Egfr Nedir?

eGFR Nedir?

eGFR (Tahmini Glomerüler Filtrasyon Hızı), böbreklerin ne kadar iyi çalıştığını gösteren önemli bir laboratuvar testidir. Böbreklerin kandaki atık maddeleri ne kadar etkili bir şekilde temizlediğini ölçen bu test, özellikle kronik böbrek hastalığının (KBH) erken teşhisinde ve takibinde kritik bir rol oynar. eGFR, yaş, cinsiyet ve serum kreatinin düzeyi gibi faktörler dikkate alınarak hesaplanır ve böbrek fonksiyonlarının bir göstergesi olarak kullanılır. eGFR değerinin normal aralıkların altında olması, böbrek fonksiyonlarında azalma olduğunu ve böbrek hastalığı riskinin arttığını gösterebilir.

eGFR_Nedir_4592a4cd.webp

eGFR Yüksekliği Nedir?

eGFR yüksekliği, böbreklerin kanı normalden daha hızlı filtrelediği anlamına gelir. Ancak bu durum her zaman iyi bir işaret değildir.

  • Böbreklerin Aşırı Çalışması: eGFR yüksekliği, böbreklerin aşırı çalıştığını ve kanı normalden daha hızlı filtrelediğini gösterebilir.
  • Hiperfiltrasyon: Bu durum, özellikle diyabet veya obezitesi olan kişilerde görülen bir durumdur ve böbreklerde hasara yol açabilir.
  • Erken Dönem Böbrek Hastalığı: Bazı erken dönem böbrek hastalıklarında, böbrekler hasar görmeden önce aşırı çalışarak eGFR'yi yükseltebilir.
  • Yanlış Pozitif Sonuç: eGFR hesaplamaları, yaş, cinsiyet ve kas kütlesi gibi faktörlere bağlı olarak değişebilir. Bu nedenle, bazı durumlarda yüksek eGFR sonucu yanlış pozitif olabilir.

eGFR Yüksekliği Nedenleri

eGFR (tahmini glomerüler filtrasyon hızı) yüksekliği, böbreklerin kanı normalden daha hızlı süzdüğü anlamına gelir. Ancak bu durum her zaman iyi bir işaret olmayabilir. İşte eGFR yüksekliğinin olası nedenleri:

  • Erken Dönem Böbrek Hastalığı (Hiperfiltrasyon):
    • Özellikle diyabet veya obezitesi olan kişilerde, böbrekler hasar görmeden önce aşırı çalışarak eGFR'yi yükseltebilir. Bu duruma hiperfiltrasyon denir ve böbreklerde hasara yol açabilir.
  • Gebelik:
    • Hamilelikte böbrek fonksiyonları geçici olarak artabilir ve bu da eGFR'yi yükseltebilir.
  • Yüksek Proteinli Diyet:
    • Yüksek proteinli diyetler, böbreklerin aşırı çalışmasına neden olarak eGFR'yi yükseltebilir.
  • Bazı İlaçlar:
    • Bazı ilaçlar, böbrek fonksiyonlarını etkileyerek eGFR'yi yükseltebilir.
  • Yoğun egzersiz:
    • Yoğun egzersiz yapılması, yoğun spor programı ve olması gerekenden fazla hareketli bir yaşam düzeni EGFR yükselişini tetikleyebilir.  
       
  • Dehidrasyon (Vücutta sıvı kaybı):
    • Vücutta yoğun miktarda sıvı kaybı varsa buna dehidrasyon denir. Bireyde dehidrasyon nedeniyle EGFR yükselebilir.
  • Kas Kütlesi Artışı:
    • Bazı durumlarda, vücutta kas kütlesinin artışı EGFR değerlerini yükseltebilir.
  • Fizyolojik Değişiklikler:
    • Genç, sağlıklı bireylerde EGFR değeri normalden yüksek olabilir.

eGFR Yüksekliği Belirtileri

eGFR (tahmini glomerüler filtrasyon hızı) yüksekliği genellikle belirgin semptomlara yol açmaz. Çünkü bu durum tek başına bir hastalık değil, böbrek fonksiyonlarının bir göstergesidir. Ancak, eGFR yüksekliğine neden olan altta yatan durumlara bağlı olarak bazı belirtiler ortaya çıkabilir.

eGFR Düşüklüğü Nedir?

eGFR (tahmini glomerüler filtrasyon hızı) düşüklüğü, böbreklerin kanı yeterince süzemediği anlamına gelir ve böbrek fonksiyonlarının azaldığını gösterir.

İşte eGFR düşüklüğü hakkında bilmeniz gerekenler:

eGFR Düşüklüğünün Anlamı:

  • Böbreklerin kanı yeterince süzememesi ve atık maddeleri vücuttan uzaklaştıramaması.
  • Böbrek fonksiyonlarının azalması veya böbrek hastalığının varlığı.
  • Kronik böbrek hastalığı (KBH) gibi ciddi böbrek problemlerinin bir işareti olabilir.

eGFR Düşüklüğünün Nedenleri

eGFR (tahmini glomerüler filtrasyon hızı) düşüklüğü, böbreklerin kanı yeterince süzemediği anlamına gelir. Bu durum, böbrek fonksiyonlarının azaldığını ve potansiyel böbrek hastalığının varlığını gösterir.

eGFR düşüklüğüne neden olabilecek çeşitli faktörler şunlardır:

  • Kronik Böbrek Hastalığı (KBH):
    • Böbreklerin zamanla hasar görmesi ve fonksiyonlarının azalması. Bu, en yaygın eGFR düşüklüğü nedenidir.
  • Akut Böbrek Hasarı (ABH):
    • Böbreklere ani hasar veren durumlar (enfeksiyonlar, ilaçlar, travma gibi).
  • Diyabet:
    • Yüksek kan şekeri, böbrek damarlarına zarar vererek böbrek fonksiyonlarını azaltabilir.
  • Yüksek Tansiyon (Hipertansiyon):
    • Kontrolsüz yüksek tansiyon, böbrek damarlarına zarar verebilir.
  • Glomerülonefrit:
    • Böbreklerin filtreleme birimleri olan glomerüllerin iltihaplanması.
  • Polikistik Böbrek Hastalığı:
    • Böbreklerde kistlerin oluştuğu genetik bir hastalık.
  • İdrar Yolu Tıkanıklığı:
    • Böbreklerden idrar akışını engelleyen durumlar (böbrek taşları, tümörler gibi).
  • Bazı İlaçlar:
    • Bazı ilaç türleri böbreklere hasar verebilir ve eGFR de düşüşe neden olabilir.
  • Yaşlanma:
    • İnsan yaşlandıkça böbrek fonksiyonları yavaşça düşer.
  • Dehidrasyon:
    • Aşırı sıvı kaybı böbreklerin yeterince süzme işlemi yapamamasına neden olabilir.

Önemli Not: eGFR düşüklüğü her zaman bir hastalık belirtisi olmasa da mutlaka doktor gözetiminde takip edilmesi gereken bir durumdur.

eGFR Düşüklüğü Belirtileri

eGFR (tahmini glomerüler filtrasyon hızı) düşüklüğü belirtileri, böbreklerin kanı yeterince süzemediğini gösterir. Bu durum, böbrek fonksiyonlarının azaldığına ve kronik böbrek hastalığı (KBH) gibi ciddi böbrek sorunlarının varlığına işaret edebilir. eGFR düşüklüğü genellikle erken evrelerde belirgin semptomlara yol açmaz. Semptomlar, böbrek fonksiyonları daha da azaldığında ve KBH ilerlediğinde ortaya çıkar.

İşte eGFR düşüklüğünün olası belirtileri:

  • Yorgunluk ve Halsizlik: Böbrekler yeterince eritropoietin hormonu üretemediği için kansızlık (anemi) gelişebilir ve bu da yorgunluğa neden olur.
  • İdrar Miktarında Değişiklikler: İdrar miktarında artış veya azalma, özellikle geceleri sık idrara çıkma.
  • Ödem (Şişlik): Böbrekler vücuttan yeterince sıvı atamadığı için ayak bileklerinde, bacaklarda veya göz çevresinde şişlik görülebilir.
  • Kaşıntı: Böbrekler atık ürünleri yeterince uzaklaştıramadığı için ciltte kaşıntı olabilir.
  • İştah Kaybı ve Bulantı/Kusma: Böbrek fonksiyonlarının azalması, mide bulantısı ve kusmaya neden olabilir.
  • Kas Krampları: Elektrolit dengesizlikleri nedeniyle kas krampları ortaya çıkabilir.
  • Uyku Sorunları: Böbrek yetmezliği uyku kalitesini olumsuz etkileyebilir.
  • Konsantrasyon Güçlüğü: Böbrek yetmezliği beyin fonksiyonlarını etkileyebilir.
  • Yüksek Tansiyon (Hipertansiyon): Böbrekler kan basıncını düzenlemede önemli rol oynar. Böbrek fonksiyonlarının azalması yüksek tansiyona yol açabilir.

eGFR Kan Tahlili Neden Yapılır?

eGFR (tahmini glomerüler filtrasyon hızı) kan tahlili, böbreklerin ne kadar iyi çalıştığını değerlendirmek için yapılır. Bu test, özellikle böbrek fonksiyonlarında bozulma şüphesi olan kişilerde veya böbrek hastalığı riskini taşıyanlarda istenir.

İşte eGFR kan tahlilinin yapılma nedenleri:

  • Böbrek Fonksiyonlarını Değerlendirmek:
    • eGFR, böbreklerin kanı ne kadar iyi filtrelediğini ölçer.
    • Bu, böbrek fonksiyonlarının genel bir değerlendirmesini sağlar.
  • Kronik Böbrek Hastalığını (KBH) Teşhis Etmek ve İzlemek:
    • eGFR, KBH'nin erken teşhisi ve ilerlemesinin takibi için kullanılır.
    • KBH'nin evrelerini belirlemede yardımcı olur.
  • Böbrek Hasarı Riskini Belirlemek:
    • Diyabet, yüksek tansiyon, kalp hastalığı gibi böbrek hasarı riskini artıran durumlarda eGFR takibi önemlidir.
  • İlaç Dozlarını Ayarlamak:
    • Bazı ilaçlar böbrekler yoluyla atılır. eGFR, bu ilaçların dozlarının böbrek fonksiyonlarına uygun olarak ayarlanmasına yardımcı olur.
  • Böbrek Nakli Değerlendirmesi:
    • Böbrek nakli adaylarının ve nakil sonrası hastaların böbrek fonksiyonlarının takibinde eGFR önemli bir parametredir.
  • Belirtilerin Nedenini Araştırmak:
    • Bazı belirtiler böbrek problemlerine işaret edebilir bu durumda doktor, eGFR kan tahlili isteyebilir.

eGFR kan tahlili, böbrek sağlığını değerlendirmek ve böbrek hastalıklarını erken teşhis etmek için önemli bir araçtır.

eGFR Kan Değerleri Nelerdir?

eGFR (tahmini glomerüler filtrasyon hızı), böbreklerin ne kadar iyi çalıştığını gösteren bir kan testidir. Bu test, böbrek fonksiyonlarını değerlendirmek ve kronik böbrek hastalığını (KBH) teşhis etmek için kullanılır. eGFR değerleri, böbrek fonksiyonlarının evrelerini belirlemede yardımcı olur.

İşte eGFR kan değerleri ve bu değerlerin anlamları:

  • 90 mL/dk/1.73 m² veya üzeri:
    • Normal böbrek fonksiyonu.
  • 60-89 mL/dk/1.73 m²:
    • Hafif böbrek hasarı.
  • 45-59 mL/dk/1.73 m²:
    • Orta derecede böbrek hasarı.
  • 30-44 mL/dk/1.73 m²:
    • Orta ila şiddetli böbrek hasarı.
  • 15-29 mL/dk/1.73 m²:
    • Şiddetli böbrek hasarı.
  • 15 mL/dk/1.73 m²'den az:
    • Böbrek yetmezliği.

Önemli Notlar:

  • eGFR değerleri, yaş, cinsiyet ve kas kütlesi gibi faktörlere bağlı olarak değişebilir.
  • eGFR, tek başına bir teşhis aracı değildir. Doktorlar, eGFR değerini diğer kan ve idrar testleri ve klinik bulgularla birlikte değerlendirerek bir sonuca varırlar.
  • eGFR değerleri yaşlı bireylerde daha düşük çıkmaktadır. Bu yüzden doktorunuz bütün tahlil sonuçlarını birlikte değerlendirir.

Bu bilgiler, genel bilgilendirme amaçlıdır ve tıbbi tavsiye yerine geçmez. Kan değerlerinizle ilgili endişeleriniz varsa, mutlaka bir doktora danışmanız önemlidir.

eGFR Kan Değerleri Nasıl Düzeltilir?

eGFR (tahmini glomerüler filtrasyon hızı) değerlerini düzeltmek, altta yatan nedene ve böbrek fonksiyonlarının ne kadar bozulduğuna bağlıdır. eGFR değerlerini iyileştirmeye yönelik yaklaşımlar şunlardır:

Altta Yatan Nedenin Tedavisi:

  • Diyabet: Kan şekeri kontrolü, böbrek hasarını önlemek veya yavaşlatmak için kritiktir.
  • Yüksek Tansiyon (Hipertansiyon): Kan basıncını kontrol altına almak, böbrekleri korumaya yardımcı olur.
  • Glomerülonefrit veya Polikistik Böbrek Hastalığı: Bu hastalıkların tedavisi için özel ilaçlar ve yöntemler kullanılabilir.
  • İdrar Yolu Tıkanıklığı: Tıkanıklığın giderilmesi (örneğin, böbrek taşı tedavisi) böbrek fonksiyonlarını iyileştirebilir.
  • İlaçlar: Böbreklere zarar veren ilaçların değiştirilmesi veya dozlarının ayarlanması gerekebilir.

Yaşam Tarzı Değişiklikleri:

  • Beslenme:
    • Böbrekleri yormayan bir diyet (düşük protein, düşük sodyum, düşük potasyum) önerilebilir.
    • Dengeli beslenmek ve yeterli sıvı tüketmek önemlidir.
  • Kilo Kontrolü: Sağlıklı kiloda kalmak, böbrekler üzerindeki yükü azaltır.
  • Egzersiz: Düzenli egzersiz, genel sağlığı iyileştirir ve böbrek fonksiyonlarını destekleyebilir.
  • Sigara ve Alkol: Sigara içmek ve aşırı alkol tüketimi böbreklere zarar verir, bu alışkanlıklardan kaçınmak önemlidir.

İlaç Tedavisi:

  • ACE inhibitörleri ve ARB'ler: Bu ilaçlar, kan basıncını düşürerek ve böbrekleri koruyarak eGFR'yi iyileştirmeye yardımcı olabilir.
  • Diyabet ilaçları: Kan şekeri kontrolüne yardımcı olarak böbrek hasarını önler.
  • Anemi ilaçları: Böbrek yetmezliği nedeniyle oluşan anemiyi tedavi eder.
  • Fosfat bağlayıcılar: Böbrek yetmezliği olan kişilerde yüksek fosfat seviyelerini kontrol eder.

İleri Böbrek Yetmezliği Tedavisi:

  • Diyaliz: Böbrek fonksiyonları çok düşükse, diyaliz (hemodiyaliz veya periton diyalizi) gerekebilir.
  • Böbrek Nakli: Uygun adaylar için böbrek nakli, böbrek fonksiyonlarını geri kazandırabilir.
Egfr Nedir?

Hızlı Başvuru Formu

Lütfen size ulaşabilmek için aşağıdaki alanları doldurunuz

İlgili Bölümler
İlgili Hekimler
Benzer İçerikler

Yardıma mı ihtiyacınız var ?

7/24 tüm soru ve sorunlarınız için buradayız.