Plörezi​

Plörezi, akciğerleri çevreleyen zar tabakasının (plevra) iltihaplanmasıdır. Zatülcenp olarak da bilinen bu durum, genellikle öksürük, nefes darlığı ve göğüs ağrısı gibi belirtilerle kendini gösterir. Plörezi, çoğu zaman altta yatan bir hastalığın sonucu olarak gelişir ve bu nedenle erken teşhis ve tedavi önemlidir.

A Life Sağlık Grubu olarak hazırladığımız bu kapsamlı rehberde, plöreziyi derinlemesine ele alacağız. Plörezi nedir, neden olur, belirtileri nelerdir, nasıl teşhis edilir, tedavi seçenekleri nelerdir ve plörezi ile yaşam gibi konularda detaylı bilgi edinerek bu rahatsızlık hakkında farkındalık kazanabilirsiniz.

Plörezi, akciğerleri ve göğüs boşluğunun iç yüzeyini kaplayan ince zar tabakası olan plevranın iltihaplanmasıdır. Plevra, iki tabakadan oluşur: akciğerleri kaplayan visseral plevra ve göğüs boşluğunun iç yüzeyini kaplayan parietal plevra. Bu iki tabaka arasında plevra boşluğu adı verilen bir boşluk bulunur ve bu boşlukta normalde az miktarda sıvı bulunur. Bu sıvı, akciğerlerin hareketlerini kolaylaştırır ve sürtünmeyi önler.

Plörezi belirtileri, altta yatan nedene ve iltihaplanmanın şiddetine bağlı olarak değişebilir. En yaygın belirtiler şunlardır:

• Göğüs ağrısı: Plörezi ağrısı, genellikle keskin ve bıçak saplanır tarzda bir ağrıdır. Derin nefes almak, öksürmek, hapşırmak veya hareket etmekle artabilir. Ağrı, genellikle iltihaplı olan akciğer tarafında hissedilir, ancak sırta veya omuza da yayılabilir.
• Öksürük: Kuru ve tahriş edici bir öksürük olabilir. Öksürmek, ağrıyı artırdığı için kişi öksürmekten kaçınabilir.
• Nefes darlığı: Plevra boşluğunda sıvı birikmesi (plevral efüzyon) akciğerlere baskı yaparak nefes darlığına neden olabilir.
• Hızlı ve yüzeysel solunum: Ağrı nedeniyle kişi derin nefes alamayabilir ve hızlı ve yüzeysel nefes alabilir.
• Ateş: Enfeksiyona bağlı olarak ateş yükselmesi görülebilir.
• Titreme
• Halsizlik ve yorgunluk
• İştahsızlık
• Kilo kaybı

Plörezi, çoğu zaman altta yatan bir hastalığın sonucu olarak gelişir. Plöreziye neden olabilecek hastalıklar şunlardır:

• Viral enfeksiyonlar: Grip, COVID-19 gibi viral enfeksiyonlar plöreziye neden olabilir.
• Bakteriyel enfeksiyonlar: Pnömoni (zatürre), tüberküloz gibi bakteriyel enfeksiyonlar plöreziye neden olabilir.
• Mantar enfeksiyonları: Nadir durumlarda, mantar enfeksiyonları da plöreziye neden olabilir.
• Akciğer embolisi: Akciğerdeki bir atardamarın kan pıhtısı ile tıkanması durumudur.
• Pnömotoraks: Akciğer zarları arasında hava birikmesi sonucu akciğerin çökmesi durumudur.
• Otoimmün hastalıklar: Romatoid artrit, lupus gibi otoimmün hastalıklar plöreziye neden olabilir.
• Kanser: Akciğer kanseri, meme kanseri gibi kanserler plevraya yayılarak plöreziye neden olabilir.
• Göğüs travması: Kaburga kırığı, bıçaklanma gibi göğüs travmaları plöreziye neden olabilir.
• Diğer nedenler: Asbest maruziyeti, bazı ilaçlar ve radyasyon tedavisi gibi faktörler de plöreziye neden olabilir.

Plörezi tanısı koymak için doktorunuz aşağıdaki testleri isteyebilir:

• Fizik muayene: Steteskopla akciğerlerinizi dinleyerek plevral sürtünme sesini kontrol edebilir.
• Göğüs röntgeni: Akciğerlerinizin ve plevra boşluğunun görüntüsünü elde etmek için göğüs röntgeni çekilebilir.
• Bilgisayarlı tomografi (BT): Akciğerlerinizin ve plevra boşluğunun daha detaylı görüntülerini elde etmek için BT çekilebilir.
• Ultrason: Plevra boşluğunda sıvı birikimini (plevral efüzyon) görüntülemek ve miktarını ölçmek için ultrason yapılabilir.
• Torasentez: Plevra boşluğundan sıvı örneği alınarak laboratuvarda incelenmesi işlemidir. Bu test, plöreziye neden olan etkeni belirlemeye yardımcı olabilir.
• Plevra biyopsisi: Plevradan doku örneği alınarak mikroskop altında incelenmesi işlemidir. Bu test, kanser veya diğer hastalıkları dışlamak için yapılabilir.
• Kan testleri: Enfeksiyon, iltihap veya diğer durumları dışlamak için kan testleri yapılabilir.

Plörezi tedavisi, altta yatan nedene yönelik olarak yapılır. Tedavi seçenekleri şunlardır:

• İlaç tedavisi:
  • Antibiyotikler: Bakteriyel enfeksiyonları tedavi etmek için antibiyotikler kullanılabilir.
  • Antiviral ilaçlar: Viral enfeksiyonları tedavi etmek için antiviral ilaçlar kullanılabilir.
  • Antifungal ilaçlar: Mantar enfeksiyonlarını tedavi etmek için antifungal ilaçlar kullanılabilir.
  • Ağrı kesiciler: Ağrıyı hafifletmek için ağrı kesiciler (ibuprofen, parasetamol gibi) kullanılabilir.
  • Steroidler: İltihabı azaltmak için steroidler kullanılabilir.
• Torasentez: Plevra boşluğunda biriken sıvıyı boşaltmak için torasentez işlemi uygulanabilir.
• Göğüs tüpü: Plevra boşluğunda biriken hava veya sıvıyı boşaltmak için göğüs tüpü yerleştirilebilir.
• Cerrahi: Nadir durumlarda, plöreziye neden olan altta yatan durumu tedavi etmek için cerrahi müdahale gerekebilir.
• Oksijen tedavisi: Nefes darlığı çeken hastalara oksijen tedavisi uygulanabilir.

Plörezi olan kişiler, aşağıdaki önerilere uyarak semptom larını yönetebilir ve iyileşme sürecini hızlandırabilirler:

• Dinlenme: Vücudunuzun iyileşmesi için bol bol dinlenin.
• Bol sıvı tüketin: Mukusu inceltmek ve öksürüğü kolaylaştırmak için bol sıvı tüketin.
• Sigara içmeyin: Sigara içmek, akciğerlerinizi tahriş eder ve iyileşme sürecini yavaşlatır.
• Ağrıyı yönetin: Ağrı kesiciler ve sıcak veya soğuk kompres uygulayarak ağrınızı kontrol altında tutun.
• Solunum egzersizleri yapın: Doktorunuzun önerdiği şekilde solunum egzersizleri yapın.
• Destek gruplarına katılın: Plörezi ile yaşayan diğer insanlarla iletişim kurmak ve deneyimlerinizi paylaşmak size destek olabilir.

Akciğer zarı iltihabı, tıp dilinde plörezi olarak adlandırılır ve akciğerleri ve göğüs boşluğunun iç yüzeyini kaplayan ince zar tabakası olan plevranın iltihaplanması durumudur.

Plevra, iki tabakadan oluşur: akciğerleri saran visseral plevra ve göğüs boşluğunun iç yüzeyini saran parietal plevra. Bu iki tabaka arasında plevra boşluğu adı verilen bir boşluk bulunur ve bu boşlukta normalde az miktarda sıvı bulunur. Bu sıvı, akciğerlerin hareketlerini kolaylaştırır ve sürtünmeyi önler.

Plörezi olduğunda, bu iki zar tabakası iltihaplanır ve birbirine sürtünerek ağrıya neden olur. Ayrıca, plevra boşluğunda sıvı birikmesi (plevral efüzyon) veya irin birikmesi (ampiyem) de görülebilir.

• Göğüs ağrısı: En sık görülen belirtidir. Genellikle keskin ve bıçak saplanır tarzda bir ağrıdır ve derin nefes almak, öksürmek, hapşırmak veya hareket etmekle artar.
• Öksürük: Kuru ve tahriş edici bir öksürük olabilir.
• Nefes darlığı: Plevra boşluğunda sıvı birikmesi, akciğerlere baskı yaparak nefes darlığına neden olabilir.
• Hızlı ve yüzeysel solunum: Ağrı nedeniyle kişi derin nefes alamayabilir.
• Ateş: Enfeksiyona bağlı olarak ateş yükselmesi görülebilir.
• Titreme
• Halsizlik ve yorgunluk
• İştahsızlık

Plörezi, çoğu zaman altta yatan bir hastalığın sonucu olarak gelişir. Bunlar arasında:

• Viral enfeksiyonlar: Grip, COVID-19 gibi
• Bakteriyel enfeksiyonlar: Pnömoni (zatürre), tüberküloz gibi
• Mantar enfeksiyonları
• Akciğer embolisi: Akciğerdeki bir atardamarın kan pıhtısı ile tıkanması
• Pnömotoraks: Akciğer zarları arasında hava birikmesi
• Otoimmün hastalıklar: Romatoid artrit, lupus gibi
• Kanser: Akciğer kanseri, meme kanseri gibi
• Göğüs travması: Kaburga kırığı, bıçaklanma gibi
• Diğer nedenler: Asbest maruziyeti, bazı ilaçlar ve radyasyon tedavisi gibi

Plörezi tedavisi, altta yatan nedene yönelik olarak yapılır ve şunları içerebilir:

• İlaç tedavisi: Antibiyotikler, antiviral ilaçlar, antifungal ilaçlar, ağrı kesiciler, steroidler
• Torasentez: Plevra boşluğunda biriken sıvıyı boşaltmak için.
• Göğüs tüpü: Plevra boşluğunda biriken hava veya sıvıyı boşaltmak için.
• Cerrahi: Nadir durumlarda, plöreziye neden olan altta yatan durumu tedavi etmek için.
• Oksijen tedavisi: Nefes darlığı çeken hastalara.

A Life Sağlık Grubu olarak, akciğer zarı iltihabı (plörezi) tanısı ve tedavisinde size en iyi sağlık hizmetini sunmaktayız. Detaylı bilgi ve randevu için bizimle iletişime geçebilirsiniz.

Zatülcenp, akciğerleri çevreleyen zar tabakasının (plevra) iltihaplanması anlamına gelir. Tıp dilinde plörezi olarak adlandırılan bu durum, genellikle öksürük, nefes darlığı ve göğüs ağrısı gibi belirtilerle kendini gösterir. Zatülcenp, çoğunlukla altta yatan bir hastalığın sonucu olarak gelişir ve bu nedenle erken teşhis ve tedavi önemlidir.