Yüksek Tansiyon (Hipertansiyon) Nedir?

Hipertansiyon, kanın damarlar üzerinde oluşturduğu baskının sürekli olarak yüksek seyretmesi durumudur. Kan basıncının yükselmesinin uzun vadede ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceği unutulmamalıdır. Genellikle belirti vermeden ilerlediği için, bu hastalık "sessiz katil" olarak kabul edilir. Bu nedenle tansiyon ölçümü düzenli olarak yapılmalı ve gerektiğinde hipertansiyon tedavisi başlatılmalıdır.

Tansiyon, iki değerle ifade edilir:

• Sistolik basınç (büyük tansiyon): Kalbin kasıldığı andaki basınç.
• Diyastolik basınç (küçük tansiyon): Kalbin gevşediği andaki basınç.

Normal değerler genellikle 120/80 mmHg civarındadır. Ancak:

• 140/90 mmHg ve üzeri değerler hipertansiyon kaç olur sorusunun yanıtıdır.
• Küçük tansiyon yüksek olduğunda, bu da yüksek küçük tansiyon olarak değerlendirilir.
• Küçük tansiyon neden yüksek çıkar? Böbrek hastalıkları, damar sertliği ve stres gibi etkenler bu duruma neden olabilir.

Hipertansiyon, kalp-damar hastalıklarının en önemli risk faktörlerinden biridir. Belirti vermeden ilerleyebilir ve uzun vadede kalp krizi, felç ve böbrek yetmezliği gibi ciddi sorunlara yol açar. Ancak yaşam tarzı değişiklikleri ve ilaç dışı yöntemlerle ortaya çıkan tansiyon sürekli yüksek kontrol altına alınabilir.

Peki, hipertansiyonu ilaçsız olarak nasıl yönetebiliriz?

Hangi alışkanlıklar tansiyon üzerinde doğrudan etkilidir?

A Life Sağlık Grubu Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. Mete Alparslan, Hipertansiyonla mücadelede etkili olan ilaç dışı yaklaşımları ve sağlıklı yaşam önerilerini sizler için anlatıyor.

Çoğu zaman sinsi ilerleyen hipertansiyon, bazı durumlarda aşağıdaki yüksek tansiyon belirtileri ile kendini gösterebilir:

• Baş ağrısı
• Baş dönmesi
• Burun kanaması
• Göğüs ağrısı
• Kulak çınlaması
• Yorgunluk
• Görme bozuklukları

Bu belirtiler, her kişide farklı şiddette görülebilir ve bazen başka sağlık sorunlarıyla da karıştırılabilir. Özellikle sabahları uyanınca baş ağrısı ile güne başlamak, tansiyonun yüksek olduğunu gösterebilir. Merdiven çıkarken baş dönmesi yaşamak da aynı durumu işaret edebilir.

Gözlerde bulanıklık ya da ışık çakmaları gibi görme bozuklukları, ciddi tansiyon yükselmelerinin belirtisi olabilir. Ayrıca, aniden gelişen burun kanaması ya da göğüs bölgesinde baskı hissi, mutlaka dikkate alınması gereken uyarılardır.

Eğer "yüksek tansiyon nasıl anlaşılır" diyorsanız, en doğru yöntem düzenli tansiyon ölçümü yapmaktır. Tansiyon aleti ile evde de bu değerleri takip edebilirsiniz. Günün belirli saatlerinde yapılan ölçümler, tansiyonun genel seyrini görmek açısından oldukça önemlidir.

Özellikle sabah kalkınca ve akşam saatlerinde tansiyonunuzu ölçmek, sağlığınız hakkında değerli bilgiler verebilir. Ayrıca, ölçüm sonuçlarını not almak ve doktorunuzla paylaşmak da takip sürecinde fayda sağlayacaktır.

Yüksek tansiyonun birçok nedeni olabilir. Bazı nedenler şunlardır:

• Yaş: Yaş ilerledikçe yüksek tansiyon riski artar.
• Aile geçmişi: Ailesinde hipertansiyon olanlarda risk daha yüksektir.
• Obezite: Fazla kilo veya obezite, tansiyon yükselmesi riskini artırır.
• Tuzlu beslenme: Aşırı tuz tüketimi, riski artırır.
• Hareketsiz yaşam tarzı: Düzenli egzersiz yapmamak riski artırır.
• Sigara içmek: Sigara içmek, artan tansiyon ve diğer kalp hastalıkları riskini artırır.
• Alkol tüketimi: Aşırı alkol tüketimi, tansiyon riskini artırır.
• Stres: Stres, tetikleyebilir veya kötüleştirebilir.
• Bazı hastalıklar: Böbrek hastalığı, uyku apnesi, tiroid hastalıkları gibi bazı hastalıklar tansiyon yükselmesine neden olabilir.
• Bazı ilaçlar: Doğum kontrol hapları, dekonjestanlar, steroidler gibi bazı ilaçlar hipertansiyon riskini artırabilir.

Yüksek tansiyon nasıl düşürülür? Bu sorunun cevabı, yaşam tarzı değişiklikleriyle başlar. Evde hipertansiyon nasıl düşürülür? İşte bazı ipuçları:

• Tuz tüketimini azaltın.
• Sağlıklı beslenin (DASH diyeti veya yüksek tansiyon diyeti uygulanabilir).
• Düzenli egzersiz yapın.
• Aşırı kilo varsa, ideal kilonuza ulaşın.
• Sigara ve alkolü bırakın.
• Stres yönetimi teknikleri kullanın (yoga, meditasyon gibi).

Bu değişimlerle birlikte yüksek tansiyon kontrol altına alınabilir. Ancak söz konusuysa ciddi seviyeler, mutlaka hekim önerisiyle ilaç başlanmalıdır.

Tedavisinin amacı, tansiyonu normal seviyelere indirmek ve kalp-damar hastalıkları riskini azaltmaktır. Tedavi seçenekleri şunlardır:

Yaşam tarzı değişiklikleri:

• Sağlıklı beslenme: Tuz tüketimini azaltın, meyve ve sebze tüketimini artırın, sağlıklı yağlar tüketin.
• Düzenli egzersiz: Haftada en az 150 dakika orta şiddette veya 75 dakika yüksek şiddette egzersiz yapın.
• Kilo vermek: Fazla kilolu veya obez iseniz kilo vermek tansiyonunuzu düşürmeye yardımcı olabilir.
• Sigarayı bırakmak: Sigara içmek, yüksek tansiyon ve diğer kalp hastalıkları riskini artırır.
• Alkol tüketimini sınırlamak: Aşırı alkol tüketimi, yüksek tansiyon riskini artırır.
• Stresi yönetmek: Stres yönetimi teknikleri (yoga, meditasyon gibi) yüksek tansiyonu kontrol altına almaya yardımcı olabilir.
• İlaç tedavisi: Yaşam tarzı değişiklikleri yeterli olmadığında veya şiddetli olduğunda ilaç tedavisi gerekebilir. Farklı türde tansiyon ilaçları vardır ve doktorunuz size en uygun ilacı reçete edecektir.

Öncelikle yaşam tarzı değişikliklerine dayanır. Ancak bu yeterli olmazsa, sağlık durumuna göre tedavi yöntemleri arasında hipertansiyon ilaçları kullanımı da yer alır. Bazı yüksek tansiyon ilaç isimleri şunlardır:

• Diüretikler
• Beta blokerler
• ACE inhibitörleri ve ARB’ler
• Kalsiyum kanal blokerleri
• Bu ilaçlar farklı mekanizmalarla çalışır ve hekim tarafından hastanın sağlık durumuna göre seçilir.

Bazı doğal yollar da yüksek tansiyona iyi gelen yiyecekler arasında yer alır:

• Muz (potasyum açısından zengin)
• Sarımsak
• Yulaf ezmesi
• Karpuz
• Ispanak
• Nar suyu

Hipertansiyon, uzun vadede şu gibi sorunlar ortaya çıkabilir:

• Kalp krizi: Kan akışı bozulur, kalp yeterli oksijeni alamaz.
• İnme: Beyin damarları hasar görür.
• Böbrek yetmezliği: Böbreklerdeki kılcal damarlar zarar görür.
• Göz hastalıkları: Retina hasarı, glokom gibi sorunlar ortaya çıkar.

• Yüksek tansiyon ve diyabet: Birlikte görüldüğünde risk daha da artar.
• Yüksek tansiyon ve stres: Yüksek kan basıncının yükselmesinin başlıca nedenlerinden biridir.
• Yüksek tansiyon ve gebelik: Preeklampsi ve eklampsi gibi sorunlara yol açabilir.
• Yüksek tansiyon ve uyku apnesi: Uyku sırasında oksijen azalması tansiyonu tetikler.

Tedavi de farklı türde ilaçlar kullanılabilir. Bu ilaçlar, farklı mekanizmalarla tansiyonu düşürür. Bazı ilaç türleri şunlardır:

• Diüretikler: Vücuttaki fazla sıvının atılmasını sağlayarak tansiyonu düşürür.
• Beta blokerler: Kalp atış hızını ve kalbin pompaladığı kan miktarını azaltarak tansiyonu düşürür.
• ACE inhibitörleri ve ARB'ler: Kan damarlarını gevşeterek tansiyonu düşürür.
• Kalsiyum kanal blokerleri: Kalp kasının ve kan damarlarının kasılmasını azaltarak tansiyonu düşürür.

A Life Sağlık Grubu Kardiyoloji Merkezi olarak, hipertansiyon tanısı ve tedavisi konusunda kapsamlı hizmet sunmaktayız.

Eğer yüksek tansiyon hakkında sorularınız varsa, bize ulaşabilirsiniz.

Sorularınız arasında şunlar olabilir:

• Yüksek tansiyon için ne yapmalı?
• Yüksek tansiyona ne iyi gelir?
• Yüksek tansiyon kaç olursa tehlikeli?

Uzman kardiyologlarımızla görüşmek için bizimle iletişime geçebilirsiniz.

Hipertansiyon belirtileri, yüksek tansiyon zararları, yüksek tansiyon sebepleri ve hipertansiyon hakkında merak ettiklerinizi öğrenmek için merkezimize bekliyoruz. Ayrıca, yüksek tansiyona ne yapılır sorusuna da yanıt alabilirsiniz.

Uyku apnesi, uyku sırasında solunumun durması veya yüzeyselleşmesi ile karakterize bir uyku bozukluğudur. Uyku apnesi, yüksek tansiyon riskini artırabilir ve yüksek tansiyon tedavisini zorlaştırabilir.

Stres, yüksek tansiyonu tetikleyebilir veya kötüleştirebilir. Stresli dönemlerde, vücutta adrenalin ve kortizol gibi stres hormonları salgılanır. Bu hormonlar, kalp atış hızını ve kan basıncını artırır. Stres yönetimi teknikleri (yoga, meditasyon, derin nefes egzersizleri gibi) yüksek tansiyonu kontrol altına almaya yardımcı olabilir.

Gebelik sırasında yüksek tansiyon gelişmesi, hem anne hem de bebek için riskli olabilir. Gebelik zehirlenmesi (preeklampsi) veya eklampsi gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Gebelik sırasında yüksek tansiyonu olan kadınların yakın tıbbi takip altında olmaları önemlidir.

Yüksek tansiyon tedavisinde farklı türde ilaçlar kullanılabilir. Bu ilaçlar, farklı mekanizmalarla tansiyonu düşürür. Bazı ilaç türleri şunlardır:

• Diüretikler: Vücuttaki fazla sıvının atılmasını sağlayarak tansiyonu düşürür.
• Beta blokerler: Kalp atış hızını ve kalbin pompaladığı kan miktarını azaltarak tansiyonu düşürür.
• ACE inhibitörleri ve ARB'ler: Kan damarlarını gevşeterek tansiyonu düşürür.
• Kalsiyum kanal blokerleri: Kalp kasının ve kan damarlarının kasılmasını azaltarak tansiyonu düşürür.

Sağlıklı bir yaşam tarzı, yüksek tansiyonu önlemede ve kontrol altına almada önemli bir rol oynar. Sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz, kilo kontrolü, sigara ve alkol tüketimini sınırlama ve stresi yönetme gibi faktörler, yüksek tansiyon riskini azaltmaya yardımcı olur.

A Life Sağlık Grubu Kardiyoloji Merkezi olarak, yüksek tansiyon teşhisi ve tedavisi konusunda uzmanlaşmış bir merkeziz. Deneyimli kardiyoloji uzmanlarımız, hemşirelerimiz ve diğer sağlık profesyonellerimiz, size en iyi hizmeti sunmak için birlikte çalışmaktadır. Yüksek tansiyon hakkında daha fazla bilgi almak ve randevu oluşturmak için lütfen bizimle iletişime geçin.