Diyabet: Kapsamlı Rehber

Hızlı Başvuru Formu

Lütfen size ulaşabilmek için aşağıdaki alanları doldurunuz

Diyabet Nedir?

Diyabet, vücudun kan şekerini (glukoz) düzgün bir şekilde kullanamaması sonucu oluşan kronik bir hastalıktır. Glukoz, vücudumuzun temel enerji kaynağıdır ve yiyeceklerden aldığımız karbonhidratların sindirilmesiyle elde edilir. Pankreas tarafından üretilen insülin hormonu, glukozun hücrelere girmesini ve enerji olarak kullanılmasını sağlar. Diyabetli kişilerde, ya pankreas yeterli insülin üretemez ya da vücut üretilen insülini etkili bir şekilde kullanamaz. Bu durum, kanda glukoz birikmesine ve çeşitli sağlık sorunlarına yol açar.

Diyabet Türleri

Diyabet, temel olarak üç türe ayrılır:

  • Tip 1 Diyabet: Pankreasın yeterli insülin üretemediği bir otoimmün hastalıktır. Genellikle çocukluk veya gençlik döneminde başlar ve yaşam boyu insülin tedavisi gerektirir.
  • Tip 2 Diyabet: Vücudun insülini etkili bir şekilde kullanamadığı veya yeterli insülin üretemediği bir durumdur. Genellikle yetişkinlerde görülür, ancak son yıllarda çocuklarda ve gençlerde de görülme sıklığı artmaktadır. Yaşam tarzı değişiklikleri, ilaç tedavisi ve bazen insülin tedavisi ile kontrol altına alınabilir.
  • Gestasyonel Diyabet: Gebelik sırasında ortaya çıkan ve genellikle doğumdan sonra kaybolan bir diyabet türüdür. Ancak, gestasyonel diyabet geçiren kadınlarda ileride tip 2 diyabet gelişme riski daha yüksektir.

Diyabet Belirtileri

Diyabetin belirtileri, diyabet türüne ve şiddetine göre değişebilir. Bazı kişilerde hiçbir belirti görülmeyebilirken, bazılarında ise aşağıdaki belirtiler ortaya çıkabilir:

  • Sık idrara çıkma: Özellikle geceleri
  • Aşırı susama: Sürekli susuz hissetme
  • Aşırı açlık: Yemeklerden sonra bile aç hissetme
  • Kilo kaybı: Açıklanamayan kilo kaybı
  • Yorgunluk: Halsizlik ve enerji eksikliği
  • Bulanık görme: Görmede bulanıklık veya çift görme
  • Yavaş iyileşen yaralar: Kesik, sıyrık veya yaraların geç iyileşmesi
  • El ve ayaklarda uyuşma veya karıncalanma: Sinir hasarına bağlı olarak
  • Ciltte kaşıntı: Özellikle genital bölgede
  • Sık enfeksiyonlar: Bağışıklık sisteminin zayıflaması nedeniyle

Diyabetin Nedenleri

Diyabetin nedenleri, diyabet türüne göre farklılık gösterir.

  • Tip 1 Diyabet: Pankreasın insülin üreten beta hücrelerine karşı vücudun kendi bağışıklık sisteminin saldırması sonucu oluşur. Bu saldırının nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik ve çevresel faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir.
  • Tip 2 Diyabet: İnsülin direnci ve/veya yetersiz insülin üretimi sonucu oluşur. İnsülin direnci, vücudun insülini etkili bir şekilde kullanamaması durumudur. Yetersiz insülin üretimi ise pankreasın yeterli insülin üretememesi durumudur. Tip 2 diyabete yol açan faktörler arasında genetik yatkınlık, obezite, hareketsiz yaşam tarzı, sağlıksız beslenme alışkanlıkları, yaş ve aile öyküsü sayılabilir.
  • Gestasyonel Diyabet: Gebelik sırasında plasentada üretilen hormonlar, insülin direncine neden olabilir. Bu durum, bazı kadınlarda gestasyonel diyabete yol açar. Gestasyonel diyabet riskini artıran faktörler arasında obezite, ailede diyabet öyküsü, ileri yaş ve daha önce gestasyonel diyabet geçirmiş olmak sayılabilir.

Diyabet Teşhisi

Diyabet teşhisi, kan testleri ile konulur. En sık kullanılan testler şunlardır:

  • Açlık kan şekeri: En az 8 saat açlık sonrası yapılan kan testidir. 126 mg/dL veya üzeri değer diyabet tanısı koydurur.
  • Oral glukoz tolerans testi: 75 gram glukoz içeren bir içecek içtikten 2 saat sonra yapılan kan testidir. 200 mg/dL veya üzeri değer diyabet tanısı koydurur.
  • HbA1c testi: Son 2-3 aylık ortalama kan şekeri düzeyini gösteren bir kan testidir. %6.5 veya üzeri değer diyabet tanısı koydurur.

Diyabet Komplikasyonları

Diyabet, kontrol altına alınmadığında ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu komplikasyonlar şunlardır:

  • Kalp ve damar hastalıkları: Diyabet, kalp krizi, felç ve periferik arter hastalığı riskini artırır.
  • Böbrek hastalığı: Diyabet, böbrek hasarına ve böbrek yetmezliğine yol açabilir.
  • Göz hastalıkları: Diyabet, retinopati, katarakt ve glokom gibi göz hastalıklarına neden olabilir.
  • Sinir hasarı: Diyabet, el ve ayaklarda uyuşma, karıncalanma, ağrı ve güçsüzlüğe neden olan sinir hasarına (nöropati) yol açabilir.
  • Ayak sorunları: Diyabet, ayaklarda his kaybına, yaralara ve enfeksiyonlara neden olabilir. Ciddi vakalarda amputasyon gerekebilir.
  • Diş eti hastalıkları: Diyabet, diş eti hastalıkları riskini artırır.
  • Depresyon: Diyabet, depresyon riskini artırabilir.

Diyabet Tedavisi

Diyabet tedavisinin amacı, kan şekerini kontrol altında tutmak ve komplikasyonları önlemektir. Tedavi yöntemleri, diyabet türüne ve şiddetine göre değişir.

Tip 1 Diyabet Tedavisi

Tip 1 diyabet tedavisinin temelini insülin tedavisi oluşturur. İnsülin, enjeksiyon veya insülin pompası ile uygulanabilir. Diyabetli kişiler, kan şekerlerini düzenli olarak ölçmeli ve insülin dozlarını buna göre ayarlamalıdır. Ayrıca, sağlıklı beslenme ve düzenli egzersiz de önemlidir.

Tip 2 Diyabet Tedavisi

Tip 2 diyabet tedavisi, yaşam tarzı değişiklikleri, ilaç tedavisi ve bazen insülin tedavisini içerir.

  • Yaşam tarzı değişiklikleri: Sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve kilo verme, tip 2 diyabetin kontrol altına alınmasında önemlidir.
  • İlaç tedavisi: Doktorunuz, kan şekerini düşürmeye yardımcı olmak için çeşitli ilaçlar reçete edebilir.
  • İnsülin tedavisi: Bazı tip 2 diyabetli kişilerde, ilaç tedavisine ek olarak insülin tedavisi gerekebilir.

Gestasyonel Diyabet Tedavisi

Gestasyonel diyabet tedavisi, sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve bazen ilaç tedavisini içerir. Tedavinin amacı, annenin ve bebeğin kan şekerini kontrol altında tutmaktır.

Diyabet ve Beslenme

Sağlıklı beslenme, diyabet yönetiminin önemli bir parçasıdır. Diyabetli kişiler, kan şekerini kontrol altında tutmak ve komplikasyonları önlemek için aşağıdaki beslenme önerilerine uymalıdır:

  • Karbonhidratları kontrol edin: Karbonhidratlar, kan şekerini en çok etkileyen besin grubudur. Diyabetli kişiler, karbonhidrat alımını kontrol etmeli ve kompleks karbonhidratları (tam tahıllar, sebzeler, baklagiller) tercih etmelidir.
  • Lifli gıdalar tüketin: Lifli gıdalar, kan şekerinin daha yavaş yükselmesini sağlar ve tokluk hissi verir. Sebzeler, meyveler, tam tahıllar ve baklagiller lif açısından zengindir.
  • Şekeri sınırlayın: Şekerli içecekler, tatlılar ve işlenmiş gıdalar, kan şekerini hızla yükseltir ve diyabet kontrolünü zorlaştırır.
  • Sağlıklı yağları tercih edin: Doymamış yağlar (zeytinyağı, avokado, kuruyemişler), kalp sağlığı için faydalıdır. Doymuş ve trans yağlardan (kırmızı et, tereyağı, margarin) kaçınılmalıdır.
  • Porsiyon kontrolüne dikkat edin: Aşırı yemek yemek, kan şekerinin yükselmesine neden olur. Öğünlerde porsiyon kontrolüne dikkat etmek önemlidir.
  • Düzenli öğünler tüketin: Öğün atlamak, kan şekerinin dengesizleşmesine neden olabilir. Günde 3 ana öğün ve 2-3 ara öğün tüketmek önerilir.
  • Alkol tüketimini sınırlayın: Alkol, kan şekerini düşürebilir veya yükseltebilir. Alkol tüketimi sınırlandırılmalı veya tamamen bırakılmalıdır.

Diyabet ve Egzersiz

Düzenli egzersiz, diyabet yönetiminin önemli bir parçasıdır. Egzersiz, kan şekerini düşürmeye, insülin hassasiyetini artırmaya, kilo vermeye ve kalp sağlığını korumaya yardımcı olur. Diyabetli kişiler, haftada en az 150 dakika orta şiddette veya 75 dakika yüksek şiddette egzersiz yapmalıdır. Egzersiz programına başlamadan önce doktora danışmak önemlidir.

Diyabet ve İnsülin

İnsülin, tip 1 diyabetli kişiler için hayati önem taşır ve bazı tip 2 diyabetli kişilerde de kullanılabilir. İnsülin, enjeksiyon veya insülin pompası ile uygulanır. İnsülin dozları, kan şekeri düzeylerine göre ayarlanır.

Diyabet ve İlaçlar

Tip 2 diyabetli kişilerde, yaşam tarzı değişikliklerine ek olarak ilaç tedavisi gerekebilir. Doktorunuz, kan şekerini düşürmeye yardımcı olmak için farklı ilaçlar reçete edebilir.

Diyabet ve Kan Şekeri Takibi

Diyabetli kişiler, kan şekerlerini düzenli olarak ölçmelidir. Kan şekeri takibi, diyabet kontrolünü sağlamak ve komplikasyonları önlemek için önemlidir. Kan şekeri ölçümü, parmak ucundan alınan kan örneği ile glukometre adı verilen cihazlar kullanılarak yapılabilir.

Diyabet ve Stres Yönetimi

Stres, kan şekerini yükseltebilir ve diyabet kontrolünü zorlaştırabilir. Stres yönetimi teknikleri (yoga, meditasyon, derin nefes egzersizleri) öğrenmek, diyabetli kişiler için faydalı olabilir.

Diyabet ve Seyahat

Diyabetli kişiler, seyahat ederken bazı önlemler almalıdır. İnsülin ve ilaçlarını yanlarında taşımalı, kan şekerlerini düzenli olarak ölçmeli ve sağlıklı beslenmeye dikkat etmelidir.

Diyabet ve Ayak Bakımı

Diyabet, ayaklarda his kaybına, yaralara ve enfeksiyonlara neden olabilir. Diyabetli kişiler, ayaklarını her gün kontrol etmeli, uygun ayakkabılar giymeli ve ayaklarını düzenli olarak nemlendirmelidir.

Diyabet ve Göz Sağlığı

Diyabet, retinopati, katarakt ve glokom gibi göz hastalıklarına neden olabilir. Diyabetli kişiler, düzenli göz muayenesi yaptırmalı ve göz sağlığına dikkat etmelidir.

Diyabet ve Böbrek Sağlığı

Diyabet, böbrek hasarına ve böbrek yetmezliğine yol açabilir. Diyabetli kişiler, kan basıncını ve kan şekerini kontrol altında tutarak böbrek sağlığını koruyabilir.

Diyabet ve Diş Sağlığı

Diyabet, diş eti hastalıkları riskini artırır. Diyabetli kişiler, düzenli diş muayenesi yaptırmalı ve ağız hijyenine dikkat etmelidir.

Diyabet ve Mental Sağlık

Diyabet, depresyon ve kaygı gibi mental sağlık sorunlarına yol açabilir. Diyabetli kişiler, mental sağlıklarına dikkat etmeli ve gerektiğinde profesyonel yardım almalıdır.

Diyabet ve Cinsel Sağlık

Diyabet, hem erkeklerde hem de kadınlarda cinsel sağlık sorunlarına yol açabilir. Diyabetli kişiler, cinsel sağlık sorunları hakkında doktorlarıyla konuşmalıdır.

Diyabet ve Gebelik

Diyabetli kadınlar, gebelik öncesinde, sırasında ve sonrasında kan şekerini kontrol altında tutmak için özel önlemler almalıdır. Gebelik planlayan diyabetli kadınlar, doktorlarına danışmalıdır.

Diyabet ve Çocuklar

Çocuklarda diyabet yönetimi, yetişkinlerden farklı olabilir. Çocuklarda diyabetli çocuklar ve aileleri, diyabet eğitimi almalı ve diyabet yönetimi konusunda destek almalıdır.

Diyabet ve Yaşlılar

Yaşlılarda diyabet yönetimi, yaşa bağlı diğer sağlık sorunları nedeniyle daha karmaşık olabilir. Yaşlı diyabetli kişiler, diyabet yönetimi konusunda doktorlarından ve diğer sağlık uzmanlarından destek almalıdır.

Diyabet ve Teknoloji

Diyabet yönetiminde teknolojik gelişmeler, kan şekeri takibini kolaylaştırır ve diyabet kontrolünü iyileştirir. İnsülin pompaları, sürekli glukoz monitörleri ve diyabet yönetim uygulamaları, diyabetli kişiler için faydalı olabilir.

Diyabet ve Yaşam Tarzı

Diyabet, yaşam tarzında bazı değişiklikler yapmayı gerektirir. Sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz, stres yönetimi ve kan şekeri takibi, diyabet ile yaşamayı kolaylaştırır.

Diyabet ve A Life Sağlık Grubu

A Life Sağlık Grubu olarak, diyabet teşhisi, tedavisi ve takibi konusunda uzman kadromuz ve ileri teknolojimizle sizlere hizmet vermekteyiz. Diyabet hakkında daha fazla bilgi almak ve randevu oluşturmak için web sitemizi ziyaret edebilir veya iletişim numaralarımızdan bize ulaşabilirsiniz.

Unutmayın: Bu bilgiler genel bir rehber niteliğindedir ve kişisel tıbbi tavsiye yerine geçmez. Diyabet veya diğer sağlık konularında endişeleriniz varsa lütfen doktorunuza danışın.

Diyabet: Kapsamlı Rehber

Hızlı Başvuru Formu

Lütfen size ulaşabilmek için aşağıdaki alanları doldurunuz

İlgili Birimler
İlgili Hekimler
Benzer İçerikler

Yardıma mı ihtiyacınız var ?

7/24 tüm soru ve sorunlarınız için buradayız.