Diz Ağrısı İçin Hangi Bölüme Gidilir?

Diz kapağı ağrısı, tıbbi adıyla patellofemoral ağrı sendromu veya ön diz ağrısı olarak bilinir. Bu durum, diz kapağında rahatsızlık veya ağrı hissedilmesine neden olur.

Bu durum yaygındır ve her yaştan insanı etkileyebilir. Ancak, özellikle aktif gençler, sporcular ve yaşlılar arasında daha sık görülür. Sağ Diz Kapağı Ağrısı ve Sol Diz Kapağı Ağrısı Olarak Hastalar Tarafından Belirtilr.

Diz kapağı, uyluk kemiği ile kaval kemiği arasında hareket eder. Bu, dizin düzleşmesine ve bükülmesine yardımcı olur. Diz kapağı ağrısı, diz kapağı ile altındaki kıkırdak arasındaki sürtünme veya baskının artmasıyla oluşabilir. Bu durum, hareket sırasında meydana gelir.

Diz Kapağı Ağrısının Özellikleri:

Diz kapağı ağrısı farklı şekillerde hissedilebilir ve çeşitli özelliklere sahip olabilir:

• Yer: Ağrı genellikle diz kapağının önünde, altında veya çevresinde hissedilir. Bazen dizin derinliklerinde de hissedilebilir.
• Şiddet: Hafif bir rahatsızlıktan şiddetli ve hareket kısıtlayıcı bir ağrıya kadar değişebilir.
• Nitelik: Künt, sızlayıcı, yanıcı veya keskin olabilir. Bazen "gıcırdama" veya "klik" sesiyle birlikte hissedilebilir.
• Zamanlama:
  • Aktiviteyle artan ağrı: Merdiven inip çıkarken, çömelirken veya diz çökerken ağrı artabilir. Uzun süre oturduktan sonra kalkarken ya da yokuş aşağı yürürken de ağrı şiddetlenebilir.
  • Uzun süre oturmakla artan ağrı ("sinema dizisi"): Diz bükülü pozisyonda uzun süre kalmak ağrıya neden olabilir.
  • Dinlenmekle hafifleyen ağrı: Ağrı genellikle dinlenmekle azalır.
• Eşlik Eden Belirtiler:
  • Dizde şişlik
  • Dizde kilitlenme veya takılma hissi
  • Diz hareketlerinde kısıtlılık
  • Diz kapağını hareket ettirirken ses gelmesi (krepitasyon)
  • Diz etrafındaki kaslarda zayıflık veya dengesizlik hissi

Diz kapağı ağrısının birçok olası nedeni vardır ve genellikle birden fazla faktörün birleşimi sonucu ortaya çıkar:

• Patellofemoral Malalignment (Diz Kapağı Hizalanma Sorunları):
  Diz kapağı, uyluk kemiği üzerindeki olukta düzgün hareket etmezse, sorunlar ortaya çıkabilir. Bu durumda sürtünme ve baskı artar. Bu durum kalça ve diz çevresindeki kas zayıflığı veya dengesizliği, bacak yapısındaki farklılıklar veya travma sonucu oluşabilir.
• Kas Zayıflığı veya Dengesizliği: Uyluğun ön (kuadriseps) ve arka (hamstring) kaslarındaki zayıflık, diz kapağını etkileyebilir.
• Aşırı Kullanım veya Aşırı Yüklenme: Tekrarlayan diz bükme hareketleri (koşu, atlama) diz kapağına fazla yük bindirebilir.
• Travma: Diz kapağına doğrudan darbe almak veya burkulmalar kıkırdak hasarına ve ağrıya neden olabilir.
• Kıkırdak Hasarı (Kondromalazi Patella): Diz kapağının altındaki kıkırdağın yumuşaması ve hasar görmesi ağrıya yol açabilir.
• İltihaplanma (Tendinit veya Bursit): Diz kapağı çevresindeki tendonların (patellar tendinit) veya bursaların (prepatellar bursit) iltihaplanması ağrıya neden olabilir.
• Bacak Yapısındaki Anormallikler: Düztabanlık veya bacaklardaki hafif uzunluk farklılıkları diz kapağı üzerindeki yüklenmeyi etkileyebilir.

Diz Arkası Ağrısı Olarak Belirtilen Ağrıların Nedenleri:

Diz Eklemi Kaynaklı Nedenler:

• Baker Kisti (Popliteal Kist): Diz arkasında sıvı dolu bir keseciktir. Diz içindeki sinovyal sıvının birikmesiyle oluşur. Genellikle ağrısız olsa da, büyüdüğünde veya yırtıldığında ağrı, sertlik ve hareket kısıtlılığına neden olabilir.
• Diz Osteoartriti (Kireçlenme): Diz ekleminin kıkırdağının aşınması sonucu oluşur. Ağrı genellikle dizin önünde ve içinde hissedilse de, bazı durumlarda diz arkasına da yansıyabilir.
• Menisküs Yırtığı (Arka Kısım): Dizdeki kıkırdak yapılar olan menisküslerin arka kısmındaki yırtıklar, diz arkasında ağrı yapabilir. Bu ağrı genellikle diz büküldüğünde veya döndürüldüğünde artar.
• Bağ Yaralanmaları (Arka Çapraz Bağ - PCL): PCL, dizin arkasında önemli bir bağdır. PCL yaralanması, dizin arkasında ağrıya yol açabilir. Bu yaralanma, instabilite ve hareket kısıtlılığı da yaratabilir. Genellikle travma sonucu oluşur.

Kas ve Tendon Kaynaklı Nedenler:

• Hamstring Tendiniti (Diz Arkası Tendon İltihabı): Uyluğun arka kısmındaki hamstring kaslarının diz arkasına yapışma yerindeki tendonların iltihaplanması ağrıya neden olabilir. Koşu, atlama gibi aktivitelerle tetiklenebilir.
• Baldır Kası Zorlanması: Baldır kaslarının aşırı gerilmesi veya zorlanması, ağrının diz arkasına doğru yayılmasına neden olabilir.
• Aşil Tendiniti (Üst Kısımlara Yansıyan Ağrı): Aşil tendonundaki iltihap, bacağın arkasında yukarı doğru yayılan ağrıya yol açabilir.

Sinir Kaynaklı Nedenler:

• Siyatik: Bel bölgesindeki sinir sıkışması sonucu siyatik siniri boyunca yayılan ağrı, diz arkasında da hissedilebilir. Genellikle bacağın arka kısmından aşağı doğru iner.
• Periferik Nöropati: Diyabet ve vitamin eksiklikleri sinir hasarına yol açabilir. Bu durum bacaklarda ve ayaklarda ağrı, uyuşma veya karıncalanma yapabilir. Özellikle diz arkasında bu belirtiler görülebilir.

Damar Kaynaklı Nedenler:

• Derin Ven Trombozu (DVT): Bacak toplardamarlarında kan pıhtısı oluşmasıdır. Diz arkasında ağrı, şişlik, kızarıklık ve ısı artışına neden olabilir. Acil tıbbi müdahale gerektiren ciddi bir durumdur.
• Periferik Arter Hastalığı: Bacak atardamarlarında daralma sonucu kan akışının azalması, egzersiz sırasında diz arkasında ağrıya neden olabilir.
• Popliteal Arter Anevrizması: Diz arkasındaki atardamarın anormal genişlemesi nadir görülür ancak ağrıya ve diğer semptomlara neden olabilir.

Diz Ağrısı Hangi Bölüm? Sorunuz için başvurmanız gereken bölüm, ağrının nedenine ve yerine bağlıdır. Ayrıca, eşlik eden belirtiler ve genel sağlık durumunuz da önemlidir.

Diz ağrısı için gidebileceğiniz başlıca bölümler ve nedenleri:

Ortopedi ve Travmatoloji:

• Diz ağrısının en sık nedenlerinden biri kas-iskelet sistemi sorunlarıdır.
  • Travma: Düşme, burkulma, çarpma, dizin dönmesi, kırık veya çatlak şüphesi.
  • Spor yaralanmaları: Menisküs yırtığı, bağ yaralanmaları (ön çapraz bağ, arka çapraz bağ, yan bağlar), kıkırdak hasarı.
  • Kireçlenme (Osteoartrit): Yaşla birlikte kıkırdağın aşınması.
  • Tendon iltihapları (tendinit): Patellar tendinit (diz kapağı altı ağrısı), kuadriseps tendiniti (diz kapağı üstü ağrısı).
  • Bursit: Diz çevresindeki sıvı dolu keseciklerin iltihaplanması (prepatellar bursit, anserin bursiti).
  • Diz kapağı sorunları (patellofemoral ağrı sendromu, diz kapağı çıkığı).
  • Stres kırıkları.

Dizinizde yaralanma sonrası ağrı, şişlik veya morarma varsa, Ortopedi bölümüne gitmelisiniz. Eğer dizinizde kilitlenme veya takılma hissi varsa, bu da önemlidir. Merdiven inip çıkarken veya çömelirken ağrınız artıyorsa, yine doktora başvurmalısınız.

Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon (Fizik Tedavi):

• Kas zayıflığı veya dengesizliği kaynaklı diz ağrıları.
• Duruş bozukluklarına bağlı diz ağrıları.
• Ameliyat sonrası (örneğin, menisküs ameliyatı, bağ rekonstrüksiyonu, diz protezi sonrası) rehabilitasyon ihtiyacı.
• Kronik diz ağrıları ve yönetimi.
• Kireçlenme (osteoartrit) tedavisinde destekleyici yaklaşımlar.

Eğer dizinizde uzun süredir ağrı varsa, fizik tedaviye ihtiyacınız olabilir. Kaslarınızı güçlendirmek veya esnekliğinizi artırmak için bu tedavi önemlidir.

Ortopedi doktorunuz size yönlendirme yapabilir. Bu durumda fizik tedavi ve rehabilitasyon almak için bu bölüme başvurabilirsiniz.