Gastroparezi Nedir?

Gastroparezi, midenin normal sindirim sürecini tamamlayamadığı bir durumdur. Yunanca "mide felci" anlamına gelen gastroparezi, midenin kasılmalarının azalması veya durması sonucu yiyeceklerin ince bağırsağa yeterince hızlı ilerleyememesidir. Bu durum, sindirim sorunlarına, besin emiliminde azalmaya ve yaşam kalitesinde düşüşe neden olabilir.

Bu kapsamlı rehberde, gastroparezi hakkında bilmeniz gereken her şeyi bulacaksınız. Hastalığın nedenleri, belirtileri, teşhisi, tedavi yöntemleri ve gastroparezi ile yaşamayı kolaylaştıracak ipuçları gibi konuları ele alacağız.

Gastroparezi, mide boşalmasının yavaşlamasıyla karakterize bir sindirim bozukluğudur. Farklı nedenlere ve etkilenen sinir sistemine bağlı olarak çeşitli gastroparezi türleri vardır:

1. Diyabetik Gastroparezi:

• En sık görülen gastroparezi türüdür.
• Uzun süreli ve kontrolsüz diyabet, vagus sinirine zarar vererek mide kasılmalarını bozar.
• Kan şekeri kontrolünün zorlaşması, diyabetik gastroparezinin önemli bir belirtisidir.

2. İdiopatik Gastroparezi:

• Sebebi bilinmeyen gastroparezi türüdür.
• Genellikle genç kadınlarda görülür.
• Belirtiler yavaş yavaş ortaya çıkar ve zamanla kötüleşebilir.

3. Postoperatif Gastroparezi:

• Mide veya yemek borusu ameliyatları sonrası gelişen gastroparezi türüdür.
• Ameliyat sırasında vagus sinirine zarar verilmesi veya midenin yapısının bozulması sonucu ortaya çıkabilir.

4. Postviral Gastroparezi:

• Viral bir enfeksiyon sonrası gelişen gastroparezi türüdür.
• Enfeksiyon, mide kaslarının geçici olarak felç olmasına neden olabilir.
• Belirtiler genellikle geçicidir ve zamanla düzelir.

5. Nörolojik Gastroparezi:

• Parkinson hastalığı, multipl skleroz gibi nörolojik hastalıklar, sinir sistemi hasarına neden olarak gastropareziye yol açabilir.
• Bu tür gastroparezide, sindirim sistemi semptomlarına ek olarak nörolojik belirtiler de görülebilir.

6. İlaç Kaynaklı Gastroparezi:

• Bazı ilaçlar (antidepresanlar, opioidler, kalsiyum kanal blokerleri gibi) mide boşalmasını yavaşlatarak gastropareziye neden olabilir.
• İlaç kullanımına bağlı gastroparezi, genellikle ilacın kesilmesiyle düzelir.

Gastroparezi türleri arasındaki farklar, genellikle altta yatan nedene ve belirtilerin şiddetine bağlıdır. Tedavi yaklaşımı da gastroparezi türüne göre değişiklik gösterebilir.

Gastroparezinin kesin nedeni her zaman belirlenemese de, en yaygın nedenlerden biri vagus siniri hasarıdır. Vagus siniri, beyinden mideye sinyaller göndererek mide kasılmalarını ve sindirim sürecini kontrol eder. Diyabet, ameliyatlar veya enfeksiyonlar gibi faktörler vagus sinirine zarar verebilir ve gastropareziye yol açabilir.

Diğer olası nedenler şunlardır:

• Diyabet: Özellikle uzun süreli ve kontrolsüz diyabet, sinir hasarına (nöropati) neden olarak gastropareziye yol açabilir.
• Ameliyatlar: Mide veya yemek borusu ameliyatları, vagus sinirine zarar verebilir veya midenin yapısını bozarak gastropareziye neden olabilir.
• Enfeksiyonlar: Viral veya bakteriyel enfeksiyonlar, mide kaslarının geçici olarak felç olmasına ve gastropareziye yol açabilir.
• Bağ dokusu hastalıkları: Skleroderma ve amiloidoz gibi bağ dokusu hastalıkları, midenin yapısını ve fonksiyonunu etkileyerek gastropareziye neden olabilir.
• Parkinson hastalığı ve multipl skleroz: Bu nörolojik hastalıklar, sinir sistemi hasarına neden olarak gastropareziye yol açabilir.
• Hipotiroidizm: Tiroid hormonunun eksikliği, metabolizmayı yavaşlatarak gastropareziye katkıda bulunabilir.
• Bazı ilaçlar: Antidepresanlar, opioidler ve kalsiyum kanal blokerleri gibi bazı ilaçlar, mide boşalmasını yavaşlatabilir.

Gastroparezinin belirtileri kişiden kişiye değişebilir ve hafiften şiddetliye kadar değişebilir. En yaygın belirtiler şunlardır:

• Mide bulantısı ve kusma: Özellikle yemeklerden sonra ortaya çıkabilir. Kusmukta sindirilmemiş yiyecekler bulunabilir.
• Erken doyma hissi: Az miktarda yemek yedikten sonra bile tokluk hissi.
• Şişkinlik: Karın bölgesinde şişkinlik ve rahatsızlık hissi.
• Karın ağrısı: Üst karın bölgesinde ağrı.
• İştahsızlık: Yemek yeme isteğinin azalması.
• Kilo kaybı: Sindirim ve besin emiliminin bozulması nedeniyle kilo kaybı.
• Reflü: Mide asidinin yemek borusuna geri kaçması.
• Kan şekeri dalgalanmaları: Özellikle diyabetlilerde kan şekerinin kontrol altına alınmasını zorlaştırabilir.

Gastroparezi teşhisi, genellikle tıbbi öykü, fizik muayene ve bazı testler ile konulur. Doktorunuz, belirtilerinizi değerlendirecek ve diğer olası nedenleri ekarte etmek için ek testler isteyebilir.

Gastropareziyi teşhis etmek için kullanılan testler şunlardır:

• Mide boşalma çalışması: Bu test, midenin yiyecekleri ne kadar hızlı boşalttığını ölçer. Radyoaktif bir madde içeren bir öğün yedikten sonra, midedeki yiyeceklerin boşalma hızı özel bir kamera ile izlenir.
• Üst endoskopi: Ucunda kamera bulunan ince, esnek bir tüp olan endoskop, ağızdan girilerek yemek borusu, mide ve onikiparmak bağırsağını inceler.
• Biyopsi: Endoskopi sırasında şüpheli dokulardan örnek (biyopsi) alınabilir ve laboratuvarda incelenebilir.
• Mide motilite çalışmaları: Bu testler, midenin elektriksel aktivitesini ve kasılmalarını ölçer.
• Kan testleri: Diyabet, tiroid hastalıkları ve diğer durumları ekarte etmek için kan testleri yapılabilir.

Gastroparezi tedavisi, altta yatan nedene ve belirtilerin şiddetine bağlı olarak değişir. Tedavinin amacı, semptom kontrolünü sağlamak, mide boşalmasını hızlandırmak ve beslenme durumunu iyileştirmektir.

Tedavi seçenekleri şunlardır:

• Yaşam Tarzı Değişiklikleri:
  • Küçük ve sık öğünler: Büyük öğünler yerine, gün boyunca küçük ve sık öğünler yemek, midenin daha kolay boşalmasını sağlar.
  • Sindirimi kolay yiyecekler: Yağlı, lifli ve baharatlı yiyeceklerden kaçının. Püreler, çorbalar, yoğurt, haşlanmış sebzeler gibi sindirimi kolay yiyecekler tercih edin.
  • Bol su için: Susuz kalmak, gastroparezi belirtilerini kötüleştirebilir.
  • Düzenli egzersiz: Hafif egzersizler, sindirimi iyileştirmeye yardımcı olabilir.
  • Sigara ve alkolü bırakın: Sigara ve alkol, mide boşalmasını yavaşlatabilir.
• İlaç Tedavisi:
  • Mide bulantısı ve kusma ilaçları: Metoklopramid ve domperidon gibi ilaçlar, mide bulantısını ve kusmayı azaltmaya yardımcı olabilir.
  • Mide boşalmasını hızlandıran ilaçlar: Eritromisin ve metoklopramid gibi ilaçlar, mide kasılmalarını uyararak mide boşalmasını hızlandırabilir.
  • Diğer ilaçlar: Reflü, kabızlık ve diğer sindirim sorunlarını tedavi etmek için ilaçlar kullanılabilir.
• Beslenme Desteği:
  • Diyetisyen desteği: Bir diyetisyen, gastroparezi dostu bir beslenme planı oluşturmanıza yardımcı olabilir.
  • Enteral beslenme: Ağızdan beslenme mümkün değilse, burundan mideye veya ince bağırsağa yerleştirilen bir tüp aracılığıyla beslenme (enteral beslenme) gerekebilir.
  • Parenteral beslenme: Nadir durumlarda, damar yoluyla beslenme (parenteral beslenme) gerekebilir.
• Cerrahi:
  • Gastrik pacing: Bazı durumlarda, mide kasılmalarını uyarmak için mideye bir cihaz (gastrik pacemaker) yerleştirilebilir.
  • Piloroplasti: Midenin çıkış bölgesindeki darlığı genişletmek için yapılan bir ameliyattır.

Gastroparezi, kronik bir durum olabilir ve yaşam tarzı değişiklikleri gerektirebilir. Belirtilerinizi yönetmek ve yaşam kalitenizi artırmak için şunları yapabilirsiniz:

• Doktorunuzun önerilerine uyun.
• Düzenli olarak kontrole gidin.
• İlaçlarınızı düzenli olarak kullanın.
• Sağlıklı bir beslenme planı uygulayın.
• Stres yönetimi tekniklerini öğrenin.
• Destek gruplarına katılın.

Gastroparezi, zorlu bir durum olabilir, ancak doğru tedavi ve yaşam tarzı değişiklikleri ile yönetilebilir. Unutmayın, yalnız değilsiniz ve destek alabileceğiniz birçok kaynak var.

A Life olarak, gastroparezi tedavisinde hastalarımıza bütüncül bir yaklaşım sunuyoruz. Gastroparezinin karmaşık doğasını anlıyor ve bu nedenle gastroenteroloji, iç hastalıkları ve diyetisyenlik bölümlerimiz birlikte çalışarak her hasta için en uygun tedavi planını oluşturuyor.

A Life'ta gastroparezi tedavisi için sunduğumuz hizmetler:

Kapsamlı Değerlendirme:

Gastroparezi tanısını doğrulamak ve altta yatan nedenleri belirlemek için bir dizi test ve değerlendirme yöntemi kullanıyoruz:

• Detaylı tıbbi öykü ve fizik muayene: Hastalarımızla birebir görüşmeler yaparak şikayetlerini, tıbbi geçmişlerini ve yaşam tarzlarını detaylı bir şekilde değerlendiriyoruz.
• Endoskopi: Yemek borusu, mide ve onikiparmak bağırsağını görüntülemek ve doku örnekleri almak için endoskopi işlemi uyguluyoruz.
• Mide boşalma çalışması: Midenin yiyecekleri boşaltma hızını ölçerek gastroparezinin şiddetini belirliyoruz.
• Mide motilite çalışmaları: Midenin elektriksel aktivitesini ve kasılmalarını değerlendirerek gastroparezinin nedenini anlamaya çalışıyoruz.
• Kan testleri: Diyabet, tiroid hastalıkları gibi altta yatan nedenleri araştırmak için gerekli kan testlerini yapıyoruz.
• Görüntüleme yöntemleri: Gerektiğinde, mide ve bağırsakların yapısını ve hareketliliğini değerlendirmek için ultrason, BT veya MR gibi görüntüleme yöntemlerini kullanıyoruz.

Kişiselleştirilmiş Tedavi:

Her hastanın ihtiyaçlarına göre özelleştirilmiş tedavi planları oluşturuyoruz:

• İlaç tedavisi:
  • Mide bulantısı ve kusmayı azaltan ilaçlar (antiemetikler)
  • Mide boşalmasını hızlandıran ilaçlar (prokinetikler)
  • Reflü, kabızlık ve diğer sindirim sorunlarını tedavi eden ilaçlar
• Beslenme desteği:
  • Diyetisyen desteği: Uzman diyetisyenlerimiz, hastalarımızın gastropareziye uygun bir beslenme planı oluşturmasına yardımcı oluyor. Bu plan, küçük ve sık öğünler, sindirimi kolay yiyecekler ve yeterli sıvı alımını içerebilir.
• Yaşam tarzı değişiklikleri:
  • Stres yönetimi teknikleri
  • Düzenli egzersiz
  • Sigara ve alkolden kaçınma
• Psikolojik destek: Gastroparezi, hastaların yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilen bir durumdur. Bu nedenle, hastalarımıza psikolojik destek sağlayarak hastalıkla başa çıkmalarına yardımcı oluyoruz.

A Life'ta Gastroparezi Tedavisinin Avantajları:

• Deneyimli gastroenterologlar: Gastroparezi tanısı ve tedavisinde uzmanlaşmış deneyimli gastroenterologlar tarafından hizmet veriyoruz.
• Multidisipliner yaklaşım: Gastroenteroloji, iç hastalıkları ve diyetisyenlik bölümlerimizin iş birliği ile hastalarımıza bütüncül bir tedavi sunuyoruz.
• Modern tanı ve tedavi yöntemleri: Son teknoloji cihazlar ve modern tedavi yöntemleri kullanıyoruz.
• Hasta odaklı yaklaşım: Hastalarımızın ihtiyaçlarını ve beklentilerini ön planda tutuyoruz.

A Life olarak, gastroparezi hastalarına en iyi sağlık hizmetini sunmak ve yaşam kalitelerini artırmak için çalışıyoruz. Gastroparezi veya diğer sindirim sistemi sorunları hakkında daha fazla bilgi edinmek ve A Life'ta tedavi olmak için web sitemizi ziyaret edebilir veya iletişim numaralarımızdan bize ulaşabilirsiniz.