Glomerülonefrit Nedir ?

İçindekiler

Glomerülonefrit Nedir

Glomerülonefrit, böbreklerin glomerüller adı verilen filtreleme birimlerinin iltihaplanmasıdır. Glomerüller, böbreklerin temel işlevlerinden biri olan idrar oluşumunda önemli bir rol oynar. Bu yapılar, kanın filtrelenmesi ve atık ürünlerin idrarla atılması için gereken işlemleri gerçekleştirir.

Glomerülonefrit, genellikle bağışıklık sisteminin anormal bir tepkisi sonucu ortaya çıkar. Birçok farklı nedene bağlı olarak gelişebilir, bunlar arasında enfeksiyonlar, otoimmün hastalıklar, böbrek dokusuna doğrudan zarar veren maddelerin kullanımı ve bazı ilaçlar bulunabilir. En yaygın glomerülonefrit tipleri şunlardır:

Poststreptokoksik Glomerülonefrit ?

Streptokok adı verilen bir bakteriye bağlı olarak gelişen bir enfeksiyon sonucu ortaya çıkar. Genellikle çocuklarda ve genç yetişkinlerde görülür.

İmmün Kompleks Glomerülonefrit ?

Vücutta biriken immün kompleks adı verilen antijen-antikor komplekslerinin glomerüllerde birikmesi sonucu oluşur. Sistemik lupus eritematozus, böbrek iltihabı (nefrit) gibi otoimmün hastalıklar bu tür glomerülonefrite yol açabilir.

Otoimmün Glomerülonefrit ?

Bağışıklık sisteminin kendi dokularına saldırması sonucu oluşur. En yaygın otoimmün glomerülonefrit türü olan IgA nefropatisi veya Berger hastalığı, glomerüllerde IgA adı verilen antikorların birikmesiyle karakterizedir.

    Glomerülonefrit belirtileri arasında idrarda kan veya protein, yüz ve ayak bileklerinde şişlik, yorgunluk, hipertansiyon (yüksek tansiyon) ve böbrek fonksiyonlarında azalma bulunabilir. Teşhis genellikle idrar ve kan testleriyle, böbrek biyopsisinin yapılmasıyla ve görüntüleme yöntemleriyle konulur.

    Tedavi, glomerülonefritin nedenine ve şiddetine bağlı olarak değişir. İltihaplanmanın kontrol altına alınması, kan basıncının düzenlenmesi, sıvı ve elektrolit dengesinin korunması, protein kaybının azaltılması ve immün sistemi baskılayan ilaçlar kullanılabilir. Bazı durumlarda, ileri böbrek hasarı gelişirse, böbrek nakli veya diyaliz gibi tedaviler gerekebilir.

    Glomerülonefrit, erken teşhis ve uygun tedavi ile kontrol altına alınabilir. Tedavi edilmediğinde veya ilerlemiş durumlarda, kronik böbrek hastalığına ve böbrek yetmezliğine ilerleyebilir. Bu nedenle, herhangi bir belirti veya semptom fark ederseniz, bir sağlık uzmanına danışmanız önemlidir.

    Poststreptokoksik Glomerülonefrit Nedir ? Belirti ve Tedavileri Nelerdir ?

    Poststreptokoksik glomerülonefrit (PSGN), Streptokok adı verilen bir bakteriye bağlı olarak gelişen bir enfeksiyon sonucu ortaya çıkan bir glomerülonefrit tipidir. Genellikle boğaz enfeksiyonlarına veya cilt enfeksiyonlarına (impetigo) bağlı olarak ortaya çıkar.

    PSGN, bakteriyel enfeksiyonun ardından genellikle 1 ila 3 hafta içinde belirtiler gösterir. Bu belirtiler şunları içerebilir:

    1. İdrarda kan: İdrarın pembe veya kırmızı renkte olması, kan bulunması.
    2. İdrarda azalma: İdrar miktarında azalma, sık idrara çıkma.
    3. Yüz ve ayak bileklerinde şişlik: Özellikle sabahları yüzde şişme, el ve ayak bileklerinde ödem.
    4. Hipertansiyon (yüksek tansiyon): Baş ağrısı, baş dönmesi, bulanık görme gibi belirtilerle birlikte tansiyon yükselmesi.
    5. Yorgunluk ve halsizlik: Genel halsizlik, enerji kaybı, iştahsızlık.

    PSGN teşhisi, idrar ve kan testleriyle konulur. İdrarda kan, idrarda yüksek protein düzeyi ve böbrek fonksiyon testlerinde anormallikler saptanabilir. Tanıyı doğrulamak ve enfeksiyonun kaynağını belirlemek için bazen boğaz kültürü veya cilt kültürü gibi ek testler istenebilir.

    PSGN tedavisinde genellikle semptomatik destek sağlanır ve enfeksiyonun neden olduğu belirtiler kontrol altına alınır. Tedavi yöntemleri şunları içerebilir:

    1. Dinlenme ve sıvı alımı: Vücut dinlenmeye ihtiyaç duyar, bol sıvı tüketimi ve idrar çıkışını artırmak önemlidir.
    2. Tansiyon kontrolü: Yüksek tansiyonu olan hastalara tansiyon ilaçları verilebilir.
    3. Sodyum ve sıvı kısıtlaması: Ödem kontrolü için sodyum ve sıvı alımının sınırlanması gerekebilir.
    4. Antibiyotik tedavisi: Enfeksiyonun kaynağı olan Streptokok bakterisini hedeflemek için bazen antibiyotikler reçete edilebilir.

    Çoğu vakada, PSGN kendiliğinden iyileşir ve böbrekler normal fonksiyonlarına geri döner. Ancak bazı durumlarda, tedaviye rağmen böbrek hasarı kalıcı olabilir. Bu nedenle, hastalığın erken teşhisi ve uygun tedavi önemlidir.

    İmmün Kompleks Glomerülonefrit Nedir ? Belirti ve Tedavileri Nelerdir ?

    İmmün kompleks glomerülonefrit, vücutta biriken immün kompleks adı verilen antijen-antikor komplekslerinin glomerüllerde birikmesi sonucu oluşan bir glomerülonefrit tipidir. Bu kompleksler, bağışıklık sistemi tarafından enfeksiyonlar, otoimmün hastalıklar veya diğer nedenlerle oluşturulan antikorlar ile bunlara bağlanan antijenlerin birleşmesinden oluşur.

    İmmün kompleks glomerülonefrit, aşağıdaki durumlarla ilişkilendirilebilir:

    1. Enfeksiyonlar: Bazı bakteriyel ve viral enfeksiyonlar, immün komplekslerin oluşumunu tetikleyebilir. Örnek olarak, streptokokal enfeksiyonlar (boğaz enfeksiyonları), hepatit B ve C enfeksiyonları, HIV gibi viral enfeksiyonlar gösterilebilir.
    2. Otoimmün hastalıklar: Sistemik lupus eritematozus (SLE) gibi otoimmün hastalıklar, vücudun kendi dokularına karşı oluşturduğu antikorlarla immün komplekslerin birikmesine neden olabilir.
    3. İlaçlar ve toksinler: Bazı ilaçlar veya toksinler, bağışıklık sistemi tepkisine yol açarak immün komplekslerin oluşumuna katkıda bulunabilir.

    İmmün kompleks glomerülonefritin belirtileri ve semptomları şunları içerebilir:

    1. İdrarda kan: İdrarın kırmızı veya kahverengi renkte olması.
    2. İdrarda protein: Proteinin idrarda artışı, proteinüri olarak adlandırılır.
    3. Ödem: Yüz, eller, ayak bilekleri ve bacaklarda ödem oluşması.
    4. Yüksek tansiyon: Hipertansiyon belirtileri, baş ağrısı, baş dönmesi, bulanık görme.
    5. İdrar miktarında azalma: Az miktarda idrar yapma veya sık idrara çıkma.
    6. Yorgunluk ve halsizlik: Genel halsizlik, enerji kaybı, iştahsızlık.

    İmmün kompleks glomerülonefritin tedavisi, altta yatan nedenin belirlenmesine ve semptomların kontrol altına alınmasına odaklanır. Tedavi seçenekleri şunları içerebilir:

    1. Steroid ilaçlar: Glukokortikoidler (örneğin prednizon), immün sistemi baskılayarak inflamasyonu azaltmaya yardımcı olabilir.
    2. Diğer immünsupresif ilaçlar: Bazı durumlarda, immün komplekslerin oluşumunu azaltmak ve inflamasyonu kontrol altına almak için diğer immünsupresif ilaçlar (örneğin siklofosfamid) kullanılabilir.
    3. Tansiyon kontrolü: Hipertansiyonu olan hastalar için tansiyon ilaçları reçete edilebilir.
    4. Diyet düzenlemesi: Sodyum ve sıvı alımının kısıtlanması, ödem kontrolüne yardımcı olabilir.
    5. Altta yatan enfeksiyonun tedavisi: Eğer immün kompleks glomerülonefrit enfeksiyonlara bağlıysa, enfeksiyonun tedavisi önemlidir.

    Tedavi süreci, hastanın belirtilerine, böbrek hasarına ve altta yatan nedenlere bağlı olarak değişebilir. Bazı vakalarda, böbrek fonksiyonları tamamen normale dönebilirken, diğer durumlarda kronik böbrek hastalığına ilerleyebilir. Erken tanı, tedaviye cevap verme olasılığını artırabilir, bu nedenle herhangi bir belirti veya semptom fark ederseniz, bir sağlık uzmanına danışmanız önemlidir.

    Otoimmün Glomerülonefrit Nedir ? Belirti ve Tedavileri Nelerdir ?

    Otoimmün glomerülonefrit, bağışıklık sisteminin kendi vücut dokularına saldırması sonucu oluşan bir glomerülonefrit tipidir. Bu durumda, vücuttaki otoantikorlar (kendine karşı antikorlar) böbrek glomerüllerine zarar verir ve iltihaplanmaya neden olur. Otoimmün glomerülonefritin en yaygın formu IgA nefropatisi veya Berger hastalığıdır.

    İgA nefropatisi, IgA adı verilen antikorların glomerüllerde birikmesiyle karakterizedir. Otoimmün glomerülonefritin belirtileri ve semptomları bireyden bireye değişebilir ve hafiften şiddetliye kadar değişebilir. Bazı yaygın belirtiler şunlardır:

    1. İdrarda kan: İdrarda mikroskopik veya görünür kan bulunması.
    2. İdrarda protein: Proteinin idrarda artışı, proteinüri olarak adlandırılır.
    3. Ödem: Yüz, eller, ayak bilekleri ve bacaklarda ödem oluşması.
    4. Yüksek tansiyon: Hipertansiyon belirtileri, baş ağrısı, baş dönmesi, bulanık görme.
    5. Yorgunluk ve halsizlik: Genel halsizlik, enerji kaybı, iştahsızlık.

    Otoimmün glomerülonefritin tedavisi, semptomların kontrol edilmesi ve böbrek hasarının önlenmesi üzerine odaklanır. Tedavi yöntemleri şunları içerebilir:

    1. İmmünsupresif ilaçlar: Steroidler (örneğin prednizon) ve diğer immünsupresif ilaçlar, bağışıklık sisteminin aktivitesini baskılayarak inflamasyonu azaltır.
    2. ACE inhibitörleri veya ARB’ler: Bu ilaçlar, tansiyonu kontrol altına almak ve böbrek hasarını azaltmak için kullanılabilir.
    3. Diyet düzenlemesi: Sodyum ve sıvı alımının kısıtlanması, ödem kontrolüne yardımcı olabilir.
    4. İmmün modülatörler: Bazı durumlarda, immün modülatörler (örneğin siklofosfamid) kullanılabilir.

    Tedavi süreci, hastanın belirtilerine, böbrek hasarına ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir. Bazı vakalarda, böbrek fonksiyonları tamamen normale dönebilirken, diğer durumlarda kronik böbrek hastalığına ilerleyebilir. Erken teşhis ve uygun tedavi önemlidir, bu nedenle herhangi bir belirti veya semptom fark ederseniz, bir sağlık uzmanına danışmanız önerilir.

    Glomerülonefrit Hakkında Merak Edilenler Nelerdir ?

    Glomerülonefrit nasıl teşhis edilir?

    Glomerülonefrit teşhisi genellikle idrar ve kan testleriyle başlar. İdrarda kan veya protein bulunması, idrar miktarında azalma veya böbrek fonksiyonlarında anormallikler belirlenebilir. Buna ek olarak, böbrek biyopsisi ve görüntüleme yöntemleri (ultrason, tomografi) gibi testler de kullanılabilir.

    Glomerülonefrit tedavisi nedir?

    Glomerülonefrit tedavisi, altta yatan neden ve semptomların şiddetine bağlı olarak değişir. Tedavi genellikle semptomların kontrol altına alınması, enfeksiyonların tedavisi, inflamasyonun azaltılması ve böbrek hasarının önlenmesine odaklanır. İlaçlar, immünsupresif ilaçlar, tansiyon ilaçları ve diyet düzenlemesi tedavi yaklaşımlarının bazılarıdır. Bazı durumlarda, ileri böbrek hasarı gelişirse, böbrek nakli veya diyaliz gibi tedaviler gerekebilir.

    Glomerülonefritin nedenleri nelerdir?

    Glomerülonefritin farklı nedenleri olabilir. Enfeksiyonlar, otoimmün hastalıklar, böbrek dokusuna zarar veren maddelerin kullanımı, ilaçlar ve bazı genetik faktörler glomerülonefrite yol açabilir. Örneğin, poststreptokoksik glomerülonefrit, streptokok enfeksiyonlarına bağlı olarak gelişirken, IgA nefropatisi otoimmün bir hastalık olarak kabul edilir.

    Glomerülonefrit kalıcı böbrek hasarına yol açar mı?

    Glomerülonefrit, erken teşhis ve uygun tedavi ile kontrol altına alınabilir. Ancak bazı durumlarda, tedaviye rağmen glomerülonefrit ilerleyebilir ve kronik böbrek hastalığına ve böbrek yetmezliğine yol açabilir. Erken teşhis ve tedavi, böbrek hasarını önlemede önemli bir rol oynar.

    Glomerülonefrit bulaşıcı mıdır?

    Hayır, glomerülonefrit bulaşıcı bir hastalık değildir. Genellikle bağışıklık sistemiyle ilişkili olan ve enfeksiyonlar, otoimmün tepkiler veya diğer nedenlerle ortaya çıkan bir durumdur.

    Hızlı Başvuru Formu
    Benzer Makaleler

    İlgili Hekimler

    Prof Dr Faysal Gok
    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları
    Prof. Dr. Faysal Gök
    Doc Dr Ebru Uz
    Dahiliye - İç Hastalıkları
    Doç. Dr. Ebru Uz