Prolaktinoma, hipofiz bezinde (beyinde yer alan bir bez) oluşan benign (iyi huylu) bir tümördür. Bu tümör, prolaktin adı verilen hormonun aşırı salgılanmasına neden olur. Prolaktinoma, kadın ve erkeklerde görülebilir, ancak kadınlarda daha sık olarak ortaya çıkar.
Prolaktinoma’nın belirtileri ve semptomları, prolaktin hormonunun etkilerine bağlı olarak değişebilir. Kadınlarda, aşağıdaki belirtiler görülebilir:
- Anormal adet döngüsü: Adet düzensizlikleri, düzensiz veya hiç adet görmeme (amenore) gibi durumlar ortaya çıkabilir.
- Galaktore: Memelerden süt veya süt benzeri akıntı gelmesi (galaktore) görülebilir. Bu, normal emzirme dönemi dışında gerçekleşir.
- Doğurganlık sorunları: Yüksek prolaktin seviyeleri, doğurganlıkta sorunlara neden olabilir ve gebelik şansını azaltabilir.
- Baş ağrısı: Prolaktinoma, baş ağrısı gibi baş ile ilgili semptomlara neden olabilir.
Erkeklerde prolaktinoma genellikle daha az belirti verir. Yüksek prolaktin seviyeleri, cinsel işlev bozuklukları, azalmış libido (cinsel istek) ve iktidarsızlık gibi semptomlara neden olabilir.
Prolaktinoma’nın tedavisi, tümörün boyutuna, semptomların şiddetine ve bireyin yaşına bağlı olarak değişir. Tedavi seçenekleri şunları içerebilir:
- İlaç tedavisi: Prolaktinoma tedavisinde genellikle ilaçlar kullanılır. Dopamin agonistleri adı verilen ilaçlar, prolaktin salınımını azaltarak tümörün küçülmesini sağlar. Bu ilaçlar genellikle düzenli olarak alınmalıdır ve prolaktin seviyelerini kontrol altında tutmak için düzenli takip gerektirir.
- Cerrahi müdahale: Nadir durumlarda, büyük prolaktinoma tümörleri veya ilaç tedavisine yanıt vermeyen tümörler için cerrahi müdahale düşünülebilir. Cerrahi, tümörün çıkarılmasını amaçlar. Bu genellikle endoskopik veya mikrocerrahi tekniklerle gerçekleştirilir.
Tedavi seçeneği, hastanın durumuna ve semptomların şiddetine göre bireysel olarak belirlenir. Prolaktinoma tanısı ve tedavisi için bir endokrinolog veya nöroloji uzmanıyla görüşmek önemlidir. Uzman, uygun tanıyı koymak, tedavi seçeneklerini açıklamak ve tedavi sürecini yönetmek için en iyi rehberlik kaynağı olacaktır.
Çocuklarda Prolaktinoma ?
Prolaktinoma, çocuklarda nadir görülen bir durumdur. Genellikle ergenlik döneminde ortaya çıkar, ancak çocukluk döneminde de nadir vakalar rapor edilmiştir. Çocuklarda prolaktinoma belirtileri ve tedavisi yetişkinlere benzer olabilir.
Çocuklarda prolaktinoma belirtileri, yüksek prolaktin seviyelerinin etkilerine bağlı olarak değişebilir. Bazı belirtiler şunları içerebilir:
- Anormal adet döngüsü (kızlarda): Ergenlik dönemine gelen kız çocuklarında adet düzensizlikleri, düzensiz veya hiç adet görmeme (amenore) gibi durumlar ortaya çıkabilir.
- Galaktore (hem kızlarda hem de erkeklerde): Memelerden süt veya süt benzeri akıntı gelmesi (galaktore) görülebilir. Bu, normal emzirme dönemi dışında gerçekleşir.
- Doğurganlık sorunları (kızlarda): Yüksek prolaktin seviyeleri, doğurganlıkta sorunlara neden olabilir ve gebelik şansını azaltabilir.
- Cinsel işlev bozuklukları (erkeklerde): Yüksek prolaktin seviyeleri, erkeklerde cinsel işlev bozukluklarına, azalmış libido (cinsel istek) ve iktidarsızlık gibi semptomlara neden olabilir.
Çocuklarda prolaktinoma’nın tedavisi, tümörün boyutuna, semptomların şiddetine ve çocuğun genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir. Tedavi seçenekleri yetişkinlerde olduğu gibi ilaç tedavisi ve cerrahi müdahaleyi içerebilir.
İlaç tedavisi genellikle ilk tercih olabilir. Dopamin agonistleri adı verilen ilaçlar, prolaktin seviyelerini düşürerek tümörün küçülmesini sağlar. Çocukların ilaç tedavisine yanıtı yetişkinlerde olduğu gibi değerlendirilir.
Cerrahi müdahale nadir durumlarda düşünülür. Büyük tümörler, ilaç tedavisine yanıt vermeyen tümörler veya ciddi semptomlara neden olan tümörler cerrahi müdahale gerektirebilir. Cerrahi, tümörün çıkarılmasını hedefler ve genellikle endoskopik veya mikrocerrahi tekniklerle gerçekleştirilir.
Çocuklarda prolaktinoma tanısı ve tedavisi, bir çocuk endokrinolojisi uzmanı veya nöroloji uzmanı tarafından yapılmalıdır. Uzman, çocuğun durumunu değerlendirerek uygun tanıyı koymak ve tedavi seçeneklerini belirlemek için gereken adımları atacaktır.
