Mastit Nedir?

Mastit, genellikle süt kanallarında tıkanıklık ve/veya bakteriyel enfeksiyondur. Ayrıca, meme dokusu içindeki bir yaralanma veya sütün meme içinde birikmesi de mastit’e neden olabilir.

Emziren kadınlarda, sütün düzenli olarak emzirilmemesi, yanlış pozisyonda emzirme, bebek emme tekniklerinde yanlışlık, sıkı sutyen kullanımı, meme pompası kullanımı veya meme yaralanması mastit riskini artırır.

Ayrıca, bağışıklık sistemi zayıf olan kadınlar, diyabet hastaları, kronik hastalığı olanlar, emzirme öncesinde meme dokusunda iltihaplanma olanlar, daha önce mastit geçirmiş olanlar ve steril olmayan koşullar altında emzirme yapanlar da mastit’e daha yatkın olabilir.

Mastit, meme dokusunun iltihaplanmasıdır ve genellikle emziren kadınlarda görülür. Ancak emzirmeyen kadınlarda ve erkeklerde de nadiren ortaya çıkabilir. Mastitin temel nedeni, bakterilerin meme ucundaki çatlak veya yaralardan meme dokusuna girmesidir.

İşte mastite yol açabilen faktörler:

Emzirme ile İlgili Nedenler:

• Sütün memede birikmesi: Bebeğin memeyi tam boşaltmaması, düzensiz emzirme veya süt kanallarının tıkanması sonucu süt memede birikir ve bakterilerin üremesi için uygun ortam oluşturur.
• Meme ucu çatlakları: Emzirme sırasında oluşan meme ucu çatlakları, bakterilerin meme dokusuna girmesine yol açabilir.
• Yanlış emzirme teknikleri: Bebeğin memeyi doğru şekilde kavramaması, meme ucunda hasara ve çatlaklara neden olarak enfeksiyon riskini artırır.
• Sıkı sütyen: Sıkı sütyenler, süt kanallarına baskı yaparak süt akışını engelleyebilir ve mastite yol açabilir.

Emzirme Dışı Nedenler:

• Zayıflamış bağışıklık sistemi: Bağışıklık sisteminin zayıf olması, enfeksiyonlara karşı direnci azaltır ve mastit riskini artırır.
• Meme ucu piercingi: Meme ucu piercingi, enfeksiyon riskini artırabilir.
• Cilt enfeksiyonları: Meme cildindeki enfeksiyonlar, meme dokusuna yayılarak mastite neden olabilir.
• Diğer meme rahatsızlıkları: Meme apsesi, meme kanalı tıkanıklığı gibi durumlar mastite zemin hazırlayabilir.
• Sigara içmek: Sigara içmek, periduktal mastit adı verilen bir mastit türünün riskini artırır.
• Bazı ilaçlar: Bazı ilaçlar, meme dokusunda değişikliklere neden olarak mastit riskini artırabilir.

Nadir Görülen Nedenler:

• Granülomatöz mastit: Nadir görülen bir mastit türüdür ve genellikle otoimmün hastalıklarla ilişkilidir.

Mastitin nedenini belirlemek, uygun tedaviyi planlamak için önemlidir. Eğer mastit belirtileri yaşıyorsanız, bir doktora başvurmanız önemlidir.

Belirtiler şunları içerebilir:

• Göğüste hassasiyet ve ağrı
• Bebek emzirildiğinde ağrı veya rahatsızlık hissi
• Sütte kanlı ya da irinli görünüm
• Vücutta ateş, titreme, yorgunluk, halsizlik, kas ağrıları, baş ağrısı ve iştah kaybı gibi grip benzeri semptomlar
• Lenf düğümlerinde hassasiyet veya şişlik
• Meme dokusunda bir kitle veya sertlik

Mastit belirtileri genellikle bir meme bezinde başlar, ancak zamanla diğer meme bezlerine de yayılabilir. Ayrıca, mastit’in bazı durumlarında meme bezinde herhangi bir belirti olmayabilir ve sadece grip benzeri semptomlar ortaya çıkabilir.

Mastit tanısı, sağlık uzmanının yaptığı fiziksel muayene ve semptomların değerlendirilmesiyle konulur. Doktor, meme dokusundaki hassasiyeti, şişliği, kızarıklığı ve sıcaklığı değerlendirebilir. Ayrıca, enfeksiyonun kan dolaşımına yayılıp yayılmadığını anlamak için vücut ısısı ve nabız ölçülebilir.

Doktor ayrıca, sütün kanlı veya irinli olup olmadığını da kontrol edebilir. Ayrıca, meme dokusunda bir kitle veya sertlik varsa, meme kanseri olup olmadığını da tespit etmek için ek testler isteyebilir.

Ek olarak, doktor kan testleri yaparak enfeksiyonun ne kadar şiddetli olduğunu belirleyebilir ve hangi tür bakterilerin enfeksiyona neden olduğunu tespit etmek için bir kültür testi yapabilir.

Mastit tanısı konulduktan sonra, tedavi planı belirlenir. Tedavi, genellikle antibiyotikler, sıcak kompresler, sık sık emzirme ve sıvı alımını artırma gibi yöntemleri içerir.

Mastit tedavisi, enfeksiyonun şiddetine ve semptomların ciddiyetine bağlı olarak değişebilir. Aşağıdaki tedavi yöntemleri, genellikle mastit’in tedavisinde kullanılır:

• Antibiyotikler: Antibiyotikler, enfeksiyonu kontrol altına almak ve yayılmasını önlemek için kullanılır. Genellikle 10-14 gün boyunca kullanılırlar.
• Sıcak kompresler: Sıcak kompresler, meme dokusunu rahatlatarak sütün daha iyi akmasına yardımcı olur. 15-20 dakika boyunca uygulanabilir.
• Sık sık emzirme: Sık sık emzirme, sütün düzenli olarak boşaltılmasına yardımcı olur ve tıkanıklıkları önler.
• Elle masaj: Elle masaj, sütün meme dokusunda daha iyi akmasına yardımcı olur ve tıkanıklıkları giderir.
• Sıvı alımını artırma: Sıvı alımını artırmak, vücudun enfeksiyonla mücadelesine yardımcı olur.
• Ağrı kesiciler: Ağrı kesiciler, ağrı ve rahatsızlığı azaltmak için kullanılabilir.

Eğer enfeksiyon ciddi bir boyutta ise veya abseye dönüşmüşse, doktor cerrahi müdahale önerisi yapabilir. Abseyi drenaj etmek, enfeksiyonun tedavisine yardımcı olur.

Mastit tedavisi, erken teşhis ve uygun tedavi ile genellikle başarılıdır. Ancak, semptomlar kötüleşirse veya yüksek ateş ve şiddetli ağrı gibi ciddi semptomlar ortaya çıkarsa, hemen bir sağlık uzmanına başvurmak önemlidir.

Mastit, meme dokusunda oluşan iltihaplanma olduğundan, tedavinin amacı enfeksiyonu kontrol altına almak ve semptomları hafifletmektir. İşte mastitin nasıl geçeceğine dair bilgiler:

1. Enfeksiyonla Mücadele:

• Antibiyotikler: Doktorunuzun reçete ettiği antibiyotikleri düzenli olarak ve tam süre boyunca kullanın. Antibiyotikler, enfeksiyona neden olan bakterileri öldürerek iyileşmeyi sağlar.
• Süt sağma: Emzirme dönemindeyseniz, bebeğiniz emmese bile sütü sağarak memenizi boşaltın. Bu, süt birikimini önler ve enfeksiyonun yayılmasını engeller.
• Hijyen: Emzirmeden önce ve sonra ellerinizi yıkayın. Meme uçlarınızı temiz ve kuru tutun.

2. Semptomları Hafifletme:

• Ağrı kesiciler: Ağrı ve ateşi kontrol altına almak için reçetesiz satılan ağrı kesiciler (ibuprofen, parasetamol gibi) kullanabilirsiniz.
• Sıcak kompres: Sıcak kompres uygulamak, ağrıyı hafifletmeye ve süt akışını artırmaya yardımcı olabilir. Duşta ılık su ile masaj yapabilir veya sıcak su torbası kullanabilirsiniz.
• Soğuk kompres: Şişliği azaltmak için soğuk kompres uygulayabilirsiniz. Buz torbasını havluya sararak memenize uygulayın.
• Dinlenme: Vücudunuzun enfeksiyonla savaşabilmesi için bol bol dinlenin.

3. Emzirmeye Devam Etme:

• Emziren anneler genellikle mastit olsa bile emzirmeye devam edebilirler. Emzirme, memelerin boşaltılmasına ve enfeksiyonun yayılmasını önlemeye yardımcı olur.
• Bebeğiniz emmekte zorlanıyorsa, emzirme pozisyonunuzu değiştirmeyi deneyin veya bir emzirme danışmanından yardım alın.

4. Diğer Öneriler:

• Bol sıvı tüketimi: Bol su içmek, vücudun sıvı dengesini korumasına ve enfeksiyonla savaşmasına yardımcı olur.
• Destekleyici sütyen: Rahat ve destekleyici bir sütyen giyin. Sıkı sütyenler süt kanallarına baskı yaparak mastiti kötüleştirebilir.
• Sağlıklı beslenme: Bağışıklık sisteminizi güçlendirmek için sağlıklı ve dengeli beslenin.

Granülomatöz mastit, memenin nadir görülen, iyi huylu (kanserli olmayan) ve kronik bir inflamatuar (iltihabi) hastalığıdır. "İdiyopatik granülomatöz mastit" olarak da adlandırılır, çünkü kesin nedeni bilinmemektedir. Genellikle doğurganlık çağındaki kadınlarda, özellikle de yakın zamanda doğum yapmış veya emzirmiş olanlarda görülür.

Belirtileri:

• Memede sertlik veya kitle: Genellikle ağrılı ve tek taraflı bir kitle hissedilir.
• Memede ağrı ve hassasiyet: Dokunmaya karşı hassasiyet ve ağrı olabilir.
• Ciltte kızarıklık ve şişlik: Meme cildinde kızarıklık, şişlik ve ısı artışı görülebilir.
• Meme başında değişiklikler: Meme başında çekilme, düzleşme veya akıntı olabilir.
• Koltuk altı lenf bezlerinde şişlik: Koltuk altında bulunan lenf bezleri büyüyebilir.
• Apse oluşumu: Nadiren de olsa memede apse (irin birikmesi) gelişebilir.
• Sistemik belirtiler: Yorgunluk, halsizlik ve ateş gibi genel belirtiler görülebilir.

Nedenleri:

Granülomatöz mastitin kesin nedeni bilinmemekle birlikte, bazı faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir:

• Otoimmün reaksiyon: Vücudun kendi meme dokusuna karşı bir bağışıklık reaksiyonu geliştirebileceği düşünülmektedir.
• Hormonal faktörler: Doğum kontrol hapları veya hormon replasman tedavisi kullanımı gibi hormonal faktörlerin rol oynayabileceği düşünülmektedir.
• Enfeksiyonlar: Bazı bakteriyel veya viral enfeksiyonlar, granülomatöz mastite zemin hazırlayabilir.
• Süt kanallarında tıkanıklık: Süt kanallarında tıkanıklık veya süt birikimi, iltihaplanmaya yol açabilir.
• Genetik yatkınlık: Bazı kişilerde genetik olarak granülomatöz mastite yatkınlık olabilir.

Emzirme dışı mastit, emzirmeyen kadınlarda ve erkeklerde görülen meme dokusunun iltihaplanmasıdır. Bu durum, emziren kadınlarda görülen mastite göre daha nadirdir ve farklı nedenlere bağlı olabilir.

Emzirme dışı mastitin nedenleri:

• Meme kanalı tıkanıklığı: Meme kanallarının tıkanması, süt birikmesine ve enfeksiyona yol açabilir. Bu durum, özellikle menopoz dönemindeki kadınlarda daha sık görülür.
• Enfeksiyonlar: Bakteriler, meme ucundaki çatlaklardan veya yaralardan meme dokusuna girerek enfeksiyona neden olabilir.
• Periduktal mastit: Meme ucu çevresindeki kanalların iltihaplanmasıdır ve genellikle sigara içen kadınlarda görülür. Sigara dumanındaki toksinler, meme kanallarını tahriş ederek iltihaplanmaya neden olabilir.
• Granülomatöz mastit: Nadir görülen bir mastit türüdür ve genellikle otoimmün hastalıklarla ilişkilidir.
• Travmatik yaralanmalar: Meme dokusuna alınan darbeler veya yaralanmalar, mastite neden olabilir.
• Cilt enfeksiyonları: Meme cildindeki enfeksiyonlar, meme dokusuna yayılarak mastite neden olabilir.
• Meme implantları: Meme implantları, enfeksiyon riskini artırabilir.

Mastit şüphesiyle başvurmanız gereken doktorlar şunlardır:

Genel Cerrahi Uzmanı:

Genel cerrahi uzmanları, meme dokusu ve meme hastalıkları konusunda uzmanlığa sahiptirler. Mastitin teşhis ve tedavisinde önemli rol oynarlar. Özellikle apse gibi cerrahi müdahale gerektiren durumlarda genel cerrahi uzmanına başvurmanız gerekebilir.

Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı:

Emziren kadınlarda mastit sık görüldüğünden, kadın hastalıkları ve doğum uzmanları da mastit konusunda deneyimlidirler. Emzirme ile ilgili sorunlar yaşıyorsanız ve mastit şüpheniz varsa, kadın hastalıkları ve doğum uzmanınıza da başvurabilirsiniz.

Meme Hastalıkları Uzmanı:

Bazı hastanelerde meme hastalıkları konusunda uzmanlaşmış doktorlar bulunur. Bu uzmanlar, mastit dahil olmak üzere meme ile ilgili tüm hastalıkların teşhis ve tedavisinde deneyimlidirler.

Mastit belirtileri yaşıyorsanız, vakit kaybetmeden bir doktora başvurmanız önemlidir. Erken teşhis ve tedavi, komplikasyonları önlemek ve hızlı bir şekilde iyileşmenizi sağlamak için önemlidir.

A life Sağlık Grubu Olarak Mastit Tedavisinde Uzman Hekimlerimiz ve Meme Sağlığı Merkezimiz ile Hizmetinizdeyiz.