Polikistik Over Sendromu (PCOS), çocuklarda hormonal dengesizliklere ve üreme sistemiyle ilgili sorunlara yol açabilen bir durumdur. PCOS, kız çocuklarında ve ergenlik çağındaki genç kızlarda en sık görülen hormonal bozukluklardan biridir.
PCOS’nin kesin nedeni bilinmemekle birlikte, genetik ve çevresel faktörlerin etkileşimiyle ortaya çıkabileceği düşünülmektedir. PCOS, özellikle androjen adı verilen erkeklik hormonlarının (testosteron gibi) yüksek seviyelerde üretildiği durumlarda ortaya çıkar. Bu durum, yumurtalıkların foliküller adı verilen küçük kistlerle dolması veya büyümesiyle ilişkilendirilebilir.
PCOS’nin belirtileri ve bulguları şunları içerebilir:
- Adet düzensizlikleri: Kız çocuklarında adetlerin başlamasıyla birlikte düzensiz veya seyrekleşen adet döngüleri görülebilir.
- Hirsutizm: Vücutun erkek tipi tüylenme bölgelerinde (yüz, göğüs, sırt, karın) aşırı tüylenme olabilir.
- Akne: Yüzde, sırtta veya göğüste sivilce veya akne oluşumu görülebilir.
- Obezite veya kilo artışı: PCOS’lu çocuklar ve genç kızlar genellikle kilo problemleriyle mücadele ederler ve obezite riski artabilir.
- İnsülin direnci: PCOS, insülin direnciyle sık sık ilişkilendirilir. Bu, vücudun insüline olan yanıtının azalması ve kan şekeri seviyelerinin kontrol edilmesinde sorun yaşanması anlamına gelir.
- Yumurtlama problemleri: PCOS, yumurtlamayı etkileyebilir ve fertilite sorunlarına yol açabilir.
Çocuklarda Polikistik Over Sendromu Tedavileri Nelerdir?
Polikistik over sendromu (PKOS), kadın üreme sisteminde hormonal dengesizliklerle karakterize edilen bir durumdur. Çocukluk çağında PKOS teşhisi konulmuşsa, tedavi, semptomların şiddetine, yaşa ve hastanın genel sağlık durumuna göre değişebilir. Çocuklarda PKOS tedavisi, genellikle semptomları hafifletmeyi, hormonal dengeyi sağlamayı ve uzun vadeli sağlık sonuçlarını düzeltmeyi amaçlar. İşte çocuklarda polikistik over sendromu tedavilerinin bazıları:
- Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Sağlıklı yaşam tarzı alışkanlıkları, çocuklarda PKOS tedavisinin temel taşlarından biridir. Sağlıklı beslenme alışkanlıkları edinmek, düzenli fiziksel aktivite yapmak ve stres yönetimi önemlidir. Ayrıca, aşırı kilolu veya obez çocuklarda kilo vermek, hormonal dengesizlikleri düzeltebilir ve semptomları hafifletebilir.
- İlaç Tedavisi: PKOS semptomlarını hafifletmek ve hormonal dengeyi düzeltmek için doktorlar bazı ilaçları reçete edebilir. Örneğin, metformin, insülin direncini azaltabilir ve kan şekeri düzeylerini düzenleyebilir. Aynı zamanda, hormon düzeylerini düzenlemek için doğum kontrol hapları kullanılabilir.
- İnsülin Duyarlılığını Artıran İlaçlar: İnsülin direnci PKOS’nin önemli bir bileşeni olabilir. Bu nedenle, insülin duyarlılığını artıran ilaçlar, hormon seviyelerini düzenleyerek ve ovulasyonu destekleyerek tedavide kullanılabilir.
- Antiandrojen İlaçlar: PKOS’lu çocuklarda aşırı androjen üretimi olabilir. Bu durum, cilt problemleri (akne) ve aşırı tüylenme gibi belirtilere neden olabilir. Antiandrojen ilaçlar, bu semptomları hafifletmek için kullanılabilir.
- Ovülasyon İndüksiyonu: Menstrüel döngüsü düzenli olmayan veya hiç ovülasyon olmayan genç kadınlarda, ovülasyonu teşvik etmek için ilaçlar kullanılabilir.
- Cerrahi Tedavi: Nadiren, PKOS semptomları ciddi ve ilaç tedavisi etkili değilse, cerrahi seçenekler düşünülebilir. Örneğin, yumurtalıklardaki kistlerin alınması veya yumurtalıklardaki androjen üretimini azaltmak için cerrahi prosedürler uygulanabilir.
