HPV Aşısı Nedir?

HPV aşısı, İnsan Papilloma Virüsü'ne karşı koruma sağlar. Bu aşı, HPV'nin neden olduğu kanser ve siğil gibi hastalıkları önlemeye yardımcı olur.

Cinsel yolla bulaşan yaygın bir virüstür ve hem erkekleri hem de kadınları etkileyebilir. HPV aşısı, özellikle rahim ağzı kanseri, anüs kanseri, genital siğiller ve diğer HPV ile ilişkili kanser türlerine karşı koruyuculuk sağlar. Erken yaşta yapılan aşı, HPV'ye maruz kalmadan önce en yüksek korumayı sunar. Doğru bilgi edinmek, bireysel ve toplum sağlığı için çok önemlidir.

İnsan papilloma virüsüne karşı koruma sağlamak amacıyla geliştirilmiş bir aşıdır. Cinsel yolla bulaşan en yaygın virüslerden biridir ve birçok türü, genital siğillere, anal kanser, baş ve boyun kanserleri ile rahim ağzı kanseri yol açabilir. Aşı, bu virüsün neden olduğu kanserlerin önlenmesinde büyük bir rol oynamaktadır.

Aşı yaygın olarak 9 ile 26 yaş arasındaki bireylere önerilir. Aşılama programı, genellikle 2 veya 3 doz şeklinde uygulanmaktadır. İlk dozdan sonra, belirli bir aralıkla ikinci ve üçüncü dozlar alınır. Aşının etkinliği, aşılamanın yapıldığı yaş ile doğru orantılıdır; bu nedenle erken yaşlarda aşılama önerilmektedir.

• HPV nasıl bulaşır?
• Peki, aşı hangi yaşta yapılmalı?
• Aşı kimler için önerilmektedir?

A Life Sağlık Grubu Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Khayala Aliyeva, aşı hakkında merak edilenleri, aşının koruma sağladığı hastalıkları ve doğru uygulama zamanını sizler için anlatıyor.

İnsan Papilloma Virüsü aşısı, insanların enfeksiyonlarından korunmasına yardımcı olur. Bu aşı, virüsle ilişkili kanserlerin riskini de azaltır. Aşının uygulanmasının başlıca nedenleri:

• Kanser Önleme: Rahim ağzı kanseri başta olmak üzere, anal, ağız ve boğaz kanserlerine neden olabilen bir virüstür. Aşı, enfekte olma riskini azaltarak bu kanserlerin önlenmesine yardımcı olur. Özellikle rahim ağzı kanseri büyük ölçüde azaltılabilir.
• Genital Siğillerin Önlenmesi: Genital siğillerin oluşumuna da yol açabilmektedir. Aşı, bu tür siğillerin ortaya çıkmasını engelleyerek bireylerin yaşam kalitesini artırır.
• Virüsün Yayılmasının Azaltılması: Aşı, bir bireyin virüse karşı bağışıklık kazanmasını sağlar. Bu, virüsün toplumsal düzeyde yayılmasını azaltarak genel halk sağlığını koruyabilir.
• Cinsel Sağlığı Korumak: Aşı, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlarla mücadelede önemli bir savunma mekanizmasıdır. Genç bireylerin aşılanması, cinsel sağlıklarının korunmasına yardımcı olur ve gelecekteki sağlık sorunlarının önüne geçer.
• Erken Yaşta Aşılama: Aşı, genellikle cinsel ilişkiye girmeden önce, 9 ile 26 yaş arasındaki bireylere önerilir. Bu dönemde yapılan aşılama, virüse maruz kalmadan önce bağışıklığın kazanılmasını sağlar, bu da aşının etkinliğini artırır.
• Toplum Sağlığına Katkı: Aşının yaygın kullanımı, popülasyon düzeyinde HPV enfeksiyon oranlarını azaltır. Bu, hem bireyler hem de toplum için uzun vadeli faydalar sağlar. Ayrıca sağlık maliyetlerini düşürmeye yardımcı olur.

Aşının yapılma süreci ve dikkate alınması gereken temel noktalar aşağıda açıklanmıştır:

• Aşı Programı: Aşı genellikle 9 ile 26 yaş arasındaki bireylere önerilir. Aşı, özellikle cinsel ilişkiye girmeden önce yapılması en etkili olan dönemde uygulanır. Aşı planı, genellikle iki veya üç doz şeklinde düzenlenir.
• Aşının Dozları: Aşı, üç doz halinde uygulanır. İlk dozdan sonra, 1-2 ay aralıklarla ikinci ve üçüncü dozlar alınır. Bazı aşılarda ise, 9-14 yaş arasındaki bireylerde sadece iki doz yeterli olabilir. Bu durum aşı türüne bağlıdır, bu nedenle uzman önerilerine dikkat edilmelidir.
• Uygulama Yöntemi: HPV aşısı, genellikle kas içine (intramusküler) yapılır. Aşı, genellikle üst kola veya uyluk bölgesine, steril bir enjektör ile uygulanır. Aşılama işlemi basittir ve genellikle birkaç dakikada tamamlanır.
• Yan Etkiler: Aşı uygulamasının ardından hafif yan etkiler görülebilir. Bu yan etkiler arasında aşı yapılan bölgede ağrı, şişlik, kızarıklık, baş dönmesi veya hafif ateş yer alabilir. Bu yan etkiler genellikle kısa sürelidir ve kendiliğinden geçer.
• Doktor Danışmanlığı: Aşıdan önce, bireylerin sağlık durumları hakkında doktorlarıyla görüşmeleri önemlidir. Özellikle alerji veya önceki sağlık problemleri hakkında bilgi vermek, aşının güvenliğini artırır. Ayrıca, aşıdan sonra olası yan etkiler ve takip süreçleri hakkında bilgi almak da faydalıdır.
• Aşılama Sonrası Takip: Aşının etkinliğini artırmak ve tamamlanması için belirlenen dozların zamanında alınması önemlidir. Aşılama sonrası sağlık uzmanları tarafından yapılan takipler, bireylerin bu süreçte doğru şekilde yönlendirilmesine yardımcı olur.

İnsan Papilloma Virüsü aşısı, bireylerin HPV enfeksiyonlarına karşı korunmasını sağlamak amacıyla belirli bir yaş aralığında uygulanmalıdır. Aşının en etkili şekilde yararlanılması için önerilen uygulama zamanı ve şartları şunlardır:

• Önerilen Yaş Aralığı: Aşı, genellikle 9 ile 26 yaş arasındaki bireylere önerilir. Bu yaş aralığı, aşının etkili olabilmesi için cinsel ilişki başlamadan önce uygulandığı dönemi kapsar. İdeal olarak, aşının genç yaşlarda yapılması tavsiye edilmektedir.
• Aşılama Programı: Aşı genellikle üç doz şeklinde uygulanır. İlk dozun ardından, ikinci doz 1-2 ay içinde alınır ve üçüncü doz ise 6 ay sonra tamamlanır. 9-14 yaş arasındaki bireylerde ise sadece iki doz yeterli olabilir. Bu durum, aşının türüne bağlıdır ve sağlık uzmanının yönlendirmesi önemlidir.
• Cinsel Aktivite Öncesi: Aşı, bireylerin cinsel ilişkiye girmeden önce uygulanmalıdır. Bu, aşıdan elde edilecek koruyucu etkinin en üst düzeye ulaşmasını sağlar. Cinsel aktivite başlamadan önce aşılanma, HPV’ye maruz kalmadan immün sistemin güçlenmesine yardımcı olur.
• Daha Büyük Yaş Grupları: 26 yaş ve üzerindeki kişiler için aşı önerilmektedir. Ancak aşının etkisi, HPV ile enfekte olmayanlarda daha yüksektir. Yani aşıdan önce herhangi bir enfeksiyon veya belirti yaşamayan bireylerde daha etkilidir. 27-45 yaş arası bireylerin aşılama konusunda kapsamlı bir değerlendirmeye tabi tutulması önerilir.

Aşıyla sağlanan korumanın etkinliği, doz sayısına göre değişiklik gösterir. İşte aşının dozları hakkında bilmeniz gerekenler:

• Genel Aşılama Programı: Aşı genellikle toplamda üç doz olarak uygulanır. Bu aşı programı, bireylerin bağışıklık sistemine en iyi şekilde yanıt vermesini sağlamak için tasarlanmıştır.
• Aşının Uygulanma Süreci: İlk doz, planlanan aşılama programına göre yapılır. İkinci doz 1-2 ay içinde alınmalıdır. Üçüncü doz ise ilk dozdan en az 6 ay sonra yapılmalıdır. Bu doz aralıkları, aşının etkinliğini artırmak için belirlenmiştir.
• 2 Doz Alternatifi: 9-14 yaş arasındaki bireylerde, aşı için sadece iki doz uygulanması yeterli olabilir. Bu yaş grubundaki bireylerin bağışıklık tepkileri daha güçlüdür. Bu durum, aşı programını kısaltabilir.
• Aşılama Öncesi Değerlendirme: Aşının dozları, bireylerin yaşlarına, sağlık durumlarına ve aşı türüne göre değişebilir. 27 yaş ve üzerindeki bireyler için aşılama yapılmadan önce detaylı bir değerlendirme yapılması önerilmektedir.
• Sağlık Uzmanı Tavsiyesi: Aşı için kaç doz alınacağına dair en doğru bilgi, bir sağlık uzmanı tarafından verilir. Aşılama öncesinde bireylerin, aşılarının uygun olup olmadığını ve hangi dozların gerektiğini öğrenmek için sağlık profesyonelleriyle görüşmeleri önemlidir.

Bazı durumlarda genç bireyler için iki doz yeterli olabilir.

Aşının en etkili olabileceği hedef kitleler ve uygulanma süreleri aşağıda açıklanmıştır:

• 9-26 Yaş Arası Bireyler: Aşı özellikle 9 ile 26 yaş arasında ki bireylere önerilir. Bu yaş aralığı, aşıdan en iyi şekilde yararlanılacak dönemdir. Cinsel ilişkiye girmeden önce aşı olmak, virüse maruz kalmadan bağışıklık kazandırır.
• Cinsiyet Farkı Olmaksızın: Aşı, hem kızlara hem de erkek çocuklara yapılmaktadır. Bu aşı, her iki cinsiyeti HPV bulaşmadan enfeksiyonlarına karşı korur. Ayrıca, bu enfeksiyonların neden olabileceği kanser türlerine karşı da koruma sağlar.

Erkeklerde anal kanser ve baş-boyun kanserlerine karşı koruma sağlar. Ayrıca HPV siğilleri ve genital siğillere karşı da koruma sunar. Unutmayın her siğil HPV değildir.

• 27-45 Yaş Arası Bireyler: 27 yaş ve üzerindeki bireyler için aşı, doktor değerlendirmesi sonrası önerilebilir. Bu yaş grubundaki bireylerin aşılanması, daha önce HPV ile enfekte olmadılarsa etkili olabilir. Bu aşı, onlara belirli bir koruma sağlar.
• Bedensel ve Zihinsel Sağlık Dikkate Alınarak: Aşının uygulanmasından önce, bireylerin sağlık durumları gözden geçirilmelidir. Aşıya karşı alerji veya geçmişteki sağlık sorunları dikkate alınmalıdır. Bu nedenle, aşı olmadan önce bir sağlık uzmanına danışmak önemlidir.
• Cinsel Aktivite ile İlgili Bilgi: Cinsel ilişkiye girmeden önce aşı olmanız önerilir. Mevcut HPV enfeksiyonu olmayan kişiler, erken tanı ve koruma için aşı olmalıdır.

Aşının uygulanmasının ardından bazı yan etkiler görülebilir. Çoğu yan etki hafif ve geçicidir. Aşının ne tür etkiler yaratabileceğini bilmek, insanların aşı hakkında bilgi sahibi olmasına yardımcı olur. İşte HPV aşısının en yaygın yan etkileri:

• Aşı Bölgesinde Ağrı: Aşının yapıldığı bölgede (genellikle üst kol) en yaygın yan etkilerden biri ağrı ve hassasiyettir. Bu durum, aşılamadan sonraki günlerde hafif şişlik ile birlikte görülebilir.
• Kızarıklık ve Şişlik: Aşı yapılan alanda kızarıklık ve hafif şişlik meydana gelebilir. Bu belirtiler genellikle birkaç gün içinde kendiliğinden geçer.
• Baş Dönmesi ve Yorgunluk: Bazı bireyler, aşı uygulaması sonrası baş dönmesi veya genel bir yorgunluk hissi yaşayabilirler. Bu etkiler genellikle kısa süreli olup, istirahatle geçebilir.
• Hafif Ateş: Aşının yan etkileri arasında hafif ateş de görülebilir. Bu durum, vücudun bağışıklık sisteminin aşıya yanıt verdiğinin bir göstergesi olabilir.
• Mide Bulantısı: Nadir durumlarda aşı sonrası mide bulantısı görülebilir. Bu yan etki, genellikle kısa süreli olup, aşı uygulamadan kaynaklanan kaygı ile ilişkilidir.
• Nadir Yan Etkiler: Herhangi bir aşıda olduğu gibi, HPV aşısı da bazı nadir yan etkilere yol açabilir. Bunlar arasında aşırı alerjik reaksiyonlar (anafilaksi gibi) yer alabilir. Ancak bu tür ciddi yan etkiler son derece nadirdir.
• Doktor Gözetimi: Aşı uygulaması sonrasında ciddi veya uzun süreli yan etkiler yaşanırsa, bir sağlık uzmanına danışmak önemlidir. Sağlık uzmanı, belirtilerin değerlendirilmesi ve gerekli önlemlerin alınması konusunda yardımcı olabilir.

HPV aşısının yan etkileri genellikle hafif ve geçici olup, aşının sağladığı koruma ile karşılaştırıldığında önemsiz kalmaktadır.

Aşının etkinliği, geniş çaplı araştırmalarla kanıtlanmıştır ve birçok faktöre bağlıdır:

• Koruma Oranı: HPV aşısı, HPV enfeksiyonlarını önlemede etkilidir. Bu enfeksiyonlar rahim ağzı, anal, baş ve boyun kanserlerine yol açabilir. Ayrıca genital siğilleri de önler.
• Araştırmalara göre, aşı, aşılanan kişilerde rahim ağzı kanseri riskini %90'a kadar azaltabilir. Ayrıca, aşı diğer HPV ile ilişkili kanser türlerinin gelişme riskini de düşürür.
• Aşının Uygulama Zamanı: Aşının etkinliği, uygulanma yaşına bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Genellikle 9-14 yaş arası bireylere uygulandığında, cinsel aktivite başlamadan önce bağışıklık kazanıldığından dolayı koruma derecesi daha yüksektir. Bu yaş grubundaki kişilerin bağışıklık tepkisi daha güçlüdür, bu da aşının etkinliğini artırır.
• Uzun Süreli Koruma: Yapılan HPV testi, aşının uzun süreli koruma sağladığını göstermektedir. Aşı olduktan sonraki 10 yıldan uzun sürede koruyucu etkisini sürdürdüğü gözlemlenmiştir. Bu, bireylerin gelecekteki HPV enfeksiyonlarına karşı korunduğu anlamına gelir.
• Virüs Türleri Üzerindeki Etkisi: HPV aşısı, en yaygın ve yüksek riskli HPV türlerine karşı etkilidir. Bu türler arasında HPV 16 ve 18 bulunur. Aşının etkilediği türler arasında düşük riskli HPV türleri vardır. Bu, genital siğillerin önlenmesine yardımcı olur.
• Toplumsal Etki: Aşının yaygın kullanımı, toplumda HPV enfeksiyonu oranlarını düşürerek dolaylı olarak toplum sağlığını iyileştirir. Yüksek aşılama oranları, genel kanser insidansını azaltır ve sağlık maliyetlerini düşürür.

Human Papilloma Virüsü, cinsel yolla bulaşan çok yaygın bir virüstür. 100'den fazla HPV türü vardır. Çoğu HPV enfeksiyonu kendiliğinden geçer. Ancak bazı yüksek riskli türleri gösterdikleri HPV belirtileri ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.

Bu sorunlar arasında rahim ağzı kanseri, genital siğiller ve baş-boyun kanserleri bulunur.

Aşı, yüksek riskli HPV tiplerinin neden olduğu çeşitli kanser türlerine karşı etkili koruma sunar. İşte HPV aşısının koruduğu başlıca kanser türleri:

• Rahim Ağzı Kanseri: HPV aşısı, özellikle HPV 16 ve 18 gibi tehlikeli virüslere karşı korur. Bu türler, kadınlarda rahim ağzı kanserinin en yaygın nedenleridir ve aşılama, bu kanserin gelişim riskini önemli ölçüde azaltır.
• Anal Kanser: HPV, anüs çevresinde bulunan hücrelerde kanser ortaya çıkabilir. Aşı, anal kanser riskini azaltmak için önemli bir koruma sağlar.
• Baş ve Boyun Kanserleri: HPV sonuç olarak, ağız, boğaz (özellikle orofarenks) ve baştaki bazı kanserlere neden olabilir. HPV aşısı, bu tür kanserlere karşı koruma sağlayarak, bu bölgelerdeki potansiyel kanser riskini azaltabilir.
• Genital Siğiller: HPV aşısı, HPV'nin düşük riskli türlerine karşı koruma sağlar. Bu aşı, genital bölgede siğillerin ve cinsel yolla bulaşan hastalıkların oluşumunu önleyebilir. Genital siğiller, fiziksel ve psikolojik açıdan rahatsızlık verebilen bir durumdur, aşının etkisi bu türlerin oluşumunu azaltır.

Diğer Kanser Türleri: HPV’nin bazı diğer kanser türleriyle ilişkili olduğu bilinmektedir. Örneğin, bazı thymus ve vulvar kanserleri bu gruptadır. Aşı, bu kanser türlerinin gelişme riskini dolaylı olarak azaltabilir.

HPV aşısı, özellikle genç bireylerin sağlığını korumak için kritik bir aşılama işlemidir. Bu aşı, birçok sağlık kuruluşunda uygulanmaktadır. A Life Hastaneleri, HPV aşısının yapılabileceği güvenilir aynı zamanda kaliteli sağlık hizmeti sunan bir kuruluştur.

HPV aşısı ne kadar? HPV aşısı fiyatları, aşı markasına, uygulama merkezine ve hastanın sigorta durumuna göre değişebilir. Aşı öncesi merkezimiz ile iletişime geçerek fiyat hakkında bilgi alabilirsiniz.