Lütfen size ulaşabilmek için aşağıdaki alanları doldurunuz
COVID-19, SARS-CoV-2 virüsünün neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. İlk olarak 2019 yılının sonlarında Çin'in Wuhan kentinde ortaya çıkmış ve hızla tüm dünyaya yayılarak bir pandemiye dönüşmüştür. COVID-19, solunum yollarını etkiler ve hafiften ağıra kadar değişen semptomlara neden olabilir. Bazı kişilerde hiçbir belirti görülmezken, bazılarında ise ciddi hastalık ve hatta ölümle sonuçlanabilir. A Life Sağlık Grubu olarak hazırladığımız bu kapsamlı rehberde, COVID-19 belirtilerini detaylı bir şekilde ele alacak, varyantlara göre farklılıkları, hastalıktan korunma yollarını ve A Life Sağlık Grubu'nun sunduğu hizmetleri anlatacağız.
Aralık 2019'da Çin'in Wuhan kentinde başlayarak tüm dünyayı etkisi altına alan ve bir pandemiye dönüşen COVID-19, SARS-CoV-2 virüsünün neden olduğu oldukça bulaşıcı bir solunum yolu hastalığıdır. Hafif semptomlardan ölümcül sonuçlara kadar geniş bir yelpazede sağlık sorunlarına yol açabilen bu virüs, solunum damlacıkları ve kontamine yüzeyler aracılığıyla kişiden kişiye kolayca bulaşır.
Hastalığın en yaygın belirtileri arasında ateş, öksürük, yorgunluk ve nefes darlığı bulunurken, bazı kişilerde tat ve koku kaybı, kas ağrıları ve sindirim sorunları gibi farklı semptomlar da görülebilir. COVID-19'dan korunmanın en etkili yolları arasında aşılanma, sosyal mesafe, maske kullanımı ve el hijyeni yer alırken, semptom gösteren kişilerin evde izole olması ve bir sağlık kuruluşuna başvurması büyük önem taşımaktadır. Hafif vakalarda destekleyici tedavi yeterli olurken, ağır vakalarda hastane yatışı ve ek tedaviler gerekebilir. Unutulmamalıdır ki, COVID-19 bazı kişilerde uzun süreli sağlık sorunlarına yol açabilmekte, bu nedenle korunma önlemlerine titizlikle uyulması gerekmektedir.
Koronavirüs (COVID-19), geniş bir solunum yolu virüsü ailesine mensup, özellikle SARS-CoV-2 virüsünün neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. Grip ve soğuk algınlığı gibi diğer solunum yolu hastalıklarıyla benzer belirtiler gösterse de, özellikle kronik hastalıkları olan kişilerde çok daha ağır seyredebilmektedir. Bulaşma, enfekte bir kişinin öksürmesi, hapşırması, konuşması, şarkı söylemesi veya nefes alması sırasında havaya saçılan küçük sıvı parçacıkları aracılığıyla gerçekleşir. Bu parçacıklar, solunum damlacıklarından aerosol adı verilen daha küçük ve havada asılı kalabilen partiküllere kadar farklı boyutlarda olabilir. Solunum hijyeni kurallarına uymak, özellikle bükülmüş dirseğe öksürmek veya hapşırmak, hastalığın yayılmasını önlemede kritik öneme sahiptir. Ayrıca, kendinizi iyi hissetmiyorsanız evde kalarak izolasyon uygulamak ve maske kullanmak, virüsün diğer insanlara bulaşmasını engellemeye yardımcı olur. Özellikle izolasyon, semptomlar başladığı andan itibaren hastalığın yayılmasını kontrol altına almada en etkili yöntemlerden biridir.
SARS-CoV-2 virüsü, sürekli mutasyon geçirerek çok sayıda varyantın ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Bu varyantlar, genellikle Omicron varyantının soyundan türemektedir. İşte dikkate değer ve yaygınlık gösteren bazı COVID-19 varyantları:
Omicron varyantı, COVID-19'a neden olan SARS-CoV-2 virüsünün 2021 yılının sonlarına doğru tespit edilen, son derece bulaşıcı bir mutasyonudur. Özellikle spike proteininde gözlenen çok sayıda mutasyon, bu varyantın hızla yayılmasına ve bağışıklık sisteminden kaçmasına neden olmuştur. Omicron enfeksiyonları genellikle daha hafif semptomlarla seyreder; en sık görülen belirtiler arasında boğaz ağrısı, burun akıntısı, yorgunluk ve baş ağrısı yer alır. Ancak, özellikle aşısız ve risk grubundaki kişilerde daha ciddi sonuçlar doğurabilir. Mevcut COVID-19 aşıları, Omicron varyantına karşı koruma sağlamaya devam etse de, koruma seviyesi önceki varyantlara göre azalmıştır. Bu nedenle, takviye dozları ve diğer korunma önlemleri büyük önem taşımaktadır. Omicron, pandeminin seyrini önemli ölçüde etkileyerek, virüsün sürekli evrimleşme potansiyelini bir kez daha gözler önüne sermiştir.
Delta varyantı (B.1.617.2), COVID-19'a neden olan SARS-CoV-2 virüsünün mutasyona uğramış bir versiyonudur. İlk olarak Ekim 2020'de Hindistan'da tespit edilen bu varyant, diğer varyantlara göre daha bulaşıcı ve daha hızlı yayılma özelliği göstermiştir. Delta varyantı, dünya genelinde hızla yayılarak birçok ülkede baskın hale gelmiş ve COVID-19 vakalarında önemli bir artışa neden olmuştur.
Eris varyantı, COVID-19'a neden olan SARS-CoV-2 virüsünün Omicron soyundan gelen bir alt varyantıdır. Resmi olarak EG.5.1 olarak adlandırılan Eris, ilk olarak 2023 yılının başlarında tespit edilmiştir ve hızla yayılma eğilimi göstermiştir. Omicron'un bir alt varyantı olarak, benzer semptomlara sahip olsa da, artan bulaşıcılığı ile dikkat çekmektedir. Eris varyantının en yaygın belirtileri arasında burun akıntısı, öksürük, boğaz ağrısı, ateş ve yorgunluk yer alır. Çoğu vakada hafif seyretse de, özellikle bağışıklık sistemi zayıf olanlar ve yaşlılar için risk oluşturmaya devam etmektedir. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından yakından izlenen bu varyant, mevcut aşıların hala koruma sağladığı ancak takviye dozlarının özellikle risk grupları için önemli olduğu vurgulanmaktadır. Eris varyantının yayılması, virüsün sürekli evrimleştiğini ve dikkatli olunması gerektiğini hatırlatmaktadır.
Pirola varyantı, COVID-19'a neden olan SARS-CoV-2 virüsünün Omicron soyundan türeyen, özellikle BA.2.86 olarak adlandırılan bir alt varyantıdır. Bu varyant, diğer Omicron alt varyantlarına göre daha fazla mutasyona sahip olmasıyla dikkat çekmektedir. Bu durum, Pirola'nın daha bulaşıcı olabileceği ve bağışıklık sisteminden daha kolay kaçabileceği endişelerini beraberinde getirmektedir. Pirola varyantının belirtileri genel olarak diğer Omicron varyantlarına benzemekte olup, yaygın semptomlar arasında boğaz ağrısı, burun akıntısı, öksürük, yorgunluk ve baş ağrısı bulunmaktadır. Ancak, virüsün yeni mutasyonları nedeniyle belirtilerde farklılıklar gözlemlenebilmektedir.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve diğer sağlık kuruluşları, Pirola varyantını yakından takip etmektedir ve halk sağlığı önlemlerinin önemini vurgulamaktadır. Mevcut aşıların bu varyanta karşı ne kadar etkili olduğu araştırılmakta olup, takviye dozlarının ve diğer korunma önlemlerinin önemini koruduğu ifade edilmektedir. Pirola varyantı, virüsün sürekli evrimleştiğini ve küresel sağlık açısından dikkatli olunması gerektiğini hatırlatmaktadır.
JN1 varyantı, COVID-19'a neden olan SARS-CoV-2 virüsünün Omicron soyundan türeyen, özellikle BA.2.86 alt varyantından evrimleşmiş yeni bir mutasyonudur. Bu varyant, spike proteininde meydana gelen ek mutasyonlar sayesinde daha hızlı bulaşma potansiyeline sahip olabilir ve bağışıklık sisteminden daha etkili bir şekilde kaçabilir. JN1 varyantının belirtileri, diğer Omicron varyantlarına benzer şekilde, genellikle üst solunum yolu enfeksiyonu semptomlarını içerir: burun akıntısı, boğaz ağrısı, öksürük, yorgunluk ve baş ağrısı. Ancak, virüsün mutasyonları nedeniyle belirtilerde bazı farklılıklar gözlemlenebilir. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve diğer sağlık kuruluşları, JN1 varyantını yakından takip etmektedir ve yayılma hızını, potansiyel etkilerini ve aşı etkinliğini araştırmaktadır. Mevcut COVID-19 aşılarının JN1 varyantına karşı koruma sağlamaya devam ettiği, ancak takviye dozlarının özellikle risk grupları için önemli olduğu vurgulanmaktadır. JN1 varyantı, virüsün sürekli evrimleştiğini ve halk sağlığı açısından dikkatli olunması gerektiğini bir kez daha hatırlatmaktadır.
Covid-19 XEC Varyantı, SARS-CoV-2 virüsünün Omicron soyundan türemiş, rekombinant bir varyanttır. İlk olarak Almanya'da tespit edilen bu varyant, iki farklı Omicron alt varyantının, özellikle KS.1.1 ve KP.3.3'ün birleşimiyle oluşmuştur. Rekombinant varyantlar, farklı virüs varyantlarının genetik materyallerini birleştirerek yeni bir tür oluşturması anlamına gelir. Bu durum, XEC varyantına benzersiz özellikler kazandırabilir ve potansiyel olarak daha hızlı bulaşma veya bağışıklık sisteminden kaçma yeteneğini artırabilir.
XEC varyantının belirtileri, genel olarak Omicron varyantlarının tipik semptomlarına benzerdir: öksürük, ateş, yorgunluk, boğaz ağrısı ve burun akıntısı. Ancak, virüsün rekombinant yapısı nedeniyle bazı farklılıklar gözlemlenebilir. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve diğer sağlık kuruluşları, XEC varyantını yakından izlemekte ve yayılma hızını, potansiyel etkilerini ve aşı etkinliğini araştırmaktadır. Mevcut COVID-19 aşılarının bu varyanta karşı koruma sağlamaya devam ettiği düşünülmekle birlikte, rekombinant yapısı nedeniyle ek araştırmalar gereklidir. Bu sebeple, özellikle risk grubundaki bireyler için takviye dozlarının ve diğer korunma önlemlerinin önemi vurgulanmaktadır. XEC varyantı, virüsün evrimleşme yeteneğinin bir örneği olarak kabul edilir ve küresel halk sağlığı için dikkatli olunması gerektiğini hatırlatır.
Koronavirüs (COVID-19), SARS-CoV-2 virüsünün neden olduğu, solunum yolu başta olmak üzere vücudun çeşitli sistemlerini etkileyebilen bir hastalıktır. Belirtileri kişiden kişiye ve virüsün varyantına göre değişiklik gösterebilir. Ancak, genel olarak COVID-19 belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
Önemli Notlar:
Bu bilgiler genel bilgilendirme amaçlıdır. Herhangi bir sağlık sorununuzda mutlaka bir doktora danışın.
COVID-19 belirtileri, virüse maruz kaldıktan sonraki 2 ila 14 gün içinde ortaya çıkabilir. Ancak, ortalama olarak semptomlar 5 gün içinde görülmektedir. Bazen bu süre 2 güne kadar düşebilirken, bazı durumlarda 14 güne kadar uzayabilir.
Önemli Noktalar:
COVID-19, her yaştan insanı etkileyebilse de, bazı gruplar ciddi komplikasyonlar açısından daha yüksek risk altındadır. Bu gruplar şu şekilde özetlenebilir:
Bu gruplar, COVID-19'un daha şiddetli seyretmesi ve ölüm riskinin artması açısından risk altındadır. Bu nedenle, bu kişilerin korunma önlemlerine daha sıkı uymaları, aşılarını yaptırmaları ve düzenli sağlık kontrolünden geçmeleri önemlidir.
Koronavirüs (COVID-19) teşhisi, belirtilerin değerlendirilmesi ve laboratuvar testleri ile konulur. Doktor, hastanın ateş, öksürük, nefes darlığı, tat ve koku kaybı gibi belirtilerini inceler ve hastanın öyküsünü değerlendirir. PCR testi, en güvenilir teşhis yöntemidir ve burun ile boğazdan alınan sürüntü örneği kullanılır. Antijen testleri hızlı sonuç verse de daha az hassastır ve yine burun sürüntüsü ile yapılır. Antikor testleri, geçmiş enfeksiyonu veya aşıya bağlı bağışıklığı gösterir ve kan örneği gerektirir. Akciğer röntgeni veya BT taraması, özellikle şiddetli vakalarda akciğer hasarını değerlendirmek için kullanılır. Teşhis, sadece bir sağlık profesyoneli tarafından konulmalıdır ve kişisel test kitleri güvenilir olmayabilir.
COVID-19 tedavisi, hastalığın şiddetine ve hastanın durumuna göre değişir. Hafif vakalar genellikle evde istirahat ve semptom giderici ilaçlarla tedavi edilir. Bol sıvı tüketimi ve ateş düşürücülerin kullanımı önemlidir. Şiddetli vakalarda ise hastanede tedavi gereklidir. Oksijen tedavisi ve ventilatör desteği gibi solunum destekleri uygulanabilir. Ayrıca, antiviral ilaçlar ve kortikosteroidler gibi ilaçlar da kullanılabilir. Erken teşhis ve tedavi, hastalığın seyrini olumlu yönde etkileyebilir. Aşılar, hastalığa karşı korunmada en etkili yöntemdir ve hastalığın şiddetini azaltmada önemli rol oynar. Her zaman bir sağlık profesyoneline danışarak tedaviye başlanmalıdır, kendi kendine ilaç kullanmak tehlikeli olabilir.
COVID-19 tedavisinde bitkisel tedaviler ve evde uygulanan doğal yöntemler, semptomları hafifletmeye ve bağışıklık sistemini desteklemeye yardımcı olabilir. Ancak, bu yöntemlerin tıbbi tedavinin yerini tutmadığını ve herhangi bir tedaviye başlamadan önce mutlaka bir doktora danışılması gerektiğini unutmamak önemlidir.
Bitkisel Tedaviler ve Doğal Yöntemler:
Koronavirüs'ten korunmak için önerilen önlemler, hem bireysel hem de toplumsal sağlığı korumaya yönelik kapsamlı bir yaklaşım sunmaktadır. İşte bu önlemlerin detaylı bir özeti:
Bu önlemler, COVID-19'dan korunmada ve virüsün yayılmasını önlemede önemli bir rol oynar.
Koronavirüs (COVID-19) için dünya genelinde ve Türkiye'de çeşitli aşılar geliştirilmiş ve kullanılmıştır. Yaygın olarak bilinenler arasında:
Bu aşılar, farklı teknolojiler kullanılarak üretilmiştir.
İnaktif aşılar geleneksel bir yöntemle üretilir ve buzdolabında saklanabilir. mRNA aşıları ve viral vektör aşıları ise daha yeni teknolojilerle üretilmiştir. Her aşının kendine özgü avantajları ve dezavantajları bulunmaktadır ve etkinlik oranları sürekli olarak takip edilmektedir.
COVID-19, özellikle yakın temas halindeki kişiler arasında, havada asılı kalan küçük sıvı damlacıkları aracılığıyla hızla yayılan bir hastalıktır. Enfekte olan bireylerin çoğu hafif semptomlar gösterse de, baş ağrısı, boğaz ağrısı, ateş, nefes darlığı, öksürük ve tat-koku kaybı gibi rahatsızlıklar da yaygındır. Bu belirtiler genellikle antiviral ilaçlar ve dinlenme ile kısa sürede hafifler. Ancak, özellikle yaşlı yetişkinler ve kronik sağlık sorunları olanlar için COVID-19, hastanede tedavi gerektirecek ciddi durumlara yol açabilir ve diğer hastalıklarla birleştiğinde ölümcül olabilmektedir.
COVID-19 aşısını güncel tutmak, ciddi hastalık riskini, hastanede bakım ihtiyacını ve ölüm olasılığını önemli ölçüde azaltmaya yardımcı olur. Aşıların yanı sıra, mekan havalandırması, fiziksel mesafe, uygun maske kullanımı ve hijyen kurallarına uyulması da virüsün yayılmasını önlemede kritik öneme sahiptir. Antiviral ilaçlar, viral enfeksiyonun etkisini azaltabilir ve iyileşme sürecini hızlandırabilir. Çoğu insan uzun vadeli etkiler olmadan iyileşse de, bazı bireylerde aylarca süren semptomlar görülebilir. Özellikle tat ve koku kaybının uzun süre devam ettiği vakalar yaygındır.
Covid-19 hastalığı, varyantlara göre semptomların şiddeti değişkenlik gösterebilmekle birlikte, genellikle benzer belirtilerle kendini gösterir. Yaygın covid-19 belirtileri arasında ateş, öksürük, nefes darlığı, boğaz ağrısı, burun tıkanıklığı veya burun akıntısı, tat ve koku kaybı, baş ağrısı, ishal, halsizlik ile kas ve vücut ağrıları bulunur. Özellikle tat-koku kaybı, şiddetli kas ağrıları, öksürük, nefes darlığı ve halsizlik gibi belirtiler, koronavirüsün en belirgin semptomları olarak kabul edilir. Ancak, kronik akciğer hastalığı (KOAH) veya kronik kalp hastalığına sahip bireylerde semptomlar daha şiddetli seyredebilir.
Koronavirüs, nefes darlığı, şiddetli öksürük, yüksek ateş, tat ve koku kaybı, ishal, bitkinlik, yoğun kas ve vücut ağrıları gibi belirtilerle kendini gösterirken, gripte tat ve koku kaybı ve nefes darlığı çok daha nadirdir veya hiç görülmez.
Biontech aşısının hem ilk dozdan sonra koruyuculuğun başlaması hem de bulaşmayı engelleme açısından etkili olduğuna dair araştırma sonuçları mevcuttur. Covid-19 testi pozitif olan kişilerde karantina süresi 7 gün olarak belirlenmiştir. 7. günden sonra semptomları hafiflemişse veya belirti kalmamışsa karantina sona erer. Yine hastalığın 5. gününde test yaptırılır ve sonucu negatif çıkarsa izolasyon sona erer. Covid-19 ile enfekte olmuş hastalarla temas edilmesi durumunda, covid aşılarını olmuş kişiler için karantina uygulaması yoktur, bu kişiler maske takarak tedbirli olabilirler. Aşı olmamış temaslı kişiler için de karantina süresi 7 gündür. Belirti olup olmadığını takip edilir, belirti yaşanmışsa 5. günde test yaptırılır ve sonuç negatifse karantina sona erer.
Koronavirüsün atlatılması, kişinin bağışıklığına, yaşına, cinsiyetine, altta eşlik eden hastalıklara göre değişmekle birlikte, ortalama olarak 10-14 günde iyileşir. Ancak, özellikle altta kronik hastalıkları olanlarda tamamen iyileşme süreci 3 aya, hatta bazı durumlarda 6 aya kadar sürebilir.
Hamile kadınlardaki immünolojik ve fizyolojik değişiklikler, viral enfeksiyonlara karşı daha hassas olmalarına neden olmaktadır. Bu sebeple gebe kadınların viral enfeksiyonlara karşı daha riskli grupta oldukları söylenebilir. Geçmişteki Corona virüs çeşitleri (SARS ve MERS) ile olan hastalıklarda, düşükler ve ölü doğum vakaları bildirilmiştir. Fakat şimdiki salgına neden olan Corona virüsün (COVID-19 hastalığı) gebelik üzerine etkisi konusunda yayınlanan bilimsel makalelerde enfeksiyonu kapmış anne adaylarının doğum sonrası bebeklerinde herhangi bir Corona virüse ait sağlık problemine rastlanılmamıştır.
COVID-19 pozitif anneden doğan bebeklerde olumsuz durum olarak erken doğum ve buna bağlı bebekte olabilecek riskler saptanmıştır ama uzun dönemde çocuğun sağlığına etkisi ile ilgili kesin bir bilgi yoktur. Virüs enfeksiyonu yakın temasla insandan insana damlacık yoluyla geçen veya öksürme, hapşırma ile bulaşan bir enfeksiyondur. Tek vaka serisinde COVID-19 enfeksiyonu olan annenin sütünde virüse rastlanılmamıştır. İlaç kullanmayan hastaların bebeğini emzirmesi önerilmektedir.
Bugüne kadar İngiltere suşu, Brezilya suşu ve Güney Afrika suşu gibi mutasyonlu varyantlar tespit edilmiştir. Bu varyantların %60 daha kolay yayıldığı bilinmektedir. Ancak mortalitesinin daha yüksek olduğuna dair bir veri bulunmamaktadır. Koronavirüs olan veya şüphesi taşıyan biriyle yakın temas kurduktan sonra tat-koku kaybı meydana geldiyse bu durum en belirgin covid semptomu olarak bilinir. Bunun akabinde şiddetli kas ağrıları, öksürük, nefes darlığı ve halsizlik de bu belirtiler arasında yer alır. Hem aşılanan hem de daha önce koronavirüs geçirenler tekrar yeniden covid-19 enfeksiyonuna yakalanabilirler. Varyant suşa da yakalanabilirler. Antikorları düştüğü zaman yani hastanın virüse karşı bağışıklığı tekrar zayıfladığı zaman koronavirüse yakalanabilir. Yapılan çalışmalar hastaların %80’ini en az 3-6 ay koruduğunu göstermektedir. Ardından antikorlar süratle azalmaktadır. Ancak antikor seviyeleri düşse dahi belirli bir düzeyde koruyuculuğun devam ettiğine inanılmaktadır. Mutasyonlu Covid-19 virüsü, hastalığı atlatanlara tekrar bulaşabilmektedir. Aşıdan yaklaşık 2 hafta sonra antikorlar oluşmaya başlar. Bu günden önce bulaş mümkündür ancak aşıdan 2 hafta sonra antikorlar oluşmaya başladığı için bulaş riski çok daha düşüktür. Antikorlar azalmaya başladığında bulaş riski tekrar artmaktadır. Aşı virüsün bulaşmasını ya da bir başka kişiye bulaştırılmasını önlememektedir. Bulaştığı kişide hastalığın ağır seyretmemesini sağlamaktadır.
Koronavirüs sonrası tat ve koku kaybı bazı hastalarda 4-6 hafta, bazı hastalarda 12 haftaya kadar uzamaktadır. Ancak çok az bir kısmında 6 ay kadar sürmekle beraber hastaların büyük bir çoğunluğunda 1-3 ay arasında geçmektedir. Hamilelik döneminde koronavirüs geçirmek tehlikeli değildir. Bugüne kadar bebeğe zarar verdiğini açıklayan bir çalışma yoktur. Hamilelikte de normal hamile olmayan bir kişiye göre daha ağır seyrettiğine dair bir veri elimizde henüz bulunmamaktadır. Covid-19 hastası, ilaç kullanmayan durumlarda çocuğunu emzirebilir.
Alerjisi olan bir kişide hapşırık ön plandadır. Burun akıntısı, göz yaşarması yaşanır. Semptomları olan bir Covid hastasında ise bu belirtilerden ziyade genellikle; ateş, yaygın kas eklem ağrısı, ishal, koku ve tat almada bozukluk gibi belirtiler vardır. Ancak elbette ki Covid hastalarının yaklaşık yarısının hiç şikayeti olmadan yani asemptomatik olarak ayakta geçirdikleri ve çevrelerine bulaştırabildikleri unutulmamalıdır. Covid-19 cinsel yolla bulaşmaz ancak cinsel temas sırasında yaşanan yakın temasla bulaşır. Covid-19 hastalığı, kısırlığa yol açmaz.
Ciddi bir Covid-19 enfeksiyonu bütün organların yetmezliğine yol açabilir. Ağır seyirli hastalarda da bu organların yetmezliğine yol açabilir. Covid-19 saç dökülmesine sebep olabilir.
Lütfen size ulaşabilmek için aşağıdaki alanları doldurunuz
7/24 tüm soru ve sorunlarınız için buradayız.
E-Sonuç
0 (850) 888 54 33
E-Randevu
E-Randevu
E-Randevu
0 (850) 888 54 33
WhatsApp
E-Sonuç