Bel fıtığı, omurlar arasındaki disklerin, bel bölgesinde yer alan omurların arasından çıkması veya zedelenmesi sonucu ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Omurganın alt kısmında, L1-S1 omurilik bölgesinde meydana gelen bir rahatsızlıktır.
Normalde, omurlar arasındaki diskler, sert bir dış tabaka ve jel benzeri bir iç tabaka ile kaplıdır. Diskin dış kısmı, içeriğinin dışarı çıkmasını önlerken, iç kısım disk üzerine gelen basıncı emer. Ancak disk zedelenirse, içeriği dışarı çıkabilir ve bel fıtığı meydana gelir.
Bel Fıtığının Belirtileri Nelerdir ?
Bel fıtığının belirtileri, ağrı, uyuşma ve güçsüzlük hissi olabilir. Ayrıca bel fıtığı, boyun fıtığı gibi farklı tipleri olsa da bel fıtığı için en sık görülen belirtiler şunlardır:
- Bel ağrısı: Bel fıtığının en yaygın belirtisi, bel bölgesinde şiddetli bir ağrı hissidir. Bu ağrı, sırtta, kalçada ve bacakta da hissedilebilir.
- Uyuşma: Bel fıtığı nedeniyle sinir kökleri sıkıştığında, uyuşma veya karıncalanma hissi oluşabilir. Bu his, bacağın arkasında veya ayakta hissedilebilir.
- Kas güçsüzlüğü: Sinir köklerinin sıkışması, kasların güçsüzlüğüne neden olabilir. Özellikle bacak kasları etkilenebilir ve yürüme güçleşebilir.
- Reflekslerde azalma: Sinir köklerinin sıkışması, bacak reflekslerinde azalmaya neden olabilir. Bu durum, doktorun bel fıtığı teşhisi koymasına yardımcı olabilir.
- İdrar veya dışkı kontrolünde zorluk: Bel fıtığı ilerlediğinde, idrar veya dışkı tutma ve boşaltma işlemlerinde zorluk yaşanabilir. Bu durum acil cerrahi müdahale gerektirir.
Bel Fıtığının Tedavisi Nelerdir ?
Bel fıtığının tedavisi, belirtilerin şiddetine, süresine, rahatsızlığın nedenine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir. Bel fıtığı tedavisi, çoğu zaman konservatif (ameliyatsız) tedavilerle başlar ve cerrahi müdahale ancak diğer tedavilerin yetersiz kalması durumunda düşünülür. İşte bel fıtığının tedavisi için kullanılan bazı yöntemler:
- İstirahat: Bel fıtığı şiddetli ağrıya neden olursa, hastanın yatak istirahati yapması önerilebilir. Bu, sinir köklerinin sıkışmasını azaltmaya yardımcı olabilir.
- Ağrı kesiciler: Bel fıtığı ağrısı için, doktorun önerdiği ağrı kesiciler kullanılabilir. Bu ilaçlar, ağrıyı azaltmaya yardımcı olur ve hastanın rahatlamasına yardımcı olur.
- Fizik tedavi: Fizik tedavi, bel fıtığı tedavisinde önemli bir rol oynar. Fizik tedavi egzersizleri, ağrıyı azaltmaya, kasları güçlendirmeye ve esnekliği arttırmaya yardımcı olur.
- Enjeksiyon tedavisi: Bel fıtığı ağrısı için, doktorun önerdiği enjeksiyon tedavileri kullanılabilir. Bu tedaviler, ağrıyı azaltmaya ve inflamasyonu kontrol etmeye yardımcı olabilir.
- Cerrahi müdahale: Cerrahi müdahale, bel fıtığı tedavisinin son çaresidir. Ancak bazı durumlarda, diğer tedaviler yetersiz kaldığında cerrahi müdahale gerekebilir.
Bel fıtığı tedavisinde, hastanın yaşam tarzı ve aktiviteleri de önemlidir. Fiziksel aktivitelerin sınırlanması, postürün düzeltilmesi, düzenli egzersiz yapılması, ağırlık kontrolü ve sigara gibi risk faktörlerinin azaltılması, bel fıtığı tedavisinde önemli bir rol oynar.
Bel Fıtığı Olanlar Nelere Dikkat Etmeli ?
Bel fıtığı olanlar, bel fıtığının tekrar oluşmasını önlemek ve ağrıyı azaltmak için birkaç önemli faktöre dikkat etmelidir. İşte bel fıtığı olanlar için öneriler:
- Düzenli egzersiz yapın: Düzenli egzersiz, bel fıtığı olan hastalar için önemlidir. Egzersiz, kasların güçlenmesine, esnekliğin artmasına ve ağrının azaltılmasına yardımcı olur. Ancak, bel fıtığı olanlar doktorlarına danışmadan önce hangi egzersizleri yapabileceklerini öğrenmelidirler.
- Doğru duruş: Doğru postür, bel fıtığı olanlar için önemlidir. Yanlış postür, bel fıtığı ağrısını artırabilir veya tekrarlamasına neden olabilir. Bel fıtığı olanlar, oturma ve yürüme gibi günlük aktiviteleri doğru şekilde yapmaya özen göstermelidirler.
- Ağırlık kontrolü: Fazla kilolu olmak, bel fıtığı riskini artırır. Bel fıtığı olanlar, kilo vererek bel fıtığı ağrısını azaltabilirler.
- Sigara içmeyin: Sigara içmek, bel fıtığı riskini artırabilir. Bel fıtığı olanlar, sigarayı bırakarak bel fıtığı ağrısını azaltabilirler.
- Ağır yükleri kaldırmaktan kaçının: Ağır yükleri kaldırmak, bel fıtığı olan hastalarda ağrıyı artırabilir ve fıtığın tekrarlanmasına neden olabilir. Bel fıtığı olanlar, ağır yükleri kaldırmaktan kaçınmalıdırlar.
- Düzenli aralıklarla hareket edin: Uzun süre oturmak veya ayakta durmak, bel fıtığı olan hastalarda ağrıyı artırabilir. Bel fıtığı olanlar, düzenli aralıklarla hareket ederek bel fıtığı ağrısını azaltabilirler.
Hangi Durumlarda Bel Fıtığı Ameliyatına Başvurulur ?
Bel fıtığı tedavisinde ameliyat, genellikle diğer tedavi yöntemleri etkili olmadığında veya hastanın yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyecek kadar ciddi semptomları varsa düşünülebilir. Bel fıtığı ameliyatına başvurulması gereken durumlar şunlardır:
- Şiddetli ağrı: Bel fıtığı ağrısı çok şiddetliyse ve ilaçlar veya diğer tedaviler etkili değilse, ameliyat düşünülebilir.
- İdrar veya bağırsak kontrolünün kaybı: Bel fıtığı, idrar veya bağırsak kontrolünün kaybına neden olursa, ameliyat yapılması gerekebilir.
- Kas güçsüzlüğü: Bel fıtığı, bacaklarda kas güçsüzlüğüne neden olursa, ameliyat gerekli olabilir.
- Uyuyamama: Bel fıtığı ağrısı nedeniyle uyku problemleri yaşanıyorsa ve bu durum yaşam kalitesini olumsuz etkiliyorsa, ameliyat düşünülebilir.
- Diğer tedavilerin etkisiz olması: Bel fıtığı için diğer tedaviler (ilaçlar, fizik tedavi, vb.) etkili değilse veya semptomlar devam ederse, ameliyat seçeneği düşünülebilir.
Bel Fıtığı Ameliyatı Riskli’Midir ?
Bel fıtığı ameliyatı, herhangi bir ameliyat gibi birtakım riskler içerir. Ancak, bu riskler genellikle düşüktür ve ameliyat sonrası iyileşme süreci genellikle başarılıdır. Bazı olası riskler şunları içerebilir:
- Kanama: Ameliyat sırasında kanama meydana gelebilir, ancak bu genellikle kontrol altına alınabilir.
- Enfeksiyon: Ameliyat sonrası enfeksiyon riski her zaman var. Bu durumda antibiyotik tedavisi gerekebilir.
- Anestezi komplikasyonları: Ameliyat sırasında kullanılan anesteziye bağlı olarak birkaç olası risk vardır. Ancak bu riskler nadirdir.
- Duyu veya hareket kaybı: Nadir durumlarda, ameliyat sonrası kişide duyu veya hareket kaybı olabilir.
- Yeniden fıtıklaşma: Ameliyat sonrası tekrar fıtıklaşma olasılığı var, ancak bu risk genellikle düşüktür.
- Bel ağrısı: Ameliyat sonrası bel ağrısı veya rahatsızlık olabilir. Ancak, bu durum genellikle kısa süreli ve iyileşme süreci içinde kendiliğinden geçer.
Bel Fıtığı Ameliyatından Sonra Nelere Dikkat Edilmelidir ?
Bel fıtığı ameliyatı sonrası, hastanın iyileşme sürecini hızlandırmak için birkaç önemli noktaya dikkat etmek gerekir. İyileşme süreci, ameliyat yöntemine, hastanın yaşına ve sağlık durumuna göre değişebilir. Ancak, genel olarak aşağıdaki önerileri izlemek önemlidir:
- Doktorun önerilerine uymak: Ameliyat sonrası iyileşme süreci, doktorun verdiği talimatları takip etmekle başlar. Bu talimatlar, fiziksel aktivite düzeyi, yeme-içme düzeni ve ilaç kullanımını içerebilir. Doktorun önerilerine uyulması, iyileşme sürecini hızlandırmaya yardımcı olabilir.
- Fiziksel aktiviteleri sınırlamak: Ameliyat sonrası bel fıtığı bölgesindeki yaraların iyileşmesi için birkaç hafta boyunca ağır fiziksel aktivitelerden kaçınılmalıdır. Ancak, doktorun önerisi doğrultusunda hafif egzersizler yapmak, iyileşme sürecine yardımcı olabilir.
- Beslenme: İyi beslenmek, iyileşme sürecinde önemlidir. Yeterli miktarda protein, vitamin ve mineral alınması, yaraların iyileşmesine yardımcı olabilir.
- Sigara ve alkol: Sigara ve alkol, iyileşme sürecini olumsuz etkileyebilir. Ameliyattan sonra sigara içmekten kaçınılmalı ve alkol tüketimi sınırlandırılmalıdır.
- Yaraları korumak: Ameliyat sonrası yaraların enfeksiyon kapmaması için hijyen kurallarına uyulması önemlidir. Yaraların kirlenmesini önlemek için banyo yaparken veya duş alırken dikkatli olunmalıdır.
- Uzun süreli oturma veya ayakta durmaktan kaçınmak: Uzun süreli oturma veya ayakta durmak, ameliyat sonrası dönemde bel fıtığı semptomlarını artırabilir. Düzenli aralıklarla yürüyüş yapmak veya hafif egzersiz yapmak, kan dolaşımını artırarak semptomları hafifletebilir.
Bel fıtığı ameliyatı sonrası iyileşme süreci, her hastada farklı olabilir. Ancak, doktorun önerilerine uymak, iyi beslenmek, yaraları korumak ve aktiviteleri sınırlamak, iyileşme sürecine yardımcı olabilir. Ameliyat sonrası belirtiler devam ederse veya kötüleşirse, hemen doktora başvurmak önemlidir.
