoimmün hastalıktır ve böbrekler de dahil olmak üzere birçok organda hasara neden olabilir.
  • Diyaliz: Böbrek yetmezliği nedeniyle vücuttaki atık maddelerin temizlenmesi için kullanılan bir yöntemdir.

Böbrek yetmezliği nedir ?

Böbrek yetmezliği, böbreklerin yeterince işlev gösterememesi sonucu vücuttaki atık maddelerin ve sıvıların birikmesi durumudur. Böbrek yetmezliği akut veya kronik olabilir.

Akut böbrek yetmezliği, aniden ortaya çıkan ve genellikle diğer sağlık sorunlarına bağlı olarak oluşan bir durumdur. Özellikle dehidrasyon, kan basıncındaki ani düşüş, böbrek enfeksiyonları veya ilaçlar gibi nedenlerle ortaya çıkabilir.

Kronik böbrek yetmezliği ise daha yavaş gelişir ve uzun süreli böbrek hastalığı sonucu ortaya çıkar. Böbrek hastalığı ilerledikçe böbreklerin işlevi giderek azalır ve sonunda vücuttaki atık maddelerin ve sıvıların birikmesine neden olur.

Böbrek yetmezliği belirtileri arasında yorgunluk, halsizlik, iştahsızlık, mide bulantısı, kusma, idrarda azalma, ödem, ciltte kaşıntı, nefes darlığı, baş ağrısı, uyku sorunları, karın ağrısı, kas krampları ve hatta bilinç kaybı gibi durumlar yer alabilir.

Böbrek yetmezliği, ciddi bir sağlık sorunudur ve uygun tedavi olmadan ölümcül olabilir. Tedavi seçenekleri arasında ilaçlar, diyet değişiklikleri, dializ ve böbrek nakli yer alabilir.

İdrar yolu enfeksiyonları nelerdir ?

İdrar yolu enfeksiyonları (İYE), idrar yolu boyunca enfeksiyonlara neden olan bakterilerin üremesi sonucu ortaya çıkan bir enfeksiyon hastalığıdır. İYE genellikle idrar yolunun alt kısımlarında (üretra, mesane) oluşur, ancak daha ciddi vakalarda böbreklere de ulaşabilir.

İYE’nin belirtileri arasında sık ve ağrılı idrara çıkma, idrar yaparken yanma veya acı hissi, idrar yapma sıklığında artış, idrarda kanama, idrar renginde değişiklik, karın veya kasık ağrısı, hafif ateş, halsizlik ve bazen kusma ve bulantı yer alabilir.

İYE’ler genellikle kadınlarda daha sık görülür, ancak erkeklerde de ortaya çıkabilir. Risk faktörleri arasında kadınlarda kısa üretra, gebelik, cinsel aktivite, menopoz, bazı doğum kontrol yöntemleri, idrar yolunda tıkanıklık, diyabet, bağışıklık sistemi bozuklukları gibi durumlar sayılabilir.

İYE’nin tedavisi genellikle antibiyotik kullanımını içerir. Ayrıca, bol sıvı tüketmek, idrar yaparken hijyen kurallarına dikkat etmek ve idrar yapma sıklığını artırmak gibi evde alınabilecek önlemler de enfeksiyon riskini azaltabilir. Ancak, İYE semptomları devam ederse veya daha ciddi bir enfeksiyon şüphesi varsa, mutlaka bir sağlık uzmanına başvurulması gerekir.

Glomerülonefrit nedir ?

Glomerülonefrit, böbreklerde bulunan küçük kan damarlarının (glomerüller) iltihaplanması sonucu ortaya çıkan bir böbrek hastalığıdır. Bu durum, böbreklerin işlevselliğini azaltabilir ve ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.

Glomerülonefritin nedenleri arasında enfeksiyonlar, otoimmün hastalıklar (bağışıklık sisteminin kendi dokularına saldırması), toksinler veya ilaçlar, genetik faktörler ve bazı kanser türleri gibi durumlar sayılabilir.

Glomerülonefritin semptomları arasında idrarda kan veya köpürme, yüz, bacak veya ayaklarda ödem, yorgunluk, iştahsızlık, kilo kaybı, yüksek tansiyon ve nefes darlığı gibi belirtiler yer alabilir. Bununla birlikte, bazı kişilerde semptomlar hafif veya hiç olmayabilir.

Glomerülonefrit tedavisi, nedenlerine, semptomlara ve hastalığın ilerleme derecesine göre değişebilir. Bazı durumlarda, ilaç tedavisi ve yaşam tarzı değişiklikleri yeterli olabilirken, bazı vakalarda diyaliz veya böbrek nakli gibi daha ciddi tedaviler gerekebilir.

Tedavinin amaçları arasında böbrek hasarını önlemek, enfeksiyonları kontrol altında tutmak, kan basıncını düzenlemek, sıvı ve elektrolit dengesini korumak ve diğer semptomları hafifletmek yer alabilir. Glomerülonefrit tedavisi, hastalığın erken teşhisi ve uygun tedavi ile sonuçları olumlu yönde etkileyebilir.

İdrar yolu taşları nedir ?

İdrar yolu taşları, idrar yolundaki böbreklerden mesaneye kadar uzanan sistemde oluşabilen sert kütlelerdir. Bu kütleler, idrar yolundaki tuzların birikmesi ve kristalleşmesi sonucu oluşur.

İdrar yolu taşlarının boyutu ve konumu farklılık gösterir. Bazı durumlarda, idrar yolu taşları küçük boyutları nedeniyle hiçbir belirti vermeden doğal yollardan atılabilir. Ancak, daha büyük taşlar idrar yolunda tıkanmaya neden olabilir ve ağrı, idrar yaparken zorluk veya sıkışıklık, kanlı idrar, mide bulantısı ve kusma gibi semptomlara yol açabilir.

İdrar yolu taşları, genellikle yeterli su alınmaması, aşırı tuzlu diyet, aşırı protein alımı, ailesel yatkınlık ve bazı tıbbi durumlar (örneğin böbrek hastalıkları veya gut) gibi faktörlerden kaynaklanabilir.

İdrar yolu taşlarının tedavisi, taşın büyüklüğüne, konumuna, semptomlara ve diğer faktörlere göre değişebilir. Küçük taşlar genellikle su tüketimini artırmak ve belirtileri kontrol altında tutmak için ağrı kesiciler veya anti-enflamatuar ilaçlar ile tedavi edilebilir. Daha büyük taşlar ise, bazen üreteroskopi, lazer, şok dalga veya cerrahi gibi prosedürler kullanılarak kırılabilir veya çıkarılabilir.

İdrar yolu taşlarından korunmak için, yeterli miktarda su tüketmek, tuzlu gıdalardan ve aşırı protein tüketiminden kaçınmak ve düzenli olarak egzersiz yapmak önerilir. Ayrıca, tedavi gerektiren herhangi bir semptom görüldüğünde, bir sağlık uzmanına başvurmak gerekir.

Polikistik böbrek hastalığı nedir ?

Polikistik böbrek hastalığı, böbreklerde çok sayıda kist oluşması ile karakterize genetik bir hastalıktır. Bu kistler, böbreklerin normal yapısını bozarak, böbrek fonksiyonlarında bozukluğa neden olabilir.

Polikistik böbrek hastalığı, genellikle kalıtsal bir hastalıktır. Hastalık, bir ebeveynden aldığı mutasyonlu genler nedeniyle ortaya çıkar. Her iki ebeveynden de mutasyonlu genlerin alınması, hastalığın daha şiddetli bir formuna neden olabilir.

Polikistik böbrek hastalığının semptomları, yaşa, hastalığın şiddetine ve kişinin yaşam tarzına göre değişebilir. Bununla birlikte, sık idrara çıkma, kanlı idrar, sırt ağrısı, karın ağrısı, yorgunluk, iştah kaybı, kilo kaybı, yüksek tansiyon, böbrek taşları ve enfeksiyonlar gibi semptomlar görülebilir.

Polikistik böbrek hastalığının tedavisi, semptomlara, hastalığın şiddetine ve kişinin yaşam tarzına göre değişir. İlaç tedavisi, diyet değişiklikleri, sıvı alımını arttırma, tansiyon kontrolü, diyaliz ve böbrek nakli gibi tedaviler uygulanabilir.

Polikistik böbrek hastalığı olan kişiler, böbrek sağlıklarını korumak için düzenli olarak sağlık kontrollerine gitmelidirler. Ayrıca, sağlıklı bir yaşam tarzı benimseyerek, hastalığın semptomlarını hafifletmek ve ilerlemesini yavaşlatmak için önlemler alabilirler.

Böbrek tümörleri nedir ?

Böbrek tümörleri, böbreklerdeki hücrelerin anormal bir şekilde büyümesiyle oluşan kanserli tümörlerdir. Böbrek tümörleri genellikle iyi huylu tümörlerden farklı olarak, agresif bir şekilde büyüyebilir ve diğer organlara yayılabilir.

Böbrek tümörlerinin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, bazı faktörlerin bu tümörleri tetiklediği bilinmektedir. Bunlar arasında genetik yatkınlık, sigara içmek, obezite, yüksek tansiyon ve bazı böbrek hastalıkları yer alır.

Böbrek tümörleri, genellikle ağrı, idrarda kan, sırt ağrısı, yorgunluk, iştah kaybı, kilo kaybı, yüksek ateş, anemi ve yorgunluk gibi semptomlarla kendini gösterir. Ancak, bazı durumlarda, böbrek tümörleri hiçbir belirti vermeden keşfedilebilir.

Böbrek tümörlerinin teşhisi, fizik muayene, kan testleri, görüntüleme testleri (örneğin ultrason, CT, MRI) ve böbrek biyopsisi ile yapılabilir. Tedavi, tümörün büyüklüğüne, konumuna ve yayılımına göre değişebilir. Küçük tümörler genellikle cerrahi yöntemlerle (örneğin laparoskopik cerrahi, robotik cerrahi) tedavi edilirken, büyük tümörler kemoterapi, radyoterapi ve hedeflenen tedaviler gibi diğer tedavi yöntemleriyle tedavi edilebilir.

Böbrek tümörlerinden korunmak için, sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek, sigara içmemek, düzenli egzersiz yapmak, sağlıklı bir diyet uygulamak, tansiyonu kontrol altında tutmak ve düzenli sağlık kontrollerine gitmek önerilir.

Sistemik lupus eritematozus nedir ?

Sistemik lupus eritematozus (SLE), bağışıklık sistemi tarafından kendi dokularına saldırması sonucu oluşan bir otoimmün hastalıktır. SLE, vücudun herhangi bir bölgesinde herhangi bir organda hasara neden olabilir.

SLE, kadınlarda erkeklerden daha sık görülür ve genellikle 15-44 yaşları arasındaki kadınları etkiler. Hastalık belirtileri ve şiddeti kişiden kişiye değişebilir ve birden fazla sistemde belirtiler ortaya çıkabilir. En sık görülen belirtiler arasında yorgunluk, ateş, eklem ağrısı ve şişmesi, döküntüler, baş ağrısı, saç dökülmesi ve kanama eğilimi yer alır.

SLE’nin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik yatkınlık ve çevresel faktörlerin (örneğin enfeksiyonlar, ilaçlar, güneş ışığı) birleşimi sonucu ortaya çıkabileceği düşünülmektedir.

SLE teşhisi, klinik bulgulara dayalı fizik muayene, kan testleri, idrar testleri ve görüntüleme testleri (örneğin röntgen, ultrason) ile yapılır. Tedavi, semptomlara ve hastalığın şiddetine göre değişebilir. Genellikle, immünosupresif ilaçlar (örneğin kortikosteroidler, immunosupresifler) ve antiinflamatuar ilaçlar kullanılır. Ayrıca, güneş ışığından korunmak, düzenli egzersiz yapmak, sağlıklı bir diyet uygulamak, sigara içmemek ve düzenli sağlık kontrollerine gitmek de önemlidir.

SLE, kontrol altına alınabilen bir hastalıktır. Ancak, bazı vakalarda, kalp, akciğerler, böbrekler ve beyin gibi organlarda ciddi hasarlar oluşabilir ve yaşamı tehdit edebilir. Bu nedenle, SLE hastalarının düzenli aralıklarla sağlık kontrollerine gitmeleri ve tedaviye uyumlu olmaları önemlidir.

Diyaliz nedir ?

Diyaliz, böbrek yetmezliği olan hastaların kanlarını temizlemek için kullanılan bir tedavi yöntemidir. Böbrekler, vücuttaki atık maddeleri ve fazla sıvıyı idrar yoluyla uzaklaştırmak için çalışırlar. Ancak, böbrek yetmezliği olan hastalarda, böbrekler yeterince çalışamaz ve atık maddeler birikir.

Diyaliz, böbrek fonksiyonlarının yerine geçerek, atık maddeleri ve fazla sıvıyı kan dolaşımından temizler. Diyaliz tedavisi, iki şekilde uygulanabilir: hemodiyaliz ve periton diyalizi.

Hemodiyalizde, hastanın kanı, bir diyaliz makinesine bağlı olan bir kanal vasıtasıyla geçirilir. Diyaliz makinesi, atık maddeleri ve fazla sıvıyı süzerek temiz kanı hastanın vücuduna geri gönderir.

Periton diyalizinde ise, temizlik işlemi karın boşluğunda gerçekleşir. Burada bir diyaliz sıvısı karın boşluğuna verilir ve birkaç saat bekletilir. Diyaliz sıvısı, atık maddeleri ve fazla sıvıyı emerek temizlenmiş kanı oluşturur. Daha sonra, sıvı boşaltılır ve işlem tekrarlanır.

Diyaliz tedavisi, düzenli olarak uygulanması gereken bir tedavi yöntemidir. Tedaviye uyumlu olmak ve diyetle ilgili önerilere uygun davranmak, diyaliz hastalarının sağlıklarını korumalarına yardımcı olur. Tedavi sırasında, bazı yan etkiler (örneğin, düşük tansiyon, kas krampları, enfeksiyonlar) ortaya çıkabilir. Bu nedenle, diyaliz tedavisi alan hastaların düzenli aralıklarla sağlık kontrollerine gitmeleri ve diyaliz merkezleriyle sıkı bir şekilde iletişimde kalmaları önemlidir.

Hızlı Başvuru Formu
Benzer Makaleler

İlgili Hekimler

Doc Dr Ebru Uz
Dahiliye - İç Hastalıkları
Doç. Dr. Ebru Uz

İlgili Birimler