Ani Şeker Düşmesi Belirtileri Nelerdir?

Ani şeker düşmesi veya hipoglisemi, kandaki şeker (glikoz) seviyesinin normalin altına düşmesi durumudur. Glikoz, vücudun temel enerji kaynağıdır ve beyin fonksiyonları için özellikle önemlidir. Ani şeker düşmesi, baş dönmesi, titreme, terleme, açlık, zayıflık, konsantrasyon bozukluğu, görme bozuklukları ve hatta bilinç kaybı gibi birçok belirtiye neden olabilir.

Ani şeker düşmesi, genellikle diyabet hastalarında görülür, ancak diyabet olmayan kişilerde de ortaya çıkabilir. Bu durumun nedenlerini anlamak, önlemek ve tedavi etmek için bu kapsamlı rehberi hazırladık.

A Life Sağlık Grubu Endokrinoloji ve Diyabet

Ani şeker düşmesi veya hipoglisemi, kandaki şeker (glikoz) seviyesinin normalin altına düşmesi durumudur. Glikoz, vücudun ana enerji kaynağıdır ve beyin fonksiyonları için özellikle önemlidir. Kandaki glikoz seviyesi çok düştüğünde, beyin yeterince enerji alamaz ve bu da çeşitli belirtilere neden olur.

Ani şeker düşmesinin belirtileri kişiden kişiye değişebilir ve şeker seviyesinin düşme hızına bağlı olarak farklılık gösterebilir. En sık görülen belirtiler şunlardır:

• Baş dönmesi ve sersemlik
• Titreme
• Terleme
• Açlık
• Zayıflık
• Konsantrasyon bozukluğu
• Görme bozuklukları (bulanık görme, çift görme gibi)
• Huzursuzluk ve sinirlilik
• Konuşma bozukluğu
• Uyku hali
• Bilinç kaybı

Ani şeker düşmesinin en yaygın nedenleri şunlardır:

• Diyabet tedavisi: Diyabet hastaları, insülin veya diğer kan şekeri düşürücü ilaçlar kullandıklarında doz aşımı veya yetersiz beslenme nedeniyle ani şeker düşmesi yaşayabilirler.
• Aşırı alkol tüketimi: Alkol, karaciğerin şekeri depolamasını ve salgılamasını engelleyerek şeker düşmesine neden olabilir.
• Bazı tıbbi durumlar: Karaciğer hastalıkları, böbrek hastalıkları, pankreas tümörleri ve hormonal bozukluklar şeker düşmesine yol açabilir.
• Uzun süre açlık: Uzun süre yemek yememek, vücudun şeker depolarını tüketmesine ve şeker düşmesine neden olabilir.
• Yoğun egzersiz: Yoğun egzersiz yapmak, vücudun şekeri hızlı bir şekilde tüketmesine ve şeker düşmesine neden olabilir.
• Reaktif hipoglisemi: Yemeklerden sonra kan şekeri düzeyinin hızlı bir şekilde düşmesi durumudur.
• İnsülinom: Pankreasta insülin üreten bir tümör.
• Adrenal yetmezlik: Adrenal bezlerin yeterince kortizol üretememesi durumudur.

Ani şeker düşmesi belirtileri yaşayan bir kişide, kan şekeri ölçümü yaparak şeker düşmesi olup olmadığı anlaşılabilir. Kan şekeri ölçümü için bir glukoz metre kullanılır. Eğer kan şekeri düzeyi 70 mg/dL'nin altındaysa, ani şeker düşmesi tanısı konur.

Ani şeker düşmesi tedavisinde amaç, kan şekeri düzeyini hızlı bir şekilde yükseltmektir. Bu amaçla aşağıdaki yöntemler kullanılabilir:

• Hızlı etki eden karbonhidratlar tüketin: 15-20 gram hızlı etki eden karbonhidrat tüketin. Bunlar arasında meyve suyu, şeker, bal, kola veya glikoz tabletleri yer alır.
• 15 dakika sonra kan şekerinizi tekrar ölçün: Eğer kan şekeri düzeyiniz hala düşükse, 15-20 gram daha hızlı etki eden karbonhidrat tüketin.
• Kan şekeri düzeyiniz normale döndükten sonra bir şeyler atıştırın: Kan şekeri düzeyiniz normale döndükten sonra, peynir, kraker veya sandviç gibi protein ve karbonhidrat içeren bir şeyler atıştırın. Bu, kan şekeri düzeyinizin tekrar düşmesini önlemeye yardımcı olacaktır.
• Ciddi şeker düşmesi vakalarında glukoz enjeksiyonu veya glukoz infüzyonu gerekebilir.

Diyabet hastaları, insülin veya diğer kan şekeri düşürücü ilaçlar kullandıklarında ani şeker düşmesi riski altındadır. Bu riski azaltmak için aşağıdaki önlemler alınabilir:

• Kan şekerinizi düzenli olarak ölçün: Kan şekeri düzeyinizi gün içinde birkaç kez ölçün ve kaydedin.
• İlaçlarınızı doğru dozda ve zamanında kullanın: İnsülin veya diğer kan şekeri düşürücü ilaçlarınızı doktorunuzun önerdiği şekilde kullanın.
• Düzenli ve dengeli beslenin: Öğün atlamaktan kaçının ve düzenli aralıklarla yemek yeyin.
• Egzersiz yapmadan önce ve sonra kan şekerinizi ölçün: Egzersiz, kan şekeri düzeyini düşürebilir. Egzersiz yapmadan önce ve sonra kan şekerinizi ölçün ve gerekirse bir şeyler atıştırın.
• Yanınızda her zaman hızlı etki eden karbonhidrat bulundurun ve şeker düşmesi belirtileri yaşarsanız hemen tüketin.
• Şeker düşmesi hakkında bilgi sahibi olun: Şeker düşmesi belirtilerini ve nasıl müdahale edeceğinizi öğrenin.
• Aile ve arkadaşlarınızı bilgilendirin: Diyabetiniz ve şeker düşmesi riski hakkında aile ve arkadaşlarınızı bilgilendirin ve acil bir durumda ne yapmaları gerektiğini öğretin.

Reaktif hipoglisemi, yemeklerden sonra kan şekeri düzeyinin hızlı bir şekilde düşmesi durumudur. Genellikle mide ameliyatı geçiren kişilerde veya sindirim sistemi bozuklukları olan kişilerde görülür. Belirtileri ani şeker düşmesine benzer ve yemeklerden 2-4 saat sonra ortaya çıkar.

Aşırı alkol tüketimi, karaciğerin şekeri depolamasını ve salgılamasını engelleyerek şeker düşmesine neden olabilir. Alkol tüketen diyabet hastalarının kan şekeri düzeylerini yakından izlemeleri ve şeker düşmesi riskine karşı önlemler almaları önemlidir.

Yoğun egzersiz yapmak, vücudun şekeri hızlı bir şekilde tüketmesine ve şeker düşmesine neden olabilir. Diyabet hastaları, egzersiz yapmadan önce ve sonra kan şekeri düzeylerini ölçmeli ve gerekirse bir şeyler atıştırmalıdır.

Uzun süre aç kalmak, vücudun şeker depolarını tüketmesine ve şeker düşmesine neden olabilir. Diyabet hastaları, öğün atlamaktan kaçınmalı ve düzenli aralıklarla yemek yemelidir.

İnsülinom, pankreasta insülin üreten bir tümördür. İnsülinom olan kişilerde, aşırı insülin üretimi nedeniyle sık sık şeker düşmesi yaşanabilir. Tedavisi genellikle cerrahidir.

Adrenal yetmezlik, adrenal bezlerin yeterince kortizol üretememesi durumudur. Kortizol, kan şekeri düzeyini düzenlemede rol oynar. Adrenal yetmezlik olan kişilerde şeker düşmesi yaşanabilir.

Ani şeker düşmesi belirtileri gösteren bir kişiye ilk yardım olarak hızlı etki eden karbonhidratlar verilmelidir. Bunlar arasında meyve suyu, şeker, bal, kola veya glikoz tabletleri yer alır. Eğer kişi bilinçsizse, ağızdan bir şey vermeye çalışmayın ve acilen tıbbi yardım çağırın.

Çocuklarda ani şeker düşmesi daha ciddi olabilir çünkü belirtileri fark etmek daha zor olabilir. Çocuklarda şeker düşmesi belirtileri arasında huzursuzluk, sinirlilik, uyku hali ve davranış değişiklikleri yer alabilir. Eğer çocuğunuzda şeker düşmesi belirtileri fark ederseniz, hemen ona hızlı etki eden karbonhidratlar verin ve doktorunuza başvurun.

Ani şeker düşmesini önlemek için aşağıdaki önerilere dikkat edebilirsiniz:

• Diyabet hastaları ilaçlarını doğru dozda ve zamanında kullanmalıdır.
• Düzenli ve dengeli beslenmeli ve öğün atlamaktan kaçınılmalıdır.
• Egzersiz yapmadan önce ve sonra kan şekeri ölçülmeli ve gerekirse bir şeyler atıştırılmalıdır.
• Alkol tüketimi sınırlandırılmalıdır.
• Şeker düşmesi belirtileri ve ilk yardım hakkında bilgi sahibi olunmalıdır.

A Life Sağlık Grubu Endokrinoloji ve Diyabet Merkezi olarak, ani şeker düşmesi ve diğer diyabet komplikasyonlarının tedavisi konusunda uzmanlaşmış bir merkeziz. Deneyimli endokrinoloji uzmanlarımız ve diyabet eğitim hemşirelerimiz, size en iyi hizmeti sunmak için birlikte çalışmaktadır. Ani şeker düşmesi hakkında daha fazla bilgi almak ve randevu oluşturmak için lütfen bizimle iletişime geçin.

Sağlıklı günler dileriz.

Not: Bu makalede sunulan bilgiler genel bilgilendirme amaçlıdır ve tıbbi tavsiye yerine geçmez. Herhangi bir sağlık sorununuz varsa, lütfen bir doktora danışın.