Bağışıklık sisteminin gluten içeren gıdaları (buğday, arpa, çavdar ve bazen yulaf) zararlı görmesiyle oluşur. Bu durum, ince bağırsakta emilim bozukluklarına yol açar. Hastalığın tanısı, kronik bir sindirim sistemi hastalığıdır.
Hastalık, bağışıklık sisteminin kendi dokularına saldırdığı için aynı zamanda otoimmün bir hastalıktır. Bu durum, uzun vadede besin emiliminde sorunlara, büyüme geriliğine ve diğer sağlık sorunlarına yol açabilir.
Çölyak ne demek, gluten adlı proteine karşı vücudun aşırı reaksiyon göstermesini ifade eder. Çölyak hastalığı genetik mi? sorusu sıkça sorulur; evet, hastalığın ortaya çıkmasında genetik yatkınlık büyük rol oynar.
Transglutaminaz antikorları gibi belirteçler, genetik olarak yatkın bireylerde gluten tüketiminin ardından bağırsak dokusuna zarar verir.
Her yaşta ortaya çıkabilir ve belirtileri kişiden kişiye değişebilir. Özellikle söz konusu yetişkinlerde çölyak hastalığı belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
Bazı bireylerde bu belirtiler hafif ya da yok denecek kadar az olabilir. Bu nedenle hastalığı erken fark edilmesi zorlaşabilir.
Çölyak hastalığı, buğday, arpa ve çavdar gibi tahıllardaki gluten proteinine karşı bağışıklık sisteminin verdiği bir tepkidir. Sindirim sistemi başta olmak üzere vücudun birçok sistemini etkileyebilir. Erken tanı ve gluten içermeyen bir beslenme düzeniyle semptomlar büyük ölçüde kontrol altına alınabilir.
Peki, çölyak hastalığı neden olur? Hangi belirtilerle kendini gösterir? Çölyak hastalığı geçer mi?
Glutensiz beslenme dışında nelere dikkat edilmelidir? Genetik bir hastalık olup olmadığı?
A Life Sağlık Grubu İç Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Mehmet Karaduman, çölyak belirtilerini ve tanı sürecini anlatıyor. Ayrıca, yaşam boyu dikkat edilmesi gereken noktaları da paylaşıyor.
Çölyak hastalığı teşhisi, hastanın şikayetlerine ve bazı laboratuvar test sonuçlarına dayanır. İlk olarak kanda anti-transglutaminaz (tTG) IgA antikor testi yapılır.
Test pozitif çıkarsa, kesin tanı için endoskopi ile bağırsaktan biyopsi alınır. Testler Çölyak hastalığı testi yapılırken hastanın hala gluten tüketiyor olması gerekir. Gluten diyeti uygulayan kişilerde testler yanıltıcı olabilir.
Çölyak hastalığının tedavisi, ömür boyu glutensiz diyet uygulanmasıdır. Yani buğday, arpa, çavdar ve bazen yulaf içeren tüm gıdalar diyetten çıkarılmalıdır. Bu besinlerin en küçük miktarları bile bağırsaklara zarar verebilir.
Glutensiz diyet, bağırsakların kendini onarmasını sağlar ve belirtiler büyük oranda ortadan kalkar. Bazı hastalarda vitamin ve mineral desteği gerekebilir.
Yetişkinlerde gluten alerjisi belirtileri, çölyak hastalığına benzerlik gösterebilir, ancak bu iki durum birbirinden farklıdır. Gluten alerjisi, bağışıklık sisteminin doğrudan alerjik bir tepki vermesiyle oluşur. Çölyak ise otoimmün bir hastalıktır. Her iki durumda da gluten içeren gıdalardan kaçınmak gerekir.
Evet. Çölyak hastalığı sonradan da gelişebilir. Genetik yatkınlığı olan kişilerde, bazı tetikleyiciler hastalığı ortaya çıkarabilir. Bu tetikleyiciler stres, enfeksiyonlar, doğum, cerrahi müdahale veya çevresel faktörlerdir.
Bu nedenle, daha önce hiçbir şikayeti olmayan bir kişide dahi yetişkinlikte çölyak gelişebilir.
Çölyak hastalığına gastroenteroloji bölümü bakar. İlk olarak dahiliye uzmanına başvurulsa da tanı ve tedavi süreci gastroenteroloji uzmanları tarafından yürütülür.
Hayır. Çölyak hastalığı bulaşıcı değildir. Genetik yatkınlık taşıyan bireylerde görülür. Aile bireylerinden birinde çölyak varsa, diğerlerinin de taranması önerilir.
Çocuklarda çölyak hastalığı belirtileri, genellikle katı gıdalara geçişle birlikte ortaya çıkar:
Bebeklerde çölyak hastalığı belirtileri, özellikle gluten içeren mamalarla tanışıldıktan sonra gözlemlenir. Bu nedenle ailelerin dikkatli olması ve belirtileri takip etmesi önemlidir.
Hamilelik planlayan veya hamile olan kadınlar için bazı riskler taşır. Düşük, erken doğum ve düşük doğum ağırlıklı bebek riskini artırabilir. Ancak, glutensiz diyetin sıkı bir şekilde uygulanması bu riskleri azaltabilir.
A Life Sağlık Grubu Dokunuşu: A Life Sağlık Grubu'nda kadın hastalıkları ve doğum uzmanları vardır. Ayrıca, gastroenteroloji uzmanları da ekibin bir parçasıdır. Bu uzmanlar birlikte çalışır.
Bu uzmanlar, hastalığı olan kadınların gebelik süreçlerini yakından takip eder. Ayrıca, anne ve bebek sağlığı için gerekli tüm önlemleri alır.
Günümüzde, çölyak hastaları için birçok glutensiz ürün bulunmaktadır. Glutensiz ekmek, makarna, un, bisküvi, kek gibi ürünler marketlerde ve özel mağazalarda bulunabilir.
A Life Sağlık Grubu Dokunuşu: A Life Sağlık Grubu'nda diyetisyenlerimiz, glutensiz ürünler hakkında size yardımcı olur. Ayrıca güvenilir markalar hakkında bilgi verir.
Deri döküntülerine neden olabilir. En sık görülen deri döküntüsü, dermatitis herpetiformis adı verilen kaşıntılı bir döküntüdür.
A Life Sağlık Grubu Dokunuşu: A Life Sağlık Grubu'nda dermatoloji uzmanları vardır. Bu uzmanlar, çölyak hastalığına bağlı deri döküntülerini değerlendirir. Ayrıca, bu döküntülerin tedavisini de yaparlar.
Doğru tanı ve etkili bir glutensiz diyetle kontrol altına alınabilir. Erken teşhis edildiğinde bağırsaklardaki hasar onarılabilir ve kişi normal hayatına sağlıklı şekilde devam edebilir. Belirtileri fark eden bireyler, mutlaka bir uzmana başvurmalı ve gerekli testleri yaptırmalıdır.
Hastalığı olan kişilerin aşılanması, enfeksiyonlardan korunmak için önemlidir. Ancak, bazı aşılar gluten içerebilir. Bu nedenle, aşı olmadan önce doktorunuza danışmanız önemlidir.
A Life Sağlık Grubu Dokunuşu: A Life Sağlık Grubu'nda enfeksiyon hastalıkları uzmanları vardır. Bu uzmanlar, hastalığı olan kişilere aşı önerileri sunar.
Hastalığı olan kişiler seyahat ederken, glutensiz yiyecek bulma konusunda zorluk yaşayabilirler. Bu nedenle, seyahat öncesinde glutensiz yiyecek seçenekleri araştırılmalı ve yanınızda glutensiz atıştırmalıklar bulundurulmalıdır.
A Life Sağlık Grubu Dokunuşu: A Life Sağlık Grubu'nda, seyahat öncesi danışmanlık alabilirsiniz. Bu hizmetle, gideceğiniz yerlerde glutensiz yiyecekler ve restoranlar hakkında bilgi alırsınız.
Hastalığı olan kişiler, restoranlarda yemek yerken glutensiz seçenekleri tercih etmelidir. Restoran çalışanlarına hastalığınız hakkında bilgi vermeniz ve glutensiz yemek seçenekleri hakkında soru sormanız önemlidir.
A Life Sağlık Grubu Dokunuşu: A Life Sağlık Grubu'nda diyetisyenlerimiz var. Onlar, glutensiz yemek siparişi vermeniz için ipuçları sunar.
Glutensiz diyet ve doğru tedavi ile, yaşam boyu süren bir hastalık kontrol altına alınabilir. Böylece sağlıklı bir yaşam sürdürülebilir. A Life Sağlık Grubu, çölyak hastalığının her aşamasında size ve sevdiklerinize destek olmak için burada. Uzman doktorlarımız, hemşirelerimiz, diyetisyenlerimiz ve psikologlarımızdan oluşan deneyimli ekibimizle, size en iyi sağlık hizmetini sunmak için çalışıyoruz.
Unutmayın: Çölyak hastalığı ile ilgili herhangi bir sorunuz veya endişeniz varsa, A Life Sağlık Grubu'na başvurmaktan çekinmeyin. Sağlığınız bizim önceliğimizdir.
Lütfen size ulaşabilmek için aşağıdaki alanları doldurunuz
7/24 tüm soru ve sorunlarınız için buradayız.
E-Sonuç 
0 (850) 888 54 33
E-Randevu 
E-Randevu 
E-Randevu
0 (850) 888 54 33
WhatsApp
E-Sonuç