Yanığa Ne İyi Gelir?

Hızlı Başvuru Formu

Lütfen size ulaşabilmek için aşağıdaki alanları doldurunuz

A Life Sağlık Grubu ile Yanık Tedavisi Rehberi

Yanıklar, cilt dokusunun ısı, kimyasallar, elektrik veya radyasyon gibi etkenlerle hasar görmesi sonucu oluşan yaralanmalardır. Yanıklar, şiddetine ve derinliğine bağlı olarak hafif bir rahatsızlıktan hayatı tehdit eden ciddi bir duruma kadar değişebilir. A Life Sağlık Grubu olarak hazırladığımız bu kapsamlı rehberde, yanıkların sınıflandırılmasından ilk yardım ve tedavi yöntemlerine, yanık izlerinin tedavisinden korunma yollarına kadar yanıklarla ilgili bilmeniz gereken her şeyi bulabilirsiniz.

Yanıklar Nasıl Sınıflandırılır?

Yanıklar, derinliğine göre üç ana kategoriye ayrılır:

1. Birinci Derece Yanıklar:

 

  • Cildin sadece üst tabakasını (epidermis) etkiler.
  • Kızarıklık, hafif şişlik ve ağrı ile karakterizedir.
  • Güneş yanıkları genellikle birinci derece yanıklara örnektir.
  • Genellikle birkaç gün içinde kendiliğinden iyileşir.

 

2. İkinci Derece Yanıklar:

 

  • Cildin üst tabakası ve alt tabakanın bir kısmını (dermis) etkiler.
  • Kızarıklık, şişlik, ağrı, su toplaması (kabarcıklar) ile karakterizedir.
  • Kaynar su veya sıcak cisimlerle temas sonucu oluşan yanıklar genellikle ikinci derece yanıklardır.
  • İyileşme süreci birinci derece yanıklara göre daha uzun sürer (1-3 hafta) ve iz kalma olasılığı daha yüksektir.

 

3. Üçüncü Derece Yanıklar:

 

  • Cildin tüm katmanlarını (epidermis, dermis ve deri altı dokusu) etkiler.
  • Cilt beyaz, kösele gibi sert veya kömürleşmiş görünebilir.
  • Ağrı hissi azalmış veya hiç olmayabilir, çünkü sinir uçları hasar görmüştür.
  • Ciddi bir durumdur ve mutlaka hastanede tedavi gerektirir.
  • İyileşme süreci uzun ve zordur, genellikle cilt grefti gerektirir ve iz kalma olasılığı çok yüksektir.

 

Yanıklarda İlk Yardım

Yanık durumunda yapılacak ilk yardım, yanığın şiddetine bağlı olarak değişir.

Birinci Derece Yanıklarda İlk Yardım:

 

  • Yanan bölgeyi hemen soğuk su altında 10-20 dakika tutun.
  • Soğuk kompres uygulayın.
  • Yanık bölgesine aloe vera jeli veya nemlendirici krem sürebilirsiniz.
  • Ağrı kesici ilaçlar kullanabilirsiniz (parasetamol veya ibuprofen).

 

İkinci Derece Yanıklarda İlk Yardım:

 

  • Yanan bölgeyi hemen soğuk su altında 10-20 dakika tutun.
  • Soğuk kompres uygulayın.
  • Kabarcıkları patlatmayın.
  • Yanık bölgesine antibiyotikli krem sürebilirsiniz.
  • Steril bir bandajla yanık bölgesini kapatın.
  • Ağrı kesici ilaçlar kullanabilirsiniz (parasetamol veya ibuprofen).
  • Yanık geniş bir alanı kaplıyorsa veya yüzde, ellerde, ayaklarda veya genital bölgede ise mutlaka bir doktora başvurun.

 

Üçüncü Derece Yanıklarda İlk Yardım:

 

  • 112 Acil Servis'i arayın veya hemen en yakın hastaneye gidin.
  • Yanan bölgeyi soğuk su altında tutmayın.
  • Yanık bölgesine hiçbir şey sürmeyin.
  • Steril bir bez veya temiz bir örtü ile yanık bölgesini gevşek bir şekilde örtün.
  • Kişiyi sıcak tutun ve şoka girmesini önlemek için ayaklarını yukarı kaldırın.

 

Yanık Tedavisi

Yanık tedavisi, yanığın şiddetine ve derinliğine bağlı olarak değişir.

Birinci Derece Yanıklarda Tedavi:

 

  • Genellikle evde tedavi yeterlidir.
  • Soğuk kompres, aloe vera jeli, nemlendirici kremler ve ağrı kesiciler kullanılabilir.

 

İkinci Derece Yanıklarda Tedavi:

 

  • Hafif vakalarda evde tedavi yeterli olabilir.
  • Daha ciddi vakalarda doktorunuz antibiyotikli kremler, özel yanık pansumanları veya ağrı kesiciler reçete edebilir.
  • Kabarcıklar büyükse veya enfekte olmuşsa doktorunuz tarafından boşaltılabilir.

 

Üçüncü Derece Yanıklarda Tedavi:

 

  • Mutlaka hastanede tedavi gerektirir.
  • Tedavi, yanık bölgesinin temizlenmesi, ölü dokunun çıkarılması, enfeksiyonun önlenmesi, sıvı ve elektrolit dengesinin sağlanması, ağrı kontrolü ve cilt grefti gibi işlemleri içerebilir.

 

Yanık İzlerinin Tedavisi

Yanıklar, özellikle ikinci ve üçüncü derece yanıklar, iz bırakabilir. Yanık izlerinin tedavisinde aşağıdaki yöntemler kullanılabilir:

  • Silikon Jel Levhalar: Silikon jel levhalar, yanık izlerinin görünümünü azaltmaya yardımcı olabilir.
  • Basınç Terapisi: Basınç giysileri veya bandajlar, yanık izlerinin kabarmasını ve sertleşmesini önlemeye yardımcı olabilir.
  • Kortikosteroid Enjeksiyonları: Kortikosteroid enjeksiyonları, yanık izlerinin kabarmasını ve kaşıntısını azaltmaya yardımcı olabilir.
  • Lazer Tedavisi: Lazer tedavisi, yanık izlerinin rengini ve görünümünü iyileştirmeye yardımcı olabilir.
  • Cerrahi: Cerrahi yöntemler, yanık izlerinin düzeltilmesi veya çıkarılması için kullanılabilir.

Yanıklardan Korunma Yolları

Yanıklardan korunmak için aşağıdaki önlemleri alabilirsiniz:

  • Mutfak Güvenliği:
    • Sıcak tencere ve tavaları çocukların ulaşamayacağı yerlerde saklayın.
    • Ocağın üzerinde çaydanlık veya tencere kaynarken başında durun.
    • Sıcak yiyecek ve içecekleri taşırken dikkatli olun.
    • Fırını kullanırken fırın eldiveni giyin.
  • Sıcak Su Güvenliği:
    • Su ısıtıcısının sıcaklığını 60 derecenin altında ayarlayın.
    • Çocukları banyoda yalnız bırakmayın.
    • Sıcak su ve buharla temas ederken dikkatli olun.
  • Elektrik Güvenliği:
    • Elektrikli cihazları kullanmadan önce kullanım kılavuzunu okuyun.
    • Elektrikli cihazları su veya nemli ortamlarda kullanmayın.
    • Prizleri çocukların ulaşamayacağı şekilde koruyun.
  • Kimyasal Güvenliği:
    • Kimyasalları çocukların ulaşamayacağı yerlerde saklayın.
    • Kimyasalları kullanırken etiket talimatlarını dikkatlice okuyun ve uygulayın.
    • Kimyasalları iyi havalandırılan bir ortamda kullanın.
    • Kimyasallarla temas ederken eldiven ve gözlük giyin.
  • Güneş Yanıklarından Korunma:
    • Güneşin en yoğun olduğu saatlerde (10:00-16:00) güneşe çıkmaktan kaçının.
    • Güneş koruyucu kullanın (SPF 30 ve üzeri).
    • Şapka, güneş gözlüğü ve koruyucu giysiler giyin.
  • Yangın Güvenliği:
    • Evde duman dedektörü bulundurun.
    • Yangın söndürücü bulundurun ve nasıl kullanılacağını öğrenin.
    • Çocuklara kibrit ve çakmak gibi ateş kaynaklarından uzak durmayı öğretin.
Yanıklarla İlgili Ek Bilgiler

 

  • Yanık Şoku: Geniş ve derin yanıklar, vücutta sıvı ve elektrolit kaybına, kan basıncının düşmesine ve şoka neden olabilir. Yanık şoku, hayatı tehdit eden ciddi bir durumdur ve acil tıbbi müdahale gerektirir.
  • Yanık Enfeksiyonu: Yanıklar, cildin koruyucu bariyerini bozduğu için enfeksiyon riski taşır. Yanık enfeksiyonları, iyileşme sürecini uzatabilir ve ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Enfeksiyon belirtileri (kızarıklık, şişlik, ağrı, irin, ateş) varsa hemen doktora başvurulmalıdır.
  • Yanık İzlerinde Kaşıntı: Yanık izleri, iyileşme sürecinde kaşıntılı olabilir. Kaşıntıyı azaltmak için soğuk kompres, nemlendirici kremler ve antihistaminik ilaçlar kullanılabilir. Kaşıntıyı azaltmak için yanık izini kaşımamak önemlidir, çünkü kaşımak ize daha fazla zarar verebilir ve enfeksiyon riskini artırabilir.
  • Yanık Sonrası Beslenme: Yanıklar, vücudun enerji ve protein ihtiyacını artırır. İyileşme sürecini desteklemek için yüksek proteinli, vitamin ve mineral açısından zengin bir diyet uygulanmalıdır.
  • Yanık Sonrası Rehabilitasyon: Geniş ve derin yanıklar sonrasında fizik tedavi ve rehabilitasyon gerekebilir. Rehabilitasyon, yanık nedeniyle kaybedilen hareket ve fonksiyonların geri kazanılmasına yardımcı olur.
  • Yanık Sonrası Psikolojik Destek: Yanıklar, özellikle yüz ve görünür bölgelerdeki yanıklar, kişinin özgüvenini ve psikolojisini olumsuz etkileyebilir. Yanık sonrası psikolojik destek, kişinin bu süreci daha kolay atlatmasına yardımcı olabilir.

 

Yanık Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

1. Yanık nasıl geçer?

Yanığın iyileşme süreci, yanığın derinliğine ve büyüklüğüne bağlıdır. Birinci derece yanıklar genellikle birkaç gün içinde kendiliğinden iyileşirken, ikinci derece yanıklar 1-3 hafta sürebilir. Üçüncü derece yanıklar ise ciddi bir durumdur ve hastanede tedavi gerektirir. İyileşme süreci uzun ve zordur, genellikle cilt grefti gerektirir.

2. Yanığa ne iyi gelir evde?

Evde uygulanabilecek ilk yardım yöntemleri şunlardır:

  • Soğuk su: Yanık bölgesini hemen soğuk su altında 10-20 dakika tutun.
  • Soğuk kompres: Soğuk kompres uygulayın.
  • Aloe vera: Aloe vera jeli yanık bölgesine uygulanabilir.
  • Nemlendirici: Nemlendirici krem sürebilirsiniz.
  • Ağrı kesici: Ağrı kesici ilaçlar kullanabilirsiniz (parasetamol veya ibuprofen).
3. Yanık su topladı ne yapmalı?

Yanık su topladıysa (kabarcık oluştuysa) kabarcıkları patlatmayın. Kabarcıklar büyükse veya enfekte olmuşsa doktorunuz tarafından boşaltılabilir.

4. Yanık izi nasıl geçer?

Yanık izlerinin tedavisinde silikon jel levhalar, basınç terapisi, kortikosteroid enjeksiyonları, lazer tedavisi ve cerrahi yöntemler kullanılabilir.

5. Yanık kremi hangisi iyi?

Yanık kremi seçerken yanığın derinliği ve enfeksiyon riski göz önünde bulundurulmalıdır. Eczacınıza danışarak uygun bir yanık kremi seçebilirsiniz.

6. Güneş yanığı nasıl geçer?

Güneş yanığı genellikle birinci derece yanıktır ve birkaç gün içinde kendiliğinden iyileşir. Soğuk kompres, aloe vera jeli, nemlendirici kremler ve ağrı kesiciler rahatlama sağlayabilir.

7. Kaynar su yanığı kaçıncı derece?

Kaynar su yanığı genellikle ikinci derece yanıktır. Cildin üst tabakası ve alt tabakanın bir kısmını etkiler, kızarıklık, şişlik, ağrı ve su toplaması ile karakterizedir.

8. Yanık hangi durumlarda tehlikelidir?

Yanık, üçüncü derece veya geniş bir alanı kaplıyorsa, yüzde, ellerde, ayaklarda, genital bölgede veya solunum yollarında ise, elektrik veya kimyasal yanığı ise tehlikelidir ve acil tıbbi müdahale gerektirir.

9. Yanık acısı nasıl geçer?

Yanık acısını azaltmak için soğuk kompres uygulayabilir, ağrı kesici ilaçlar kullanabilir ve doktorunuzun önerdiği kremleri sürebilirsiniz.

10. Yanık için hangi doktora gidilir?

Yanık tedavisi için bir acil servis veya yanık merkezi olan bir hastaneye başvurmanız gerekir. Yanık uzmanı olan bir plastik cerrah veya dermatolog tarafından muayene edilmeniz önemlidir.

A Life Sağlık Grubu ile İletişime Geçin

A Life Sağlık Grubu olarak, deneyimli uzmanlarımız ve ileri teknoloji ile donatılmış yanık tedavi ünitemizle her türlü yanık vakasına müdahale edebilecek kapasiteye sahibiz. Yanık tedavisi, yanık izlerinin tedavisi, yanık sonrası rehabilitasyon ve psikolojik destek gibi alanlarda uzmanlaşmış bir ekibe sahibiz. Yanık veya diğer sağlık sorunlarıyla ilgili endişeleriniz varsa, lütfen bizimle iletişime geçin.

Yanığa Ne İyi Gelir?

Hızlı Başvuru Formu

Lütfen size ulaşabilmek için aşağıdaki alanları doldurunuz

İlgili Birimler
İlgili Hekimler
Fehmi Cihan Dikiş
Uzm. Dr. Fehmi Cihan Dikiş

Dermatoloji

Mustafa Naci Çelikkan
Uzm. Dr. Mustafa Naci Çelikkan

Dermatoloji

Sevgi Sönmezer
Uzm. Dr. Sevgi Sönmezer

Dermatoloji

Halil İbrahim Demirci
Dr. Halil İbrahim Demirci

Acil Servis

Benzer İçerikler

Yardıma mı ihtiyacınız var ?

7/24 tüm soru ve sorunlarınız için buradayız.